W piątek, 22 sierpnia 2025, służba prasowa Marynarki Wojennej Finlandii (Merivoimat) poinformowała, że latem br. po raz pierwszy przetestowała izraelski przeciwokrętowy pocisk kierowany Gabriel V Advanced Naval Attack Missile, wprowadzony na uzbrojenie pod nazwą SM2020 (Surface-to-Surface Missile System 2020 lub 2020-järjestelmä), pochodzącą od programu zakupowego.
Zdjęcie i grafika: Marynarka Wojenna Finlandii
Rozmieszczony system rakietowy SM2020 jest jednym z głównych systemów uzbrojenia Marynarki Wojennej, obok min morskich. Wysoce zaawansowany funkcjami i duży zasięg systemu rakietowego pomagają zapewnić realizację zadań obrony morskiej na poziomie krajowym lub w ramach Sojuszu. Może on również uczestniczyć we wspólnych zadaniach uderzeniowych Sił Obronnych, co uważam za ważne – opisuje kadm.Tuomas Tiilikainen, dowódca Marynarki Wojennej. Integrując system rakietowy na kilku różnych platformach, osiągniemy zdolności bojowe i szerokie możliwości rażenia na lądzie i morzu w wymagających warunkach współczesnego i przyszłego pola walki.
Finlandia została pierwszym użytkownikiem eksportowym tego systemu, po użytkowniku oryginalnym, czyli Izraelu, zamawiając je 5 lipca 2018 za 162 mln EUR (wówczas 735,34 mln zł) z opcją rozszerzającą do 193 mln EUR (wówczas 876,05 mln zł) w ramach rzeczonego programu (Finlandia zamawia pokpr Gabriel V).
Pocisk mają mieć zasięg ponad 200 km. Ma 5,5 m długości i waży 1250 kg. Dzięki silnikowi odrzutowemu poruszają się z prędkością poddźwiękową, a naprowadzanie odbywa się za pomocą nawigacji satelitarnej i zliczeniowej po punktach orientacyjnych, a w fazie końcowej za pomocą nowej głowicy poszukiwawczej. Pociski mają być uzbrojone w głowice penetrujące.
Według niektórych informacji, prace nad piątą generacją rodziny pocisków przeciwokrętowych Gabriel, spółka Israel Aerospace Industries (IAI) rozpoczęła w 2009. Największą zaletą nowych pocisków ma być zaawansowana, aktywna głowica poszukiwawcza pracująca w wielu spektrach widm radarowych, zaprojektowana do skuteczniejszego rozróżniania celów od innych obiektów w strefach przybrzeżnych, gdzie panuje duże natężenie ruchu morskiego. Głowica może pracować w każdych warunkach pogodowych, w dzień i w nocy, w warunkach silnego zakłócania elektromagnetycznego.
Małe okręty rakietowe typu Hamina mają po 50,8 m długości, 235 t wyporności standardowej i 270 t wyporności pełnej. Napęd stanowią dwa silniki wysokoprężne MTU o łącznej mocy 7510 KM oraz 2 pędniki strugowodne
Docelowo, pociski Gabriel V zastąpią uzbrojenie czterech zmodernizowanych małych okrętów rakietowych typu Hamina w miejsce pocisków MTO85M (Meritorjuntaohjus 1985), czyli zmodernizowanych Saab RBS-15SF Mk. II, które zostaną wycofane do końca dekady oraz trafią na uzbrojenie czterech korwet rakietowych nowej generacji typu Pohjanmaa w ramach programu Laivue 2020. Dostawy dla Merivoimat miały zakończyć się właśnie w 2025.
Letnie testy kwalifikacyjne przeprowadzono z jednego ze wspomnianych małych okrętów rakietowych typu Hamina, choć nie sprecyzowano z którego: FNS Hamina (80), Tornio (81), Hanko (82) czy Pori (83). Jednostki te zostały zmodernizowane w ramach MLU (Mid-Life Upgrade) w latach 2018-2022. Pierwszy okręt (Tornio) przekazano w styczniu 2020, a ostatni (Pori) został dostarczony we wrześniu 2022.
Oprócz integracji izraelskiego uzbrojenia, prace obejmowały m.in. instalację systemu zwalczania okrętów podwodnych opartego na torpedach Saab NLT, sonaru o zmiennej głębokości ST2400 VDS (Variable Depth Sonar), ulepszonego radaru i nowego systemu łączności TactiCall, a także modernizację okrętowego systemu walki 9LV (w miejsce CEROS 200) i dodatkowe pociski przeciwlotnicze z rodziny Umkhonto. Na dziobie wymieniono 57-mm armatę morską Bofors 600E Mark 3 L/70 na 40-mm Bofors 40 Mk.4, natomiast dwa 12,7-mm karabiny maszynowe Ittk (licencyjne radzieckie NSW) pozostały bez zmian.
#Merivoimat on kuluneen kesän aikana toteuttanut Pintatorjuntaohjus 2020-järjestelmän käyttöönottoon ja kehittämiseen liittyviä harjoituksia. Työn lopputuloksena uusi ohjusjärjestelmä on Merivoimien operatiivisessa käytössä. Lue lisää: https://t.co/wMu5IOha3j #Puolustusvoimat
— Merivoimat – Finska Marinen – The Finnish Navy (@Navyfi) August 22, 2025
