Defence & Space

Boeing dostarczy Izraelowi nowe F-15IA

Amerykański Departament Wojny poinformował, 29 grudnia, o zawarciu umowy z koncernem Boeing w sprawie produkcji i dostaw wielozadaniowych samolotów bojowych F-15IA, które zostaną dostarczone…

2025-12-30 | Radosław Niesobski | 2 minuty

Fabryka Broni o jubieluszowym 2025 roku

Rok 2025 był dla Fabryki Broni „Łucznik” – Radom wyjątkowy i przełomowy. Jubileusz 100-lecia zakładu stał się nie tylko okazją do podsumowania bogatej historii,…

2025-12-30 | Jakub Link-Lenczowski | 12 minut

Prawosławna cerkiew a Kreml. Ideologiczna wojna na Ukrainie

: Rosja z Ukrainą nie toczą wyłącznie wojny militarnie. Kijów i Moskwa toczą także wojnę religijną o dusze swoich narodów. Jednym z jej elementów stały…

2025-12-26 | Sławek Zagórski | 8 minut

Kormoran II. Hit, który powinniśmy sprzedawać!

Zwodowano ostatniego z planowanych niszczycieli min typu Kormoran II dla Marynarki Wojennej. Przez dekadę nie udało się sprzedać zagranicę okrętów tego typu. Czy kolejne rządy nie umiały…

2025-12-12 | Sławek Zagórski | 5 minut

Airbus wdroży sztuczną inteligencję (AI) w systemach informatycznych francuskich sił zbrojnych

Europejska spółka Airbus Defence and Space otrzymała zamówienie o wartości 50 mln EUR na integrację komponentów sztucznej inteligencji z systemami uzbrojenia, informacyjnymi, komunikacji…

2025-12-11 | Redakcja | 3 minuty

Tantalit dołączył do Grupy WB

Grupa WB wzmacnia swoje kompetencje w obszarze zaawansowanych systemów informatycznych i telekomunikacyjnych. Do grupy kapitałowej dołączyła warszawska spółka Tantalit – zespół specjalistów od architektury…

2025-12-11 | Redakcja | 3 minuty

Ballistol, jakiego nie znacie

Ballistol – niepozorny, trochę oldschoolowy. Część etykiet wygląda jakby zaprojektowano je w czasach, gdy świat jeździł jeszcze dorożkami. Może rzeczywiście wtedy? Historia firmy…

2025-12-27 | Anna Mielczarek | 10 minut

Historia i rozwój wiatrówek – od wojskowości do rekreacji

Dla większości z nas wiatrówka może się wydawać współczesnym wynalazkiem, przeznaczonym do rodzinnego spędzania czasu. Mało kto jednak wie, że historia wiatrówek ma niemal…

2025-12-04 | Witold Klapper | 7 minut

MON kupił Hutę Częstochowa

22 grudnia br. w Częstochowie, wiceprezes Rady Ministrów, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz i sekretarz stanu w MON Paweł Bejda wzięli udział w uroczystości z okazji…

2025-12-22 | Redakcja | 2 minuty

System satelitarny PIAST przekazał z orbity pierwszy obraz

Jak poinformowała rzeczniczka prasowa Wojskowej Akademii Technicznej Ewa Jankiewicz, 6 grudnia 2025 pozyskano pierwsze, historyczne zdjęcie wykonane przez satelitę konstelacji PIAST. Tym…

2025-12-08 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Prawosławna cerkiew a Kreml. Ideologiczna wojna na Ukrainie

: Rosja z Ukrainą nie toczą wyłącznie wojny militarnie. Kijów i Moskwa toczą także wojnę religijną o dusze swoich narodów. Jednym z jej elementów stały…

2025-12-26 | Sławek Zagórski | 8 minut

MON kupił Hutę Częstochowa

22 grudnia br. w Częstochowie, wiceprezes Rady Ministrów, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz i sekretarz stanu w MON Paweł Bejda wzięli udział w uroczystości z okazji…

2025-12-22 | Redakcja | 2 minuty

Fabryka Broni o jubieluszowym 2025 roku

Rok 2025 był dla Fabryki Broni „Łucznik” – Radom wyjątkowy i przełomowy. Jubileusz 100-lecia zakładu stał się nie tylko okazją do podsumowania bogatej historii,…

2025-12-30 | Jakub Link-Lenczowski | 12 minut

Blisko miliard złotych w programie Narew dla spółek PGZ

W poniedziałek, 29 grudnia w Ministerstwie Aktywów Państwowych podpisano ostatnie tegoroczne umowy inwestycyjne w programie Narew, finansowane z Funduszu Inwestycji Kapitałowych. Łączna wartość dokapitalizowania…

