24 maja br., Skarb Państwa – Agencja Uzbrojenia podpisała umowę o wartości 34 823 600 zł brutto z Zakładami Sprzętu Precyzyjnego (ZSP) Niewiadów na dostawy nieujawnionej partii 81-mm granatów do stawiania zasłon aerodyspersyjnych GAk-81 w latach 2023-2025.
120-mm moździerze automatyczne M120K Rak z systemem samoosłony SSP-1 Obra-3, wykorzystującym granaty GAk-81 /Zdjęcie: 15. Giżycka Brygada Zmechanizowana
Zamawiający wybrał procedurę negocjacyjną bez uprzedniej publikacji ogłoszenia w tej sprawie (pierwotnie planowano przeznaczyć niecałe 31,7 mln zł brutto). W uzasadnieniu czytamy, że ZSP Niewiadów posiadają wyłączne prawa własności do dokumentacji technicznej granatów (rys. nr GAK-01.00.00 oraz WT/GA-04.00.00), zatwierdzonej do produkcji seryjnej przez Dyrektora DRiW MON Orzeczeniem nr 16/Uzbr/96 z 1 lutego 1996 wraz z późniejszymi zmianami oraz nie planują do końca 2030 udzielić licencji na jego produkcję ani zbyć prawa własności do dokumentacji podmiotom trzecim – co potwierdziły pismem nr wch. 2983/AU/22 z 7 lutego 2022.
Ponadto wykonawca jest wyłącznym właścicielem odrębnej dokumentacji technicznej na wykonanie zapłonnika, stanowiącego kluczowy podzespół granatu GAk-81, będąc jednocześnie jedynym producentem tego podzespołu.
81-mm granat do stawiania zasłon aerodyspersyjnych GAk-81 został wprowadzony na uzbrojenie SZ RP Zarządzeniem Szefa SG WP nr 59/Sztab z 28 czerwca 1996. W grudniu 2015 zostały przeprowadzone badania zdawczo-odbiorcze partii próbnej przedmiotowej amunicji, opracowanej przez Wojskową Akademię Techniczną, a wykonanej przez Przedsiębiorstwo Innowacyjno-Wdrożeniowe Prexer-Projekt, w wyniku których wydano orzeczenie stwierdzające jej przydatność do użytku w SZ RP jako amunicji nadającej się do wykorzystania w szczególnych warunkach środowiskowych.
Należy podkreślić, że granaty GAk-81 są w 100% produkowany przez krajowy podmiot bez udziału poddostawców (podwykonawców) zagranicznych, czym zapewnia niezależność i bezpieczeństwo dostaw. Wykonawca posiada duże doświadczenie w produkcji przedmiotowego SpW, a dostawy realizuje terminowo i bezproblemowo.
Należy nadmienić, iż ZSP Niewiadów posiadają na przedmiotową amunicję numer magazynowy NATO, przydzielony przez Wojskowe Centrum Normalizacji Jakości i Kodyfikacji, i sukcesywnie od wielu lata produkują i dostarczają do SZ RP znaczne ilości granatów GAk-81, nie odnotowując żadnej reklamacji jakościowej.
Ponadto, ZSP Niewiadów jako jedyne w Polsce dysponują doświadczeniem i są jedynym potencjalnym dostawcą 81 mm granatów do stawiania zasłon aerodyspersyjnych GAk-81. Nie istnieje rozsądne rozwiązanie alternatywne lub rozwiązanie zastępcze, a brak konkurencji nie jest wynikiem celowego zawężenia parametrów zamówienia.
Aktualnie realizują kolejną umowę z 14 listopada 2022 na dostawy 12 300 granatów GAk-81 za 41,5 mln zł brutto. Termin realizacji minie w 2026.
GAk-81 / Zdjęcie: ZSP Niewiadów
Granaty GAk-81 są używane w uniwersalnym systemie samoosłony pojazdu SSP-1 Obra-3, 902A i ERB na pojazdach typu z zadaniem wytworzenia zasłony dymnej zdolnej uniemożliwić lokalizację i dokonanie pomiaru odległości za pomocą działowych dalmierzy laserowych oraz prowadzenia rozpoznania i kierowania ogniem z wykorzystaniem środków termowizyjnych. Tworzona zasłona służy ochronie pojedynczych obiektów, czołgów i wozów bojowych (KTO Rosomak, T-72M1/M1R, PT-91 Twardy, czy AHS Krab, a w przyszłości bwp Borsuk) i stanowisk artyleryjskich. Granat wytwarza zasłonę dymną w 4,5 sekundy skuteczną wobec dalmierzy laserowych przez przynajmniej 30 sekund.