W poniedziałek, 10 marca 2025, amerykańska Agencja Współpracy Obronnej DSCA (Defense Security Cooperation Agency) opublikowała zgodę Departamentu Stanu USA potencjalną sprzedaż do Japonii pakietu wsparcia dla rozwijanego siłami krajowego przemysłu systemu szybujących pocisków hipersonicznych HVGP (Hyper Velocity Gliding Projectile) za maksymalnie 200 mln USD (770,45 mln zł).
Zgodnie z opublikowaną informacją, rząd w Tokio wnioskował o zakup sprzętu i usług wspierających rozwój systemu HVGP, w tym przygotowanie do testów, testowanie i wsparcie transportowe, spotkania koordynacyjne w Stanach Zjednoczonych i Japonii itp.
Sprzęt i usługi zostaną dostarczone przez rząd Stanów Zjednoczonych. Realizacja proponowanej sprzedaży nie będzie wymagała przydzielenia do Japonii żadnych dodatkowych przedstawicieli rządu Stanów Zjednoczonych ani kontrahentów.
HVGP
Przypomnijmy, że 25 lutego 2020 japoński dziennik Mainichi Shimbun informował, że Agencja Zamówień, Techniki i Logistyki (ATLA, Acquisition Technology and Logistics Agency) na zlecenie Ministerstwa Obrony Japonii pracuje nad hipersonicznym systemem ofensywnym HVGP, przeznaczonym do zwalczania okrętów nawodnych oraz celów lądowych. Idea budowy takiej broni pojawiła się w oficjalnych dokumentach agencji ATLA w 2019, ale pierwsze prace koncepcyjno-analityczne nieoficjalnie rozpoczęto jeszcze w 2015.
W roku fiskalnym 2020 na prace badawczo-rozwojowe (B+R) przeznaczono równowartość 226 mln USD (wówczas 891 mln zł), tak aby wczesny prototyp szybującego pocisku hipersonicznego HVGP Block 1 wraz z pociskiem rakietowym-nosicielem o łącznej długości 8-9 m ma zostać opracowany do 2026, natomiast wariant bardziej zaawansowany Block 2 o długości ponad 10 m do 2028 lub później. Pociski szybujące mają przenosić dwa typu głowic bojowych.
Wczesna koncepcja HVGP / Grafika: ATLA
W zeszłorocznym budżecie na program zaplanowano 12,7 mld JPY (wówczas 350 mln zł). 4 lipca 2024 agencja ATLA opublikowała informowała o przeprowadzeniu w amerykańskiej Kalifornii, w marcu i kwietniu, testów pocisków hipersonicznych nieujawnionego typu.
Zgodnie z założeniami, będzie on zdolny do rozwijania większej prędkości i osiągania bardziej złożonych trajektorii lotu. Po oddzieleniu od pocisku rakietowego-nosiciela, szybujący pocisk hipersoniczny HGVP nawigowałby za pomocą sygnału GPS wspomagany innym systemem naprowadzania, wykonując skomplikowane manewry z ogromną prędkością w górnych warstwach atmosfery, co utrudniałoby jego zniszczenie. Byłby wyposażony w nowy rodzaj głowicy bojowej, zdolnej penetrować struktury okrętów takich jak lotniskowce. Miałoby to zwiększyć możliwości zniszczenia lub przynajmniej całkowitego wyłączenia z walki okrętu jednym pociskiem.
Nowy system uzbrojenia ma zostać rozmieszczony na archipelagu Wysp Riukiu, a także głównych wysp Kiusiu i Hokkaido, co ma związek ze wzrostem zagrożenia militarnego ze strony Chińskiej Republiki Ludowej. Obecnie, japońskie lądowe siły samoobrony (Rikujō Jieitai) dysponują pociskami przeciwokrętowymi SSM-1 (typ 88) o zasięgu 180 km i zmodernizowaną wersją, oznaczoną jako typ 12 o zasięgu 200 km, która weszła na uzbrojenie w 2015. Ze względu na obawy związane z konstytucyjnymi ograniczeniami, Ministerstwo Obrony rozważało ograniczenie zasięgu nowych pocisków hipersonicznych HGVP do mniej, niż 500 km (zasięg minimalny 300 km), ale obecnie plany wskazują, że docelowo system w wersji Block 2 ma mieć zasięg nawet 3000 km (Kolejne pociski RIM-174 SM-6 ERAM dla Japonii).
W Japonii są prowadzone równolegle prace nad napędowym, manewrującym pociskiem hipersonicznym HCM (Hypersonic Cruise Missile) oraz zmodernizowanym pociskiem przeciwokrętowym o wydłużonym zasięgu Typu 12SSM-ER. Równolegle, Kawasaki Heavy Industries (KHI) pracuje nową generacją pocisków przeciwokrętowych bazowania lądowego. Uzupełnieniem wzrostu zdolności rakietowych są także niedawne zakupy w USA: 50 lotniczych pocisków manewrujących AGM-158B/B-2 JASSM-ER oraz 400 okrętowych RGM-109E Tomahawk Block V/IV.