W czwartek, 6 marca 2025, amerykańska korporacja RTX poinformowała, że zawarła trzy porozumienia ze spółką (start-up) JetZero z Kalifornii w ramach opracowania układu napędowego dla pełnowymiarowego demonstratora technologii samolotu ze skrzydłem rozmytym XBW-1, klasy BWB (Blended Wing Body).
Grafiki: JetZero
Pratt & Whitney zintegruje z samolotem dwa silniki turbowentylatorowe PW2040 i pomocniczy zespół napędowy (APU), a Collins Aerospace dostarczy gondolę i konstrukcję montażową napędu do kadłuba. Pratt & Whitney i Collins Aerospace to spółki należące do RTX.
Branża lotnicza koncentruje się na wysiłkach zmierzających do obniżenia kosztów operacyjnych poprzez poprawę efektywności paliwowej, a RTX posiada bogate portfolio technologii, które pomagają firmom takim jak JetZero właśnie to robić — powiedział Juan de Bedout, dyrektor ds. technologii w RTX. Razem JetZero i RTX odegrają ważną rolę w redefiniowaniu przyszłości lotnictwa komercyjnego i wojskowego.
Zabezpieczenie partnerstw dla systemów napędowych demonstratora oznacza kolejny znaczący kamień milowy w naszej podróży od projektu do testów i demonstracji — powiedział Dan da Silva, dyrektor operacyjny JetZero. Kontynuujemy stały postęp zarówno w programie demonstracyjnym, jak i w projektowaniu i produkcji samolotu, który ostatecznie zostanie dostarczony klientom. Witamy w programie tych wiodących w branży dostawców i jesteśmy zainspirowani widząc inwestycje i wiarę branży w samolot ze skrzydłem rozmytym.
XBW-1 ma na celu osiągnięcie 50% redukcji spalania paliwa w oparciu o wydajność aerodynamiczną skrzydła rozmytego i planuje loty testowe od 2027 roku.
Zgodnie z nowymi umowami RTX dostarczy następujące systemy do demonstratora JetZero:
- Pratt & Whitney zintegruje swój silnik turbowentylatorowy, dwuprzepływowy PW2040. Rodzina silników PW2000 oferuje od 37 000 do 43 000 funtów ciągu i napędza wszystkie modele samolotów liniowych Boeing 757, przy czym silnik F117 będący pochodną wojskową napędza ciężkie samoloty transportowe Boeing C-17 Globemaster III. Silnik modelu PW2040 napędza również samolot C-32A, wojskową wersję B757, służącą jako Air Force Two.
- Pratt & Whitney Canada dostarczy pomocniczy zespół napędowy APS3200, w którym wykorzystano najnowsze zaawansowane techniki produkcyjne, w tym materiały kompozytowe. Wyprodukowano i certyfikowano prawie 3800 jednostek APS3200 dla samolotów.
- Collins Aerospace zaprojektuje i zbuduje struktury gondoli, w tym wlot, osłonę wentylatora i kanał wentylatora, a także owiewki i konstrukcję wsporczą silnika. Collins od dziesięcioleci projektuje, certyfikuje i produkuje gondole dla dużych programów samolotów komercyjnych, w tym Boeing 787, Airbus A350, A320neo, A220 i Embraer E2.
Demonstrator XBW-1 zweryfikuje kluczowe technologie, które mogą przynieść korzyści wielu klientom, w tym komercyjnym samolotom pasażerskim, transportowcom towarowym i samolotom wojskowym – w tym potencjalnemu przyszłemu tankowcowi powietrznemu, który będzie oferowany USAF w programie o kryptonimie NGAS (Next-Generation Air Refueling System) – wcześniej znanego jako KC-Z (jak dotąd swoją koncepcję przedstawiła spółka Lockheed Martin). USAF poszukuje także podobnych koncepcji dla samolotów transportowych nowej generacji o kryptonimie NGAL (Next-Generation Airlift).
Przypomnijmy, że 16 sierpnia 2023 Departament USAF informował, że podpisał