Jedna z największych chińskich stoczni – China Shipbuilding Industry Corporation (CSIC), planuje przyspieszyć opracowanie i budowę pierwszego lotniskowca o napędzie nuklearnym. Jednostka ma być rozwijana w ramach planów rozbudowy Marynarki Wojennej Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej (PLAN), które zakładają modernizację floty w połowie lat 20 XXI wieku.
Lotniskowiec CNS Shandong (CV-17), to jednostka typu 001A, zdjęcie wykonano podczas ceremonii wodowania technicznego 26 kwietnia 2017
W opublikowanym przez CSIC komunikacie prasowym, poinformowano o przyszłym kierunku strategicznym spółki we wszystkich jej obszarach działalności. Grupa stoczniowa chce podwoić wysiłki, aby osiągnąć przełom technologiczny w zakresie budowy lotniskowców i okrętów podwodnych o napędzie nuklearnym, i opracowania cichszych okrętów podwodnych o napędzie konwencjonalnym. Rozwijane mają być również podwodne systemy bojowe oparte na sztucznej inteligencji i zintegrowanych sieciocentrycznych systemach łączności (Budowa szwedzkiego okrętu w Polsce, 2018-03-03).
Plany mają związek ze strategią władz w Pekinie, chcących aby Marynarka Wojenna Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej uzyskała zdolność do prowadzenia globalnych operacji morskich w 2025. Oryginalna informacja prasowa CSIC została jednak usunięta i zastąpiona bardziej lakonicznym komunikatem bez powyższych szczegółów.
CSIC była odpowiedzialna za dokończenie budowy post-sowieckiego okrętu lotniczego Wariag, odkupionego od Ukrainy w 1998 roku. Jednostka weszła do służby w PLAN 25 września 2012 jako CNS Liaoning (CV-16) – okręt typu 001, i osiągnęła gotowość operacyjną w połowie listopada 2016. Na początku stycznia 2017 lotniskowiec, trzy niszczyciele rakietowe i dwie fregaty rakietowe uczestniczyły w ćwiczeniach mających potwierdzić gotowość zespołu. Kolejne ćwiczenia odbyły się na wodach Zatoki Bohai i Morza Żółtego – w pobliżu wód Korei Północnej 20 marca 2017.
CNS Liaoning (CV-16) typu 001, post-sowiecki Wariag – bliźniacza jednostka rosyjskiego RFS Admirał Kuzniecow, projektu 1143.6, odkupiony od Ukrainy w 1998 /Zdjęcia: Xinhua.
Drugi chiński lotniskowiec, CNS Shandong (CV-17) typu 001A – do którego budowy oficjalnie przyznano się 31 grudnia 2015, został zwodowany 26 kwietnia 2017, również w stoczni CSIC w Dalian (prowincja Liaoning w północno-wschodnich Chinach). 4 stycznia 2018 chińskie media poinformowały, że w stoczni wojennej Jiangnan w Szanghaju ruszyła budowa trzeciego lotniskowca, i jednocześnie pierwszego egzemplarza typu 002. Za budowę odpowiada Jiangnan Shipyard, która jest zależna od CSIC. Według ekspertów, do 2030 chińska marynarka planuje utworzyć cztery grupy bojowe, z czego każda ma mieć w składzie jeden lotniskowiec. Wpisuje się to w chińską strategię wzmacniania obecności na Morzu Południowochińskim, gdzie PLAN rywalizuje z US Navy.
Analiza
Plany CSIC wydają się ambitne, z uwagi na niewielkie doświadczenie w budowie lotniskowców. Obecnie jedynie Stany Zjednoczone i Francja dysponują jednostkami o napędzie atomowym. US Navy rozpoczęła wdrażanie superlotniskowców nowej generacji wraz z wejściem do służby 22 lipca 2017 okrętu USS Gerald R. Ford (CVN-78), jednostki typu Ford. W budowie pozostają przyszłe USS John F. Kennedy (CVN-79), który według najnowszych informacji jest ukończony w 70% oraz USS Enterprise (CVN-80), pozostający na etapie prefabrykacji. 8 lutego francuska agencja AFP ujawniła plany budowy następcy atomowego lotniskowca FS Charles de Gaulle (R 91), który wejdzie do służby na początku lat 40. XXI wieku.
Równie ambitne plany opracowania własnych okrętów lotniczych z siłownią jądrową miały również Rosja i Indie. W sierpniu 2015, tuż po VII Międzynarodowym Salonie Morskiej Techniki Wojskowej IMDS w Sankt Petersburgu, informowano o planach rosyjskiego lotniskowca o napędzie nuklearnym z wypornością rzędu 80-85 tys. ton, mogącego przenosić około 70 samolotów na pokładzie. Jednak okręt projektu 23000E Sztorm nie został ujęty w nowym Państwowym Programie Zbrojeniowym na lata 2018-2026, a pierwotne plany zakładały jego budowę do 2025. W tym samym roku Indie rozważały zastosowanie siłowni atomowej dla planowanego lotniskowca INS Vishal z wykorzystaniem potencjału rodzimego przemysłu i ewentualnej pomocy ze strony zagranicznych podwykonawców. W 2016 wspomniany projekt 23000E Sztorm został zaoferowany Indiom, lecz te w październiku 2017 zdecydowały, że trzeci lotniskowiec Bhāratīya Nau Senā będzie jednak wyposażony w naped konwencjonalny.