2025-12-30 | Redakcja | 6 minut

Siły Zbrojne Republiki Słowackiej prezentują nowy kamuflaż i broń Grand Power

W dniu 12 grudnia 2025 roku Siły Zbrojne Republiki Słowacji (Ozbrojené sily Slovenskej republiky) zaprezentowała nowe elementy uzbrojenia i wyposażenia. Wśród nich…

2025-12-13 | Krzysztof Kluza | 3 minuty

Nowe informacje ABW w sprawie działalności siatki szpiegowskiej

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego poinformowała o kolejnych zarzutach w sprawie działalności siatki szpiegowskiej, tzw. „kamerkowców” oraz śledztwie dotyczącym werbowania osób do dokonywania aktów dywersji na terytorium…

2025-12-05 | Redakcja | 10 minut

Boeing dostarczy Izraelowi nowe F-15IA

Amerykański Departament Wojny poinformował, 29 grudnia, o zawarciu umowy z koncernem Boeing w sprawie produkcji i dostaw wielozadaniowych samolotów bojowych F-15IA, które zostaną dostarczone…

2025-12-30 | Radosław Niesobski | 2 minuty

Włosi ogłaszają formalny start programu zakupu niszczycieli rakietowych nowej generacji

29 grudnia na stronach Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej opublikowano włoskie ogłoszenie dotyczące planu zakupu dwóch niszczycieli rakietowych nowej generacji, które w przyszłości…

2025-12-30 | Radosław Niesobski | 2 minuty

Boeing dostarczy Izraelowi nowe F-15IA

Amerykański Departament Wojny poinformował, 29 grudnia, o zawarciu umowy z koncernem Boeing w sprawie produkcji i dostaw wielozadaniowych samolotów bojowych F-15IA, które zostaną dostarczone…

2025-12-30 | Radosław Niesobski | 2 minuty

Włosi ogłaszają formalny start programu zakupu niszczycieli rakietowych nowej generacji

29 grudnia na stronach Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej opublikowano włoskie ogłoszenie dotyczące planu zakupu dwóch niszczycieli rakietowych nowej generacji, które w przyszłości…

2025-12-30 | Radosław Niesobski | 2 minuty

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Umowa GEVORKYAN z Czechoslovak Group i pozytywne opinie inwestorów na konferencji WOOD & Co

Słowacka spółka GEVORKYAN a.s. wzięła udział w prestiżowej konferencji WOOD’s Winter Wonderland EMEA zorganizowanej przez WOOD & Company i zawarła nowy, znaczący kontrakt…

2025-12-09 | Rafał Muczyński | 3 minuty
Shooting

CZ 600 Trail 300 AAC Blackout – cichy i kompaktowy

Koledzy z redakcji zdążyli się już pochylić nad czeskim karabinkiem w dwóch innych kalibrach: .223 i 7,62 mm x 39. Mi przypadł CZ 600 Trail 300…

2025-12-30 | Karol Szczęśniak | 8 minut

Uzupełnienie szafy ciepłolubnej kobiety – Helikon-Tex Cumulus

Jak ja się ucieszyłam, kiedy wczesną wiosną dotarł do mnie damski polar Helikon-Tex Culumus. W sumie nosiłam go od marca do czerwca (tak, to nie żart). W wakacje mieliśmy…

2025-12-29 | Ewa Świątkowska | 1 minut

Ballistol, jakiego nie znacie

Ballistol – niepozorny, trochę oldschoolowy. Część etykiet wygląda jakby zaprojektowano je w czasach, gdy świat jeździł jeszcze dorożkami. Może rzeczywiście wtedy? Historia firmy…

2025-12-27 | Anna Mielczarek | 10 minut

Recenzja Helikon-Tex Groundhog – lekki plecak do lekkich zadań

Na co dzień używam mocnych, „taktycznych” plecaków z tkaniny CORDURA. Praktycznych, ale samych w sobie stosunkowo ciężkich. Z Helikon-Tex Groundhog miałem okazję sprawdzić, czy polubię się ze zdecydowanie…

2025-12-27 | Michał Ihnatów | 1 minut

CZ 600 Trail 300 AAC Blackout – cichy i kompaktowy

Koledzy z redakcji zdążyli się już pochylić nad czeskim karabinkiem w dwóch innych kalibrach: .223 i 7,62 mm x 39. Mi przypadł CZ 600 Trail 300…

