Niemcy przetestowały broń laserową na Bałtyku

27 października br. niemiecka spółka MBDA Deutschland (część europejskiego konsorcjum MBDA) poinformowała, że wraz z Rheinmetall Waffe Munition (część niemieckiej grupy Rheinmetal AG) i marynarką wojenną Niemiec (Deutsche Marine) przetestowały demonstrator systemu wysokoenergetycznej broni laserowej (High-Energy Laser Weapon System, HELWS) na pokładzie fregaty rakietowej FGS Sachsen (F219), typu F124 Sachsen na akwenie Morza Bałtyckiego (Kolejne środki na niemiecką broń laserową).

Zdjęcie: MBDA Deutschland

Choć informacja prasowa została opublikowana teraz, to sam test miał miejsce 30 sierpnia br. u wybrzeżu poligonu w Putlos (Truppenübungsplatz Putlos) w Szlezwiku-Holsztynie. Obejmował atakowanie bezzałogowych statków latających (bsl) na bliskich i dalekich dystansach. Za całość od strony przemysłowej odpowiadała grupa robocza ARGE (ArbeitsGEmeinschaft) Hochenergielaser Marinedemonstrator.

Przygotowania do testu rozpoczęły się 17 czerwca br., gdy fregata weszła do Marinearsenal (MARs) w Kilonii, celem dostosowania do przenoszenia nowego rodzaju uzbrojenia. Objęły one usunięcie dwóch stelaży Mk 141 pod kontenery startowe łącznie 8 pocisków przeciwokrętowych RGM-84 Harpoon. W ich miejsce na specjalnej ramie umieszczono kontener standardowy ISO 20-stopowy wraz z systemem wysokoenergetycznej broni laserowej.

Demonstrator lasera został oparty na technologii sprzężenia widmowego, a więc jest laserem światłowodowym o maksymalnej mocy wyjściowej 20 kW (z możliwością jej skalowania). Składa się z dwunastu takich samych modułów laserowych o mocy 2 kW każdy, których wiązki będą łączone w jedną za pomocą technologii siatki dielektrycznej. Technologia sprzężenia widmowego, w porównaniu ze sprzężeniem geometrycznym jest mniej złożona, wysoce modułowa i wykazuje potencjał wzrostu w klasie mocy wyjściowej do 100 kW.

Przyszły wysokoenergetyczny laserowy system broni dla Deutsche Marine będzie szczególnie odpowiedni do odpierania ataków bsl, rojów bsl lub łodzi motorowych w bliskiej lub dalszej odległości od okrętu nawodnego. Można go jednak skalować bardziej efektywnie i wykorzystać do niszczenia pocisków kierowanych lub pocisków moździerzowych.

Połączona faza integracji i testowania demonstratora rozpoczęła się w listopadzie 2021, a grupa robocza ARGE zakończyła je udanym testem fabrycznym (Factory Acceptance Test, FAT) w ośrodku testowym w Unterlüß. Następnie nastąpiła integracja demonstratora na fregacie w Kilonii. W lipcu odbyła się pierwsza kampania testowa w zatoce Eckernförder przed bazą Wehrtechnische Dienststelle 71 (WTD 71) w Surendorf. W ramach testów zweryfikowano działanie różnych czujników, w tym czujników elektrooptycznych (EO) i radaru. Ponadto przetestowano interakcję wszystkich komponentów i procesów całego łańcucha od wykrycia, poprzez namierzenie i śledzenie, aż po porażenie celu. Testy obejmowały szereg realistycznych scenariuszy. Całość nadzorowali przedstawiciele Urzędu do spraw zakupów obronnych Bundeswehry BAAINBw (Bundesamt für Ausrüstung, Informationstechnik und Nutzung der Bundeswehr), a test został przeprowadzony przez zespół z WTD 71.

