21 sierpnia chińska spółka CSOC (China Shipbuilding & Offshore International), wchodząca w skład koncernu stoczniowego CSIC (China Shipbuilding Industry Corporation) zwodowała prototyp bezzałogowego pojazdu nawodnego Jari. Podstawowym uzbrojeniem jednostki klasy USV (Unmanned Surface Vessel) jest zdalnie sterowany moduł uzbrojenia (zsmu) z 30-mm armatą automatyczną, który może zostać doposażony w wyrzutnię niekierowanych pocisków rakietowych. W kadłubie umieszczono także dwie poczwórne wyrzutnie pionowego startu dla pocisków przeciwlotniczych, a po bokach nadbudówki – dwie pojedyncze wyrzutnie lekkich torped.
Zamysłem chińskich konstruktorów było opracowanie stosunkowo niedużej, ale dobrze uzbrojonej bezzałogowej jednostki pływającej. Wodowanie odbyło się w bliżej nieokreślonej lokalizacji w Chinach / Zdjęcie: CSOC
Projekt i makieta zostały opracowane przez Instytuty Badawcze nr 702 i 716. Ujawnienie konstrukcji i zapowiedź budowy prototypu odbyła się podczas targów obronnych i lotniczych Africa Aerospace and Defence (AAD) 2018 w Tshwane w RPA. Następnie makieta została zaprezentowana podczas targów przemysłu obronnego IDEX 2019 w Abu Zabi. Miejsca prezentacji nie są przypadkowe, gdyż CSIC chce oferować Jari nie tylko rodzimym siłom zbrojnych, ale także potencjalnym użytkownikom z Azji i Afryki.
Jari ma około 15m długości i 20 t wyporności. Niewiele wiadomo o układzie napędowym, ale ma zapewniać pojazdowi prędkość maksymalną do 42 w. i zasięg do 500 mil morskich. W nadbudówce umieszczono cztery anteny ścianowe z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA, a na rufie rozmieszczono radar nawigacyjny, Dodatkowe wyposażenie elektroniczne to głowica optoelektroniczna, sonar kadłubowy oraz łącze satelitarne.
Początkowo zakładano, że Jari będzie zdalnie sterowany z lądu bądź załogowej jednostki pływającej, tzw. okrętu-matki. Wraz z wodowaniem poinformowano jednak, że planowany jest rozwój algorytmów sztucznej inteligencji do wykonywania w pełni autonomicznych rejsów, w tym w skoordynowanym roju z innymi bezzałogowcami, a także przeprowadzanie samodzielnego strzelania po zgodzie na działania bojowe.
Analiza
Warto przypomnieć, że spółka Qingdao Wuchuan Heavy Industry, również będąca częścią CSIC, zapowiedziała 8 kwietnia 2018 testy bezzałogowej amfibii o eksportowej nazwie Marine Lizard. Pojazd ma 12 m długości, 4,14 m szerokości i prędkość do 50 w. Amfibia am dostarczać żołnierzy, wyposażenie i zapasy z okrętów desantowych na ląd. Z kolei 30 maja 2018 inna chińska spółka, Zhuhai Yunzhou Intelligence Technology, zaprezentowała możliwości autonomicznego działania w roju 56 bezzałogowych łodzi M80B oraz plany budowy uzbrojonych, bezzałogowych łodzi D3000, której makietę zaprezentowano także w 2018.
Jari ma zbliżone rozmiary do izraelskiego bezzałogowego pojazdu nawodnego Elbit Systems Seagull, który został zaoferowany Indiom. Seagull jest jednak nieco większy, gdyż ma 12 m długości. Chiński UGV jest nieco mniejszy od autonomicznego trałowca MHC brytyjskiej spółki Atlas Elektronik UK (11 m długości i 10 t wyporności) (DefExpo2018: Seagull dla Indii?; 2018-04-25; Royal Navy odebrała bezzałogowce MHC , 2018-05-06).
Jari jest dużo mniejszy od amerykańskiego Sea Hunter (40 m długości i 145 t wyporności) czy planowanego brytyjskiego UGV od Rolls-Royce’a (60 m długości i 700 t wyporności). US Navy planuje wprowadzenie bezzałogowych okrętów nawodnych o kryptonimie LUSV (Large Unmanned Surface Vehicle) o długości 60-90 m i wyporności ok. 2000 t, a także bazujących na doświadczeniach z testowanym Sea Hunter mniejszych jednostek o kryptonimie MUSV (Medium Unmanned Surface Vehicle) i długości od 12 do 50 m (LUSV dla US Navy, 2019-03-17).