2025-12-30 | Karol Szczęśniak | 8 minut

SZTUCER BERGARA B14 .223 REM – celność bez zbędnych fajerwerków

„Weźmiesz do testów B14? Pasuje do Ciebie” – słyszę w redakcji. „B”? Takie oznaczenie kojarzy mi się głównie z amerykańskimi bombowcami. „Co mi tam, biorę!” –…

2025-12-28 | Anna Mielczarek | 7 minut

SZTUCER BERGARA B14 .223 REM – celność bez zbędnych fajerwerków

„Weźmiesz do testów B14? Pasuje do Ciebie” – słyszę w redakcji. „B”? Takie oznaczenie kojarzy mi się głównie z amerykańskimi bombowcami. „Co mi tam, biorę!” –…

2025-12-28 | Anna Mielczarek | 7 minut

Podstawowe wiadomości na temat wad wzroku.

Z oczami jest jak z samochodem – kiedy działają, to nikt nie interesuje się ewentualnymi problemami. Ale jak już się sypie… Dziś nieco o czterech najczęstszych…

2025-12-11 | Krzysztof Kluza | 11 minut

Uzupełnienie szafy ciepłolubnej kobiety – Helikon-Tex Cumulus

Jak ja się ucieszyłam, kiedy wczesną wiosną dotarł do mnie damski polar Helikon-Tex Culumus. W sumie nosiłam go od marca do czerwca (tak, to nie żart). W wakacje mieliśmy…

2025-12-29 | Ewa Świątkowska | 1 minut

Recenzja rękawic Helikon-Tex Lizard Grip – naręczny pancerz przed zimnem

Typowej zimy w moim regionie brak, ale przenikliwego chłodu i uciążliwej wilgoci jest pod dostatkiem. W takich warunkach w kość – i to w zasadzie dosłownie – dostają dłonie,…

2025-12-24 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jakie prezenty dla strzelca? Prezentownik MILMAG

Wigilia już za rogiem, a Ty nie masz pomysłu na prezent? Nie martw się – przygotowaliśmy właśnie dla Ciebie specjalny prezentownik dla strzelców (i nie tylko!).

2025-12-16 | Michał Ihnatów | 14 minut

Podstawowe wiadomości na temat wad wzroku.

Z oczami jest jak z samochodem – kiedy działają, to nikt nie interesuje się ewentualnymi problemami. Ale jak już się sypie… Dziś nieco o czterech najczęstszych…

2025-12-11 | Krzysztof Kluza | 11 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w dniu 11 listopada 2025 roku w Warszawie

Minister Marcin Kierwiński polecił służbom podjęcie działań zapewniających bezpieczeństwo podczas Marszu Niepodległości w Warszawie oraz innych wydarzeń odbywających się 11 listopada. Szef…

2025-10-30 | Michał Ihnatów | 5 minut

Czasowy zakaz noszenia broni w Warszawie w dniu 25 maja

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji opublikowało rozporządzenie w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu noszenia broni lub przemieszczania jej w stanie rozładowanym na obszarze miasta stołecznego…

2025-05-23 | Michał Ihnatów | 4 minuty

CZ 600 Trail 300 AAC Blackout – cichy i kompaktowy

Koledzy z redakcji zdążyli się już pochylić nad czeskim karabinkiem w dwóch innych kalibrach: .223 i 7,62 mm x 39. Mi przypadł CZ 600 Trail 300…

2025-12-30 | Karol Szczęśniak | 8 minut

Uzupełnienie szafy ciepłolubnej kobiety – Helikon-Tex Cumulus

Jak ja się ucieszyłam, kiedy wczesną wiosną dotarł do mnie damski polar Helikon-Tex Culumus. W sumie nosiłam go od marca do czerwca (tak, to nie żart). W wakacje mieliśmy…

2025-12-29 | Ewa Świątkowska | 1 minut

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

W styczniu wręczenie nagrody głównej w Konkursie Ruger RP ARMS!

Już w styczniu nastąpi kolejne rozdanie głównej nagrody w konkursie Ruger organizowanym przez RP ARMS.