Daniel Gruber, kierownik projektu Naval Demonstrator w MBDA Germany i Dr. Markus Jung, szef ds. rozwoju broni energetycznej w Rheinmetall Waffen Munition, towarzyszyli kampaniom testowym z fregatą. Z myślą o fazie integracji i testów w przeszłości wyciągnięto pozytywne wnioski. Historyczne ostre strzelania z okrętu Deutsche Marine był szczególnym momentem dla wszystkich zaangażowanych. Zespół był w stanie zademonstrować pełną wydajność urządzenia.

Dobra współpraca między dwoma partnerami z grupy roboczej ARGE wniosła znaczący wkład w fakt, że byliśmy w stanie zintegrować w pełni funkcjonalny i wydajny demonstrator na fregacie – powiedział Gruber. Ścisła współpraca z dowódcą fregaty Sachsen umożliwiła nam bezpośrednią wymianę pomysłów z przyszłym użytkownikiem. Wiele sugestii marynarki wojennej zostało już uwzględnionych bezpośrednio lub zostanie wdrożonych w późniejszym rozwoju.

Dr. Thomas Baumgärtel, kierownik projektu ds. demonstratorów morskich w Rheinmetall Waffen und Munition, był zadowolony: Głównymi elementami demonstratora są absolutnie wysoka technologia. Chociaż opiera się to na latach badań we własnym zakresie podmiotów uczestniczących, wiele elementów systemu demonstratora zostało specjalnie opracowanych dla projektu i po raz pierwszy połączono je w tej formie. Biorąc pod uwagę niezwykle krótką fazę integracji tak złożonego systemu, jesteśmy niezmiernie dumni z dotychczasowych wyników i udanego procesu testowego. Imponująco dostarczony dowód przydatności efektorów HEL do ochrony jednostek morskich w bliskiej i dalszej odległości wynika ze wspólnych wysiłków wszystkich uczestników projektu ze strony przemysłu, sił zbrojnych i, oczywiście, marynarzy fregaty Sachsen.

Zarówno Doris Laarmann, szef działu laserów w MBDA Deutschland, jak i Alexander Graf, szef działu zarządzania programami broni energetycznej w Rheinmetall Waffen und Munition, podkreślili, że obecne testy stwarzają podstawowe warunki do wprowadzenia nowych systemów i możliwości broni laserowej w Bundeswehrze. Technologia ta dotyczy nie tylko marynarki wojennej. Przemysł przygotowuje systemy laserowe, które przyczyniają się do ochrony żołnierzy używanych w różnych zastosowaniach (Próby lasera przeciwlotniczego Rheinmetall dla Bundeswehry).

Testy wysokoenergetycznej broni laserowej będą kontynuowane do połowy 2023. W następujących kampaniach testowych demonstrator zostanie wykorzystany w innych scenariuszach. Pozwoli to na realizację działań na drodze do w pełni funkcjonalnej, działającej broni laserowej.

Podział udziałów pracy w ARGE Hochenergielaser Marinedemonstrator wygląda następująco: MBDA Deutschland jest odpowiedzialna za układ akwizycji i śledzenia celów, konsolę sterującą oraz połączenie demonstratora HEL z systemem dowodzenia i kontroli. Rheinmetall Waffen und Munition jest odpowiedzialny za system celowania, prowadzenie wiązki i kontener demonstratora, jak również mechaniczną i elektryczną integrację demonstratora na pokładzie fregaty Sachsen, a docelowo także źródła lasera wysokoenergetycznego wraz z jego obwodem.

Warto przypomnieć, że w 2015 i 2016 Deutsche Marine testowała na Morzu Bałtyckim na nieujawnionej jednostce pływającej wczesny demonstrator technologii Skyshield HEL Effector o mocy 30 kW przeciwko celom lądowym – były to pierwsze tego typu próby zrealizowane w Europie. Jego konstrukcję oparto o system obrony bezpośredniej Oerlikon Skyshield i lawetę 27-mm armaty automatycznej MLG 27. Następnie, w 2018, BAAINBw i Rheinmetall pomyślnie przetestowały w warunkach laboratoryjnych laser o mocy wyjściowej 20 kW. Rok później przetestowano już eksperymentalne urządzenie o mocy 100 kW (Postępy w niemieckim programie laserowym).