13 lipca, w przeddzień Dnia Bastylii i uroczystej defilady wojskowej w Paryżu, prezydent Francji Emmanuel Macron zapowiedział utworzenie dowództwa wojsk kosmicznych w ramach wojsk lotniczych (Armée de l’Air). Dowództwo zostanie sformowane we wrześniu 2019, po czym nastąpi zmiana nazwy lotniczego komponentu sił zbrojnych na wojska lotnicze i kosmiczne (Armée de l’Air et de l’Espace). Utworzenie jest jednym z założeń zaktualizowanej doktryny obronnej Francji, przygotowywanej przez minister sił zbrojnych Florence Parly.

Francja planuje przeznaczyć w latach 2019-2025 kwotę 3,6 mld EUR na rozwój narodowych zdolności rozpoznania satelitarnego, bezpieczeństwa infrastruktury i technologii kosmicznych na potrzeby sił zbrojnych. / Zdjęcie: Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).

Francja planuje przeznaczyć w latach 2019-2025 kwotę 3,6 mld EUR na rozwój narodowych zdolności rozpoznania satelitarnego, bezpieczeństwa infrastruktury i technologii kosmicznych na potrzeby sił zbrojnych. / Zdjęcie: Europejska Agencja Kosmiczna (ESA).

Francuski prezydent poinformował, że zaakceptowana, nowa doktryna militarno-kosmiczna, przedstawiona przez minister Parly, pozwoli wzmocnić obronę narodową, zarówno w kosmosie, jak i z kosmosu. Jednym z elementów przyszłej obrony kosmicznej będzie aktywna ochrona satelitów, wywiad i rozpoznanie kosmiczne, zakłócanie i przechwytywanie sygnałów elektromagnetycznych, a także działania w zakresie cyberbezpieczeństwa. W czerwcu minister sił zbrojnych informowała o planach rozpoczęcia prac nad budową nowej generacji satelitów wojskowych podczas paryskich targów Le Salon International de l’Aéronautique et de l’Espace (SIAE) 2019. Podkreśliła wówczas, że operacje wojskowe nie mogą obyć się bez obecności w kosmosie, która przełoży się na samodzielność decyzyjną i wykonawczą.

Należy w tym momencie wskazać, że odpowiednie finansowanie w tym zakresie przewidziano w ustawie ws. planowania wojskowego (Loi de programmation militaire, LPM) na lata 2019-2025. Zarezerwowano bowiem kwotę 3,6 mld EUR (15,35 mld zł) na rozwój technologii kosmicznych i infrastruktury bezpieczeństwa, w tym konstelacji satelitów obserwacyjnych CSO (Composante Spatiale Optique), które zastąpią satelity Helios 2A/B, a także już realizowanego programu satelitów łącznościowych Syracuse. CSO jest częścią międzynarodowej inicjatywy MUSIS (MUltinational Space-based Imaging System for Surveillance, Reconnaissance and Observation), realizowanej wspólnie z Belgią, Grecją, Hiszpanią, Niemcami i Włochami. Pierwsza misja CSO-1 rozpoczęła się 19 grudnia 2018. Przestrzeń kosmiczna została bowiem uznana piątą domeną działań wojennych przez NATO, obok lądu, morza, powietrza i cyberprzestrzeni (NATO wzmacnia cyberstruktury, 2019-02-15).

Francja planuje także zakupić trzy nowe satelity rozpoznania radioelektronicznego CERES (Capacité de REnseignement Electromagnétique Spatial) za równowartość 450 mln EUR (1,92 mld zł), z których pierwszy zostanie wystrzelony w 2021. Warto zauważyć, że od 2005 Paryż dysponuje satelitarnych systemem rozpoznania radarowego GRAVES (Grand Réseau Adapté à la VEille Spatiale) na niskiej orbicie okołoziemskiej, jako jedne z trzech państw na świecie, obok USA i Rosji.

Obecnie, operacje i zadania związane z przestrzenią kosmiczną i obroną przed zagrożeniami z tej domeny znajdują się w gestii Dowództwa Obrony Powietrznej i Operacji Powietrznych (Commandement de la Défense Aérienne et des Opérations Aériennes, CDAOA), które jest częścią dowództwa wojsk lotniczych.

Analiza
Francja będzie zatem trzecim państwem, które formalnie utworzyło lub planuje utworzyć samodzielne bądź połączone dowództwo wojsk kosmicznych. 1 sierpnia 2015 dekretem prezydenta Władimira Putina powołano Wojska Powietrzno-Kosmiczne Federacji Rosyjskiej (Wozduszno-Kosmicieskije Siły, WKS) z połączenia z połączenia Sił Powietrznych (Wojenno-Wozdusznyje Siły, WWS) oraz Wojsk Powietrzno-Kosmicznej Obrony (Wozduszno-Kosmicieskoj Oborony, WKO).

Natomiast w marcu 2018 prezydent Donald Trump zaproponował utworzenie Sił Kosmicznych Stanów Zjednoczonych (United States Space Force, USSF) jako szóstego rodzaju sił zbrojnych. Propozycja spotkała się z szerokim poparciem wśród byłych i obecnych oficerów USAF, astronautów czy oficerów wywiadu. Pierwsze elementy Dowództwa Kosmicznego Stanów Zjednoczonych (United States Space Command, USSPACECOM) zostaną utworzone w roku fiskalnym 2020, a proces formowania zakończy się w 2024. Jako dowódcę nominowano gen. Johna W. Raymonda. USSF mają liczyć około 15 tys. żołnierzy i pracowników cywilnych, ale we wniosku senatorów zostały zgłoszone jako Korpus Kosmiczny Stanów Zjednoczonych (United States Space Corps, USSC). Warto zauważyć, że USSPACECOM jako samodzielne dowództwo istniało w latach 1985-2002, ale później zostało włączone do Dowództwa Strategicznego (United States Strategic Command, USSTRATCOM).

Zdolności techniczne do nieuchronnej militaryzacji przestrzeni kosmicznej rozwijają także Chiny i Indie, przede wszystkim w zakresie rozwoju technologii systemów broni antysatelitarnych. Pierwszy test takich zdolności Chiny przeprowadziły w 2007, natomiast Indie w 2019 (Indyjska broń antysatelitarna, 2019-03-28).