2025-12-09 | Michał Ihnatów | 1 minut
Obrona Cywilna

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Europejska Tarcza Demokracji – jako narzędzie obrony przed cyberatakami społecznymi

Europejska Tarcza Demokracji ma stać się kluczowym narzędziem obrony Unii przed dezinformacją, cyberatakami i manipulacją algorytmiczną, jednak eksperci przestrzegają — bez stanowczego egzekwowania przepisów wobec…

2025-12-11 | Jakub Mączka | 3 minuty

Europejska Tarcza Demokracji – jako narzędzie obrony przed cyberatakami społecznymi

Europejska Tarcza Demokracji ma stać się kluczowym narzędziem obrony Unii przed dezinformacją, cyberatakami i manipulacją algorytmiczną, jednak eksperci przestrzegają — bez stanowczego egzekwowania przepisów wobec…

2025-12-11 | Jakub Mączka | 3 minuty

MSPO 2025: Internet w każdym miejscu z C-COM Satellite Systems

C-COM Satellite Systems Inc., firma specjalizująca się od 1997 roku w projektowaniu, rozwoju i produkcji komercyjnych, w pełni zautomatyzowanych, samonaprowadzających się mobilnych anten (iNetVu)…

2025-08-28 | Michał Ihnatów | 3 minuty

PROTEGA 2025: Szeroka oferta Q7 – łóżka polowe, śpiwory i nie tylko

Podczas targów obrony cywilnej PROTEGA 2025, spółka Q7 Group zaprezentowała swoją zróżnicowaną ofertę wyposażenia. Na stoisku można było zapoznać się ze śpiworami…

2025-11-28 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Pojazdy specjalne HEWEA 3w1 w energetyce: Sprzęt, który zmienia tempo inwestycji

Prace przy infrastrukturze energetycznej – zwłaszcza w rozproszonych sieciach dystrybucyjnych biegnących przez lasy, tereny podmokłe i rolnicze – wymagają wyjątkowej mobilności sprzętu. Podstawowym…

2025-11-12 | Redakcja | 6 minut

ICEYE prezentuje Flood Rapid Impact – narzędzie wykorzystujące AI do szybkiego reagowania na powodzie

Polsko-fińska spółka ICEYE, specjalista w zakresie satelitarnych rozwiązań wspomagających zarządzanie skutkami katastrof naturalnych, ogłosiła wprowadzenie produktu Flood Rapid Impact (FRI).

2025-07-15 | Redakcja | 6 minut

MON: Ochrona ludności cywilnej to priorytet. Wojsko gotowe do pomocy

Żołnierze Wojska Polskiego obecni są już na terenach, gdzie mogą wystąpić w najbliższych godzinach podtopienia i już pomagają mieszkańcom. Żołnierze ze 133. batalionu lekkiej piechoty…

2025-07-09 | Redakcja | 4 minuty

Poradnik bezpieczeństwa już dostępny – przygotuj się na każdą sytuację

W Wojskowym Centrum Edukacji Obywatelskiej szefowie MON i MSWiA wraz z zastępcą dyrektora RCB zaprezentowali „Poradnik bezpieczeństwa”.

2025-08-28 | Redakcja | 6 minut
posiłek liofilizowany przy kuchence turystycznej

Stalkerem być – plecak ucieczkowy posiadacza broni

O plecakach ucieczkowych zrobiło się ostatnio głośno. Nic w tym dziwnego, sytuacja geopolityczna oraz niedawne powodzie skłaniają do myślenia o bezpieczeństwie swoim i swoich najbliższych w kontekście…

2024-12-07 | Tadeusz Jakliński | 33 minuty

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty

MON: Rewolucja w inwestycjach obronnych. Polska uruchamia „tryb turbo” dla bezpieczeństwa państwa

Sejm i Senat niemal jednogłośnie przegłosowały projekt ustawy o strategicznych inwestycjach dla obronności państwa, który Rada Ministrów przedłożyła 8 kwietnia.

2025-07-26 | Redakcja | 4 minuty

II Konferencja SE.A.L – Lista prelegentów zwiększa się

W dniach 17-18 stycznia 2026 w Katowicach odbędzie się druga edycja konferencji SE.A.L, nad którą objęliśmy patronat medialny. Organizatorzy wydarzenia, Rescue Team SE.A.L,…

2025-12-18 | Michał Ihnatów | 1 minut

Pojazdy specjalne HEWEA 3w1 w energetyce: Sprzęt, który zmienia tempo inwestycji

Prace przy infrastrukturze energetycznej – zwłaszcza w rozproszonych sieciach dystrybucyjnych biegnących przez lasy, tereny podmokłe i rolnicze – wymagają wyjątkowej mobilności sprzętu. Podstawowym…

