4 czerwca służba prasowa wojsk lądowych czeskich sił zbrojnych (Pozemní síly, Armáda České republiky, AČR) poinformowała w mediach społecznościowych o wyborze francuskich 155-mm kołowych samobieżnych armatohaubic Nexter Systems CAESAR (CAmion Équipé d’un Système d’Artillerie). Planowany jest zakup nawet 52 dział.
 155-mm kołowa samobieżna armatohaubica Nexter Systems CAESAR na czeskim podwoziu Tatra T815-7 8x8 ma masę bojową 28,7-30,2 t, 12,3 m długości, 2,8 m szerokości i 3,1 m wysokości. Załoga składa się z pięciu żołnierzy, ale możliwa jest redukcja do trzech zastosowaniu mechanicznego układu wspomagającego ładowanie / Zdjęcie: Nexter Systems

155-mm kołowa samobieżna armatohaubica Nexter Systems CAESAR na czeskim podwoziu Tatra T815-7 8×8 ma masę bojową 28,7-30,2 t, 12,3 m długości, 2,8 m szerokości i 3,1 m wysokości. Załoga składa się z pięciu żołnierzy, ale możliwa jest redukcja do trzech zastosowaniu mechanicznego układu wspomagającego ładowanie / Zdjęcie: Nexter Systems

Na przełomie czerwca i lipca jest planowane rozpoczęcie szczegółowych rozmów ze stroną francuską. Umowa może zostać podpisana do końca bieżącego roku. Konstrukcja Nextera została wybrana ma podstawie oceny 80 parametrów taktyczno-technicznych oraz najniższej ceny. Wybór został zaakceptowany w maju przez ministra obrony Lubomíra Metnara. Strona czeska oczekuje realizacji dostaw w latach 2022-2026. Armatohaubice CEASAR wejdą na wyposażenie ciężkiej brygady, która ma zostać sformowana do końca 2026, zgodnie z deklaracjami czeskiego rządu wobec zobowiązań NATO. Co ciekawe, ShKH vz. 77 Dana pozostaną w rezerwie mobilizacyjnej, z uwagi na duży zapas 152-mm amunicji artyleryjskiej.

Postępowanie na zakup nowych kołowych ahs zostało zainicjowane 7 lutego 2018. Wcześniej, ówczesna minister obrony Karlę Šlechtovą anulowała program modernizacji trzydziestu trzech 152-mm samobieżnych armatohaubic na podwoziu kołowym ShKH vz. 77 Dana (152 mm samohybná kanónová houfnice vz. 77 Dana) do standardu Dana M1M. Program miał kosztować 1,23 mld CZK (204,4 mln zł) i został zatwierdzony rok wcześniej (wraz z zakupem 17 kolejnych nowo wyprodukowanych dział) (Czesi zmodernizują Dany, 2017-04-15).

Powodem rezygnacji z modernizacji były zbyt niskie osiągi skutecznego ostrzału i kaliber niekompatybilny z amunicją standardową  NATO (ocenione na podstawie parametrów podanych przez spółkę Tatra Trucks, wchodząca w skład Czechoslovak Group). Zakup nowych ahs, szacowany wówczas na 50 luf wartych nawet 10 mld CZK (1,66 mld zł), był planowany w jednym z państw sojuszniczych z NATO. Obecnie, według lokalnych mediów,  kontrakt jest szacowany na jedynie 6 mld CZK (997 mln zł), ale to raczej zaniżona suma.

Wybór francuskich dział wynika prawdopodobnie z tego, że w aktualnej ofercie znajduje się wersja z nowym podwoziem czeskiej produkcji. Wówczas zakup ahs wsparłby również lokalny przemysł w dobie wychodzenia gospodarki ze spowolnienia związanego z pandemią COVID-19. Podwozie Tatra T815-7 8×8 jest produkowane przez spółkę Tatra Trucks, która wcześniej miała modernizować Dany. Co ciekawe we wrześniu 2018, Czesi zamówili 62 patrolowe pojazdy opancerzone Nexter Titus 6×6, które są posadowione na podwoziu pochodzącym z tej samej linii (Titus w końcu dla Czech, 2018-09-03).

Analiza
CAESAR był produkowany od 2006 na podwoziu Unimog (pierwsze prototypy i działa dla Arabii Saudyjskiej) lub Renault Sherpa 5 (działa dla Francji i Tajlandii). Działa zostały także zakupione przez Liban i Indonezję. Podczas targów przemysłu obronnego i bezpieczeństwa DSEI 2015 zaprezentowano nową wersję na czeskim podwoziu. Zastosowana 155-mm armatohaubica o długości 52 kalibrów oferuje zasięg skutecznego ostrzału standardową amunicją do 42 km, a przy zastosowaniu amunicji specjalnej ERFB (Extended Range Full-Bore) – 55 km. Dla porównania, ShKH vz. 77 Dana przy zastosowaniu standardowej amunicji będącej w magazynach czeskich wojsk lądowych może prowadzić skuteczny ostrzał na dystansie około 20 km.

Na zakup 15 ahs CAESAR na nowym czeskim podwoziu 14 marca 2017 zdecydowała się Dania. 28 października 2019 zamówienie zwiększono do 19 dział. W międzyczasie, w lutym 2019, pojawiło się nagranie wideo duńskich załóg testujących pierwsze odebrane działo. Z kolei pod koniec stycznia 2020 pojawiła się informacja, że na zakup niesprecyzowanej liczby ahs CAESAR zdecydowało się  Maroko (Francuskie uzbrojenie dla Maroka, 2020-01-23).