W czwartek, 25 lipca 2024, Ministerstwo Obrony Litwy poinformowało o wspólnym zakupie z Polską i dwoma innymi państwami przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Piorun, produkcji, wchodzącej w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej (PGZ), spółki Mesko ze Skarżyska-Kamiennej.
Zdjęcie: Przemysław Gurgurewicz, MILMAG
Jak czytamy w komunikacie prasowym, Litwa wraz z Polską i dwoma innymi krajami europejskimi złożyła wniosek o częściowe dofinansowanie z Unii Europejskiej na wspólny zakup przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Piorun. Te zestawy obrony powietrznej mają zostać nabyte przy wykorzystaniu instrumentu finansowego Unii Europejskiej, który ma na celu wzmocnienie europejskiego przemysłu obronnego poprzez wspólne zamówienia krajów UE.
Mowa o europejskim programie wspólnych zakupów wojskowych EDIRPA (European Defence Industry Reinforcement through common Procurement Act). Przypomnijmy, że 5 czerwca br. Ministerstwo Obrony Narodowej informowało, że zgłosiło trzy produkty Polskiej Grupy Zbrojeniowej oraz dwa produkty Grupy WB do tego programu. Na liście znalazły się m.in. ppzr Piorun.
Cieszymy się, że możemy zaangażować się w zakup przenośnych systemów przeciwlotniczych krótkiego zasięgu Piorun. Wzmocnienie obrony powietrznej to jedno z najważniejszych zadań, jakie sobie postawiliśmy. Dlatego przyszły zakup jest równie satysfakcjonujący, jak współpraca z naszym bliskim sojusznikiem i sąsiadem, Polską – powiedział minister obrony Litwy Laurynas Kasčiūnas.
3 lipca br. podczas wizyty wicepremiera i ministra obrony narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza w Wilnie poinformowano, że Polska zaproponowała Litwie przyłączenie się do zakupu polskich zestawów obrony powietrznej Piorun.
Jak poinformował sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, odpowiedzialny za nadzór nad modernizacją techniczną Wojska Polskiego, Paweł Bejda, dwa pozostałe państwa to Łotwa i Norwegia, które już zamówiły wcześniej ppzr Piorun.
https://twitter.com/pawelbejda/status/1816500547035255243?t=6sxWd-3XYfMhNuztqEB-Dw&s=19
Z kolei 9 lipca br. szwedzka spółka Saab Defence and Security informowała, że otrzymała zamówienie od Litwy na dostawy mobilnego systemu obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu MSHORAD (Mobile Short Range Air Defence) z pociskami RBS 70 Mk2 na podwoziu wielozadaniowego pojazdu opancerzonego Oshkosh JLTV.
Systemy MSHORAD i Piorun uzupełnią litewskie zdolności skupione wokół batalionu obrony powietrznej wojsk lądowych, który użytkuje przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Grom, RBS 70 Mk2 i FIM-92 Stinger, a także mobilne zestawy obrony powietrznej NASAMS II (National Advanced Surface to Air Missile System).
Jeśli chodzi o ppzr Grom, pierwsza umowa w tej sprawie dla Litwy została podpisana 2 września 2014 podczas XXII Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego (MSPO) w Kielcach. Miała wartość 34 mln EUR. 10-letnia umowa została podpisana przez ówczesnego sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Czesława Mroczka i gen. bryg. Gintautasa Zenkeviciusa, reprezentującego Ministerstwo Obrony Litwy. Umowa obejmowała także niezbędne oprzyrządowanie, trenażery UST-1 oraz szkolenie w obsłudze sprzętu. Dostawa pierwszej partii o wartości 3,4 mln EUR została zrealizowana 22 grudnia 2014, a całość sfinalizowano w 2021.
Druga umowa w tej sprawie została zawarta 30 maja 2023 podczas wizyty ówczesnego ministra obrony Litwy Arvydasa Anušauskasa w Polsce z okazji IV Polsko-Litewskiej Rady Ministrów Obrony. Umowa dotyczyła dostawy dodatkowych pocisków do ppzr Grom za ponad 20 mln EUR (90,8 mln zł).
Jeśli chodzi natomiast o eksport ppzr Piorun to Mesko dostarczyła pierwsze z zamówionych zestawów nowym użytkownikom: Estonii na przełomie 2023 i 2024 oraz wspomnianej Norwegii 12 grudnia 2023. W najbliższych latach zestawy trafią też do Słowacji, jednego z państw bałkańskich, wspomnianej Łotwy oraz Gruzji, a wcześniej partię kupiły USA, a uzbrojenie jako pomoc wojskowa polskiego rządu trafiło do walczącej Ukrainy.
Opis
Przenośne przeciwlotnicze zestawy rakietowe Piorun przeznaczone są do zwalczania nisko lecących statków powietrznych takich jak samoloty, śmigłowce i drony. W Siłach Zbrojnych RP są wykorzystywane w najniższej warstwie systemu obrony powietrznej na bliskich odległościach i małych wysokościach (VSHORAD) (Kolejne ppzr Piorun w Wojsku Polskim).
Piorun jest zmodernizowaną wersją ppzr Grom, który również znajduje się na uzbrojeniu Wojska Polskiego. W ramach modernizacji zastosowano zmodyfikowany mechanizm startowy, nową głowicę samonaprowadzającą o większej czułości oraz celownik optoelektroniczny montowany na specjalnej szynie. Dzięki temu zwiększone zostały możliwości namierzenia celu, odporność na zakłócenia i zasięg rażenia do 5500-6500 metrów na pułapie od 10 do 4000 metrów.
Wprowadzone zmiany objęły także wprowadzenie zapalnika zbliżeniowego (obok dotychczasowego uderzeniowego) oraz kierunkowej głowicy bojowej, co zwiększa skuteczność zwalczania celów małogabarytowych, takich jak bezzałogowe statki powietrzne. Dodatkowo wprowadzono także system autoryzacji użytkownika oraz możliwość prowadzenia ognia w warunkach nocnych.
https://twitter.com/Lithuanian_MoD/status/1816473519821086949