2025-11-12 | Redakcja | 6 minut

PROTEGA 2025: Mactronic z oświetleniem dla Obrony Cywilnej

Mactronic, polski producent rozwiązań oświetleniowych – od latarek ręcznych po najaśnice i lampy – zaprezentował swoją ofertę na pierwszych targach obrony cywilnej PROTEGA 2025…

2025-11-24 | Michał Ihnatów | 4 minuty

Skuteczniejsza ochrona przed przemocą dla funkcjonariuszy publicznych, ratowników medycznych i obywateli niosących pomoc

Nawet 5 lat więzienia i 5 tys. zł grzywny – takie kary przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego i Kodeksu wykroczeń, przyjęty wczoraj przez Radę Ministrów.…

2025-08-20 | Redakcja | 4 minuty
Adventure

Uzupełnienie szafy ciepłolubnej kobiety – Helikon-Tex Cumulus

Jak ja się ucieszyłam, kiedy wczesną wiosną dotarł do mnie damski polar Helikon-Tex Culumus. W sumie nosiłam go od marca do czerwca (tak, to nie żart). W wakacje mieliśmy…

2025-12-29 | Ewa Świątkowska | 1 minut

Recenzja Helikon-Tex Groundhog – lekki plecak do lekkich zadań

Na co dzień używam mocnych, „taktycznych” plecaków z tkaniny CORDURA. Praktycznych, ale samych w sobie stosunkowo ciężkich. Z Helikon-Tex Groundhog miałem okazję sprawdzić, czy polubię się ze zdecydowanie…

2025-12-27 | Michał Ihnatów | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk, co uważam…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe. Jedną ze składowych…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Recenzja Helikon-Tex Groundhog – lekki plecak do lekkich zadań

Na co dzień używam mocnych, „taktycznych” plecaków z tkaniny CORDURA. Praktycznych, ale samych w sobie stosunkowo ciężkich. Z Helikon-Tex Groundhog miałem okazję sprawdzić, czy polubię się ze zdecydowanie…

2025-12-27 | Michał Ihnatów | 1 minut

Haix Future Hero – buty trekkingowe dla małych wędrowców

Jakie buty wybrać dla dzieci na ich pierwsze wypady w góry, tak aby było im wygodnie, a jednocześnie by dobrze je zabezpieczyć? Haix rusza z nową linią butów…

2025-12-18 | Krzysztof Rudek | 1 minut

Uzupełnienie szafy ciepłolubnej kobiety – Helikon-Tex Cumulus

Jak ja się ucieszyłam, kiedy wczesną wiosną dotarł do mnie damski polar Helikon-Tex Culumus. W sumie nosiłam go od marca do czerwca (tak, to nie żart). W wakacje mieliśmy…

2025-12-29 | Ewa Świątkowska | 1 minut

Recenzja rękawic Helikon-Tex Lizard Grip – naręczny pancerz przed zimnem

Typowej zimy w moim regionie brak, ale przenikliwego chłodu i uciążliwej wilgoci jest pod dostatkiem. W takich warunkach w kość – i to w zasadzie dosłownie – dostają dłonie,…

2025-12-24 | Michał Ihnatów | 1 minut

Torba Helikon Urban Courier Large – na miejskie podróże bez nadbagażu

Nie jestem jucznym zwierzęciem. Nie znoszę taszczenia tobołów, zwłaszcza gdy w planach mam podróż pociągiem lub samolotem. W takich sytuacjach stawiam na lekkość i rozsądek – im mniej,…

2025-11-05 | Anna Mielczarek | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

LYOMMY – dzienna racja żywnościowa [TEST]

W dniach 24-25 listopada 2025 roku, na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich odbyła się pierwsza edycja Targów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej PROTEGA 2025.…

2025-12-11 | Redakcja | 7 minut

Helikon-Tex Traveler Enlarged – terenowy tron?

Ktoś może twierdzić, że survival, bushcraft i w ogóle lasobuszowanie „liczy się” tylko wtedy, kiedy znosimy niewygody, hartujemy się, planowo marzniemy i w ogóle. W porządku, szanuję…

2025-07-13 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Łączy nas pasja! 23. Krakowski Festiwal Górski

Lata lecą, festiwal ewoluuje, ale jedno pozostaje bez zmian: łączy nas pasja! Od ludzi gór, dla ludzi gór – Krakowski Festiwal Górski tworzą…

2025-11-24 | Redakcja | 1 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty
Kalendarium

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Inauguracja nowego cyklu spotkań Akademii Bronioznawcy

