Historia
ZALA Arms to istniejące od 1998 r. litewskie przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji amunicji do strzelb. Obecnie firmą zarządza już drugie pokolenie – stery przejął syn założyciela, Valdas Zala. Chociaż w ofercie znajdziemy również rzutki czy reelaborowaną amunicję 9 Para, to właśnie kaliber 12 ga. stanowi główny przedmiot działalności. Firma produkuje rocznie ponad 12 milionów sztuk amunicji, z czego ok. 75% stanowią naboje z pociskami typu slug. Podchodząc do statystyk od innej strony, dowiemy się z kolei, że ok 60% produkcji jest przeznaczona dla strzelców sportowych, w tym startujących w konkurencjach dynamicznych. Wyroby trafiają, oprócz Litwy, również na Łotwę, do Estonii, Rosji, Białorusi, Kazachstanu, Ukrainy, Szwecji, Francji, Finlandii, Polski, Niemiec, Tajlandii, Norwegii, Czech i Węgier. W Polsce dystrybucją zajmuje się Halinka Arms.
Amunicja
Oferta amunicji do strzelb to ok 80 typów nabojów, które podzielone są na 8 linii produktowych:
- IPSC, to amunicja wyposażona w pociski typu slug, bird shot jak i buck shot. Naważka prochu pozwala na przeładowanie strzelb samopowtarzalnych. W modelach, w których było to możliwe, skrócono długość łuski do 58 mm, aby w ten sposób zwiększyć pojemność magazynków. Podczas projektowania położono nacisk na skupienie wiązki;
- Sporting Slug, to seria nabojów z pociskiem kulowym o wysokiej dokładności wykonania, aby zapewnić wysoką powtarzalność strzałów;
- Sporting, to przekrój amunicji śrutowej o różnej masie pocisków oraz prędkości wylotowej;
- Trap-Skeet, to seria nabojów o parametrach dostosowanych do klasycznych konkurencji Trap i Skeet;
- Trap-Skeet High, to amunicja śrutowa o wysokiej energii wylotowej pocisków;
- Trap-Skeet Speed, to linia nabojów o wysokiej prędkości wylotowej pocisków;
- Eco, to amunicja z pociskami wykonanymi z cynku lub stali;
- Hunting, to amunicja o parametrach dobranych z myślą o myśliwych;
Do naszej redakcji trafiły 4 rodzaje nabojów, opisane poniżej.
IPCS Line - Dakar
W Dakarze zastosowano gruby śrut o średnicy 3,5 mm. Łuska została z przodu wstępnie nacięta, aby uzyskać wyższą precyzję strzałów i skupienie wiązki śrutu. Długość łuski wynosi 58 mm, aby móc podczas zawodów załadować do magazynka rurowego strzelby więcej amunicji. Naważka prochu pozwala na przeładowanie strzelby samopowtarzalnej.
Dane techniczne:
- Kaliber – 12/67
- Prędkość – 400 m/s
- Naważka – 30 g
- Pocisk – śrut
- Power factor – 608
IPSC Line - Birdshot
Ten nabój wypełniono śrut o średnicy 2,75 mm. Występuje w dwóch odmianach – z 28 oraz 32 g śrutu, do nas trafiła ta pierwsza. W przypadku amunicji o masie śrutu 32 g power factor (wg. nomenklatury IPSC) wynosi 632, czyli zauważalnie więcej. Ciekawym rozwiązaniem, mającym poprawić skupienie wiązki śrutu, jest umieszczenie go w podłużnym koszyku.
Podobnie jak w Dakarze, długość łuski wynosi 58 mm, aby móc podczas zawodów załadować do magazynka rurowego strzelby więcej amunicji. Naważka prochu pozwala na przeładowanie strzelby samopowtarzalnej.
Dane techniczne:
- Kaliber – 12/67
- Prędkość – 390 m/s
- Naważka – 28 g
- Pocisk – śrut
- Power factor – 560
Sport Elite
Tym razem mamy nabój kulowy. Zastosowano dwuczęściowy, grzybkowy obturator (element blokujący przepływ gazów prochowych, usytuowany między pociskiem a ładunkiem miotającym), wykonany z odpornego na wysokie ciśnienia polietylenu oraz ołowiu, wytłaczanego na zimno. Większa naważka prochu wymusiła zastosowanie dłuższego, metalowego okucia łuski.
Masa każdego pocisku sprawdzana jest za pomocą wagi elektronicznej. Producent zapewnia, że rozrzut na odległości 50 metrów wynosi nie więcej niż 35 mm.
Dane techniczne:
- Kaliber – 12/70
- Prędkość – 385 m/s
- Masa pocisku– 24 g
- Pocisk – kula
Trap-Skeet
Najbardziej standardowy nabój w ofercie. Łuska z tworzywa, niskie okucie. 24 g śrutu o średnicy 2,40 mm. Akurat, żeby rozbić w powietrzu rzutka, a jednocześnie zminimalizować odrzut i móc w razie potrzeby szybko poprawić nietrafiony strzał.
Dane techniczne:
- Kaliber – 12/70
- Prędkość – 390 m/s
- Naważka – 24 g
- Pocisk – śrut
Wrażenia
Krótsza amunicja. Producent chwali się, że skrócenie łuski pozwala na załadowanie większej ilości amunicji do magazynka rurowego. Jak dużą przewagę możemy dzięki temu osiągnąć? Nominalna długość łuski to 70 mm (rzadko spotyka się w strzelectwie dynamicznym naboje o długości 76 mm). Co oznacza, że na każde 6 normatywnych nabojów możemy załadować 7 nabojów z serii IPSC line. Czy to dużo? Zauważmy, że przy krótkim magazynku (na 5 szt. amunicji), jest on za krótki, żeby doładować 6 nabój. Jednak, przy dłuższych magazynkach, ta różnica zaczyna odgrywać rolę. Dodatkowa amunicja w magazynku to krótszy czas doładowania, a co za tym idzie całkowity czas przebiegu. W konkurencjach dynamicznych bez wątpienia się przyda.
Na pudełkach z amunicją ZALA łatwo zauważyć duży napis LOW RECOIL, czyli mały odrzut. Jak to wygląda w praktyce? Producent nie zastosował żadnego magicznego sposobu na osłabienie sił działających na ramię strzelca – takie przecież nie istnieją. Natomiast widać, że naważki prochu zostały dobrze dobrane. Przy zachowaniu parametrów (jak prędkość wylotowa śrutu, przeładowanie broni samopowtarzalnej) potrzebnych strzelcowi odrzut nie jest duży, dla danego typu amunicji. Strzelanie jest przyjemne, po przepuszczeniu przez lufę kilku paczek amunicji (czyli więcej, niż przeciętnie podczas przebiegu na torze) nie było czuć dyskomfortu czy bólu ramienia. Dotyczy to też (siłą rzeczy kopiących mocniej) amunicji kulowej.
Awaryjność. Tutaj bez zarzutów. Na różnych rodzajach strzelb (Breda b12i, Fabarm ST12, Mossberg 500) nie zanotowaliśmy ani jednego zacięcia lub niewypału. Naboje gładko wchodzą do komory. Podobnie, pazur wyciągu łapie kryzę bez problemu, ekstrakcja łuski przebiega sprawnie. Nie zaobserwowaliśmy efektu puchnącej łuski i klinowania się wystrzelonego naboju w komorze.
Dziękujemy Halinka Arms za przekazanie amunicji do testów