We wtorek, 4 czerwca 2024, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych kantonu sarajewskiego (część Federacji Bośni i Hercegowiny) podpisało umowę o wartości 30 340 000 KM netto (66 694 298,20 zł netto) z amerykańską spółką Bell Textron, za pośrednictwem lokalnego przedstawiciela – spółki Shot d.o.o. Zenica, na dostawę pojedynczego śmigłowca wielozadaniowego Model 412EPX, opracowanego w kooperacji z japońską spółką Subaru Aerospace.
Zdjęcie: Ambasada USA w Sarajewie
Umowę sygnowali minister spraw wewnętrznych kantonu Sarajewo Admir Katica i dyrektor Shot d.o.o. Zenica Vedran Kljucanin. Odbyło się to w obecności wysokich rangą urzędników, a także przedstawicieli rządów kantonalnych, federalnych i państwowych, w tym premiera kantonu sarajewskiego Nihada Uka, komisarz policji kantonu sarajewskiego Fatmira Hajdarevica, przewodniczący zgromadzenia kantonu sarajewskiego Elvedina Okericia, marszałek Izby Ludowej Zgromadzenia Parlamentarnego Bośni Hercegowiny Kemal Ademovic, zastępczyni Ambasadora USA w Sarajewie i jednocześnie Chargé d’Affaires Deborah Menutti.
Co ciekawe, komunikat wskazuje, że jest to pierwszy śmigłowiec tego typu, więc należy spodziewać się kontynuacji zamówień.
Termin realizacji umowy wynosi 24 miesiące. W tym czasie zostanie przeszkolony personel – piloci i obsługa naziemna, a obecnie trwają intensywne prace nad projektem hangarów do postoju i serwisowania śmigłowców na lotnisku w Sarajewie.
Minister Katica ogłosił, że wkrótce zostaną podpisane protokoły dotyczące użytkowania śmigłowców w zakresie ochrony ludności, pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa górskiego, a także współpracy innymi agencjami policyjnymi w Bośni i Hercegowinie. Do zadań Bell 412EPX ma należeć pilny transport medyczny, ewakuacja, pomoc podczas powodzi, osuwisk, pożarów, trzęsień ziemi lub innej nieprzewidzianej sytuacji.
Komisarz policji Fatmir Hajdarevic powiedział, że śmigłowiec będzie ważnym segmentem w poprawie pracy policji kantonu sarajewskiego, która jest filarem bezpieczeństwa stolicy Bośni i Hercegowiny.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych kantonu sarajewskiego rozpoczęło postępowanie przetargowe na zakup śmigłowca dla policji w październiku 2023, co poprzedziło kilka miesięcy pracy na przygotowanie dokumentacji przetargowej w ramach procedury rozpoczętej w lipcu tego samego roku.
Zdjęcie: Bell Textron
Model 412EPX powstał na zlecenie ministerstwa obrony Japonii w ramach programu UH-X jako następca śmigłowców wielozadaniowych Bell UH-1J Iroquis. Współpraca przemysłowa w tej materii spółek Subaru Aerospace i Bell Textron została ogłoszona na pokazach lotniczych Farnborough Airshow w lipcu 2018. Otrzymał wojskowe oznaczenie UH-2. Pierwszy prototyp dostarczono w lutym 2019. Łącznie zamówiono 150 egzemplarzy. Pierwsza publiczna prezentacja miała miejsce na pokazach lotniczych Singapore Airshow, 11-16 lutego 2020.
20 marca 2021 pierwszy egzemplarz Bell 412EPX odebrała japońska Narodowa Agencja Policji, a 29 września 2022 dwa egzemplarze Bell 412EPX zostały zamówione przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Chorwacji (Pierwszy Subaru Bell 412EPX dostarczony policji).
Poza tym 28 lipca 2022 dwa śmigłowce zamówiła Policja Nowego Jorku, natomiast 17 sierpnia 2022 jeden śmigłowiec Biuro Szeryfa hrabstwa San Bernardino. 19 grudnia 2022 dwa wiropłaty odebrały gwatemalskie wojska lotnicze, a 27 lutego 2024 jeden odebrało Biuro Szeryfa hrabstwa San Diego.
W porównaniu z bazowym modelem 412, nowy wiropłat charakteryzuje się m.in. zwiększoną maksymalną masą startową do 5500 kg (12 000 funtów), poprawionym momentem obrotowym wirnika głównego o 11% oraz wzmocnioną przekładnią główną za pomocą technologii laserowego peeningu (przekuwania spoiny, lub stosowania obróbki plastycznej na zimno) opracowanej przez Subaru.
Historijski događaj za MUP KS i građane Sarajeva: Zaključen ugovor za nabavku prvog helikopterahttps://t.co/FROeZG6LMh @mup_ks #upravapolicije #policija #sarajevo pic.twitter.com/1wmL7tFmg4
— Mup Kantona Sarajevo (@mup_ks) June 5, 2024
Today Chargé d’Affaires a.i. Deborah Mennuti attended a signing ceremony for the acquisition by the Sarajevo Canton Ministry of Internal Affairs @mup_ks of a Bell 412 EPX model helicopter made by U.S. company Bell Textron.
This helicopter will help deploy units quickly to… pic.twitter.com/dt6t7IzITC
— US Embassy Sarajevo (@USEmbassySJJ) June 4, 2024