Od października 2025 roku rusza kolejny cykl comiesięcznych spotkań historycznych organizowanych przez Stowarzyszenie Miłośników Dawnej Broni i Barwy oraz Muzeum Czartoryskich w Krakowie. Cykl wykładów…

2025-10-23 | Tomasz Świątkowski | 2 minuty

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia oraz wyzwania,…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

FBT INCA K44 Ti – drukowany tytanowy tłumik

Fine Ballistic Tools to austriacka firma specjalizująca się w akcesoriach do broni palnej – głównie osadach i tłumikach – …i  trudnych do zapamiętania nazwach produktów. Tłumik FBT INCA K44 Ti należy jednocześnie do tej drugiej i trzeciej kategorii. Egzemplarz, który przyszło nam przepędzić przez strzelnicę, wykonany został dla pocisków o średnicy około 0,22 cala. Zdecydowaliśmy się na przepuszczenie przez niego amunicji 22LR w sporej ilości.

Prztyczek w urzędniczy nosek

K44 – bo tak w swojej niezmiernej bezczelności postanowiłem skrócić nazwę austriackiego tłumika – wykonano w technologii wytwarzania addytywnego, zwanej potocznie drukiem 3D. Polega ona na wytwarzaniu fizycznego obiektu na podstawie przygotowanego wcześniej cyfrowego modelu przestrzennego. W pierwszej fazie tworzenia drukowanego elementu tworzy się jego model w dowolnym w zasadzie środowisku graficznym. Następnie oprogramowanie wspomagające produkcję (tutaj: slicer) dzieli model na szereg warstw o grubości zwykle od 0,05 do 0,3 mm (w zależności od stopnia dokładności, jaką chcemy uzyskać). Opis warstw wraz z dodatkowymi parametrami (takimi jak prędkość wydruku, temperatury, chłodzenie itp.) zapisywane są w formie tak zwanego G-kodu: zestawu poleceń, które rozumiane są przez drukarkę 3D.

 

Tłumik drukowany vs. wykonany tradycyjnymi metodami. Odróżnia je nieco chropowata faktura drukowanych elementów. Funkcjonalnie – różnic zasadniczo nie stwierdzono.

Drukarka taka to – w największym uproszczeniu – sterowana cyfrowo plujka wyciskająca rozgrzany do temperatury uplastycznienia materiał, z którego powstaje obiekt. Cyfrowa plujka nakłada kolejno warstwy materiału według poleceń zawartych w G-kodzie. W ten sposób z cyfrowego, poszatkowanego modelu powstaje gotowy fizyczny obiekt.

Powyższy opis jest uproszczony do granic możliwości i zapewne zawodowego inżyniera przyprawiłby o ból zębów. Nie chodzi tu wszakże o szczegóły procesu produkcji, a o zarys samej metody – na tyle tylko dokładny, by umożliwić Czytelnikowi zauważenie, że w porównaniu z klasycznymi metodami obróbki (czy to skrawania, czy kształtowania przez formierstwo) jest ona szalenie prosta i zasadniczo dostępna dla każdego.

To bardzo istotne, jeśli dodamy do tego fakt, że pojawia się coraz więcej możliwości druku nie tylko z delikatnych plastików, ale również z wielu różnych stopów metali. Co jeszcze ważniejsze, w druku 3D nie potrzeba specjalistycznych narzędzi do produkowania konkretnych detali. W związku z tym koszt wytworzenia jednego unikalnego elementu czy też jednego z tysiąca jednakowych lub tysiąca różnych jest tożsamy i zależny wyłącznie od czasu pracy drukarki i ilości zużytego surowca.

 

Na powyższych fotografiach widać podobieństwo elementów wykonanych techniką druku 3D z różnych materiałów. Wyżej osada do karabinka sportowego (źródło: armakologia.com) wykonana z tworzywa sztucznego, niżej tłumik wykonany z tytanu. W jednym i drugim wypadku widoczne są kolejne warstwy nakładanego materiału. Taki wygląd nie stanowi wady drukowanych produktów, tylko cechę związaną z technologią wytwarzania.

Do – jak w przypadku naszego tłumika – tytanu włącznie.

Jakie daje to możliwości? Otóż bardzo szerokie. Wystarczy zauważyć, że istnieją już maszyny pozwalające na produkcję w całości metodą druku 3D gotowych przekładni stosowanych w elektronarzędziach. Takie przekładnie nie odbiegają ani precyzją ani trwałością od tych wykonanych metodami obróbki skrawaniem.

Nie trzeba wielkiej wyobraźni, żeby wizualizować sobie własnoręcznie wydrukowany pistolet. Powiem więcej, takie – choć ciągle będące w powijakach – konstrukcje są już drukowane i testowane – również w ramach zawodów sportowych. Znając tempo, w jakim rozwija się technologia druku 3D, możemy śmiało postawić tezę, że tak wytwarzana broń upowszechni się dość szybko.

Ta świadomość wywołuje na mojej twarzy uśmiech powodujący niemal odpadnięcie uszu, bo może to oznaczać, że w niedalekiej przyszłości – liczonej w latach lub w najgorszym wypadku w dekadach, a nie wiekach – urzędnicze wysiłki mające na celu ograniczenia w dostępie do broni palnej i innych produktów, których posiadanie jest dla Obywatela koniecznością lub też zwykłą zachcianką, staną się zadaniem iście syzyfowym. A próby jego wykonania zaowocują tylko rosnącą frustracją urzędników państwowych. Bo przecież na zmianę urzędniczego podejścia na bardziej proobywatelskie trudno niestety liczyć. Takie zmiany dzieją się bardzo wolno…

 

Tytanowa cisza

Cisza to oczywiście lekka przesada, ale niespełna 14-centymetrowa (a dokładniej mająca 136 mm długości) drukowana tytanowa pucha skutecznie umożliwia strzelanie z karabinków 22LR bez konieczności stosowania ochronników słuchu. Przy strzelaniu z amunicji centralnego zapłon 5,56x45mm oczywiście ochronniki są konieczne, ale poziom hałasu jest znacząco niski. Tak niski, że na otwartej strzelnicy można spokojnie rozmawiać, stojąc już kilka metrów od strzelającego.

Hałas podczas strzelania amunicją bocznego zapłonu z wykorzystaniem tłumika spada do bezpiecznego dla strzelca poziomu. Ochronniki słuchu stają się zbędne.

Nazwa tłumika, FBT INCA K44 Ti, jest  tylko pozornie skomplikowana. FBT – to skrót nazwy firmy, INCA – odpowiada za karbonowy (wykonaną z włókna węglowego) rękaw, który pokryty jest tłumik w wersji ostatecznej. Nasz pozbawiony jest tego detalu. K zaś oznacza wersję krótką (kurz), 44 – to wyrażona w milimetrach średnica zewnętrzna urządzenia wraz z karbonowym pokryciem, a Ti oznacza oczywiście wykonanie z tytanu.

Kompaktowy FBT INCA K44 Ti po wystrzeleniu kilkuset sztuk amunicji. Na wylocie tłumika nie widać uszkodzeń, które świadczyłyby o braku osiowości produktu.

W nazwie brak tylko wagi (około 300 g), oraz średnicy otworu (0,264 cala, czyli 6,7 mm). Tłumik łączy się z lufą karabinka za pomocą gwintu 1/2-28UNF standardowo stosowanego na lufach broni pochodzącej zza oceanu. Jako że gwintowana wkładka jest wymienna (i wykonana ze stali nierdzewnej), nic nie stoi na przeszkodzie, żeby zastąpić ją inną dostosowaną do posiadanej przez nas broni. Producent oczywiście dysponuje takimi wkładkami, a gdyby okazało się, że nasza broń jest na tyle specyficzna, że żadna nie pasuje, możemy ją bez większych problemów dorobić u dowolnego tokarza.

Gwintowana wkładka to jedyny element tłumika, który nie jest wykonany metodą druku 3D. Nie licząc oczywiście karbonowego rękawa.

Gwintowane przyłącze do lufy to jedyny element tłumika wykonany klasyczną metodą obróki skrawaniem. Widoczny w głębi sześciokątny otwór to uchwyt dla klucza imbusowego.

Z tego powodu nie ma oczywiście możliwości rozebrania tłumika celem czyszczenia. Polski dystrybutor odradza używanie jakichkolwiek chemikaliów do przeprowadzenia tego procesu, aczkolwiek osobiście uważam, że istnieje spore prawdopodobieństwo, że nagar z wnętrza tłumika można usunąć standardowymi produktami do usuwania nagaru z broni. Ta teoria wymaga jednak przetestowania. Póki co instrukcja mówi o czyszczeniu tłumika wyłącznie szczotką (dystrybutor) i smarowaniu gwintów (producent). Ja dodam, że takie smarowanie rozsądnie będzie przeprowadzić smarem odpornym na wysoką temperaturę.

Trudno – z powodu niemożności niedestruktywnego zajrzenia do wnętrza – opisać, jak zaprojektowano komory, w których rozprężają się gazy prochowe podczas użytkowania tłumika. Umieszczony na opakowaniu przekrój/rysunek tłumika potwierdza przypuszczenie, że są to komory o kształcie stożków, których tworzące nachylone są do podstawy pod kątem około 45o.  Pierwsza – najbliższa wylotu lufy – komora jest znacząco dłuższa niż pozostałe.

Schemat na opakowaniu to jedyny wgląd, jaki mamy w ukształtowanie przegród wewnątrz tłumika K44

Przypatrując się z bliska tłumikowi, łatwo możemy zauważyć kolejne warstwy, w jakich nakładano materiał. Najlepiej widać to na elementach odchylonych od osi pionowej urządzenia. Jest to normalne zjawisko w produktach wykonanych metodą druku 3D i w żadnym wypadku nie stanowi ani wady, ani oznak niechlujstwa w produkcji.

Użytkowanie

Gwint łączący tłumik z lufą karabinku jest nacięty precyzyjnie i – co ważne – osiowo. Całe urządzenie również jest osiowe. Gdyby w którymkolwiek miejscu zaistniał znaczący problem z osiowością, tłumik uległby uszkodzeniu podczas testów. Wystrzelaliśmy dobrze ponad 500 sztuk mieszanki różnych nabojów kal. 22LR i nie zaobserwowaliśmy żadnych uszkodzeń tłumika. Zgodnie z informacją producenta pierwsze strzały zaowocowały iskrzeniem, które (również tak, jak podał producent), ustało po pierwszej paczce kulek.

Na strzelnicy otwartej tłumienie okazało się być lepiej niż przyzwoite (to najbardziej precyzyjny opis, jaki bez specjalistycznego sprzętu mogę Wam zaoferować), a na zamkniętej, wąskiej i betonowej – nieco tylko gorsze. To ostatnie jest oczywiście logicznie uzasadnione – taka budowa strzelnicy potęguje hałas wewnątrz. O ile w bezpośredniej bliskości strzelca hałas wciąż występuje, nawet na otwartej strzelnicy, o tyle oddalenie się od stanowiska na 50 m powoduje, że strzałów prawie nie słychać. Stają się nieodróżnialne od innych typowych dla cywilizacji dźwięków. To znacznie zmniejsza uciążliwość strzelnicy.

Stosowanie tłumików dźwięku (lub jak kto woli: moderatorów) czyni strzelanie na tyle cichym, że argumenty o uciążliwości strzelnicy można uznać wyłącznie za efekty omamów słuchowych wywołanych nienawiścią do strzelców

Trzeba o tym pamiętać, gdyż coraz więcej obiektów, na których trenujemy i bawimy się z bronią, jest atakowanych przez osoby strzelectwu i strzelcom wrogie, jak również przez tych, którzy postanowili zrobić interes życia, kupując tanio działki przy działającej – często od dekad – strzelnicy. Dla nich wszystkich głównym argumentem jest zwykle hałas.

Im częściej więc będziemy wytłumiać nasze luśnie, tym dłużej będziemy cieszyć się spokojem i strzelnicami, a przede wszystkim zamkniemy usta tym, dla których jesteśmy solą w oku, cierniem w pośladku i źródłem wszelkiego zła.

Z tego właśnie powodu propagowanie tłumików strzeleckim środowisku i uświadamiania strzelcom – nie każdy bowiem wie, że wolno mu z takich urządzeń korzystać – korzyści z nich płynących są tak ważne. Zatem pucha na lufę i biegusiem na strzelnicę, proszę Państwa, korzystać z wiosennej pogody.

Dziękujemy sklepowi Hubertus Pro Hunting za udostępnienie tłumika FBT INCA K44 Ti do recenzji.

Testy produktów prowadzimy niezależnie, opinie są wyłączną oceną autorki lub autora. Reklamodawca nie ma możliwości ingerencji w treść recenzji.

Informacja od dystrybutora!

Moderatory firmy FBT z serii AIR oraz ONE nie powinny być używane na broni samopowtarzalnej, ze względu na powłokę która jest na tych moderatorach.

W momencie podgrzania tych urządzeń z serii AIR/ONE otulina z włókna węglowego zacznie się przepalać oraz topić.

Bardzo prosimy o informowanie klienta, że jeżeli chce używać moderatorów firmy FBT na broni sportowej, bądź intensywnie ich użytkować, należy używać serii TAC bądź HOT, które są pozbawione z zewnątrz włókna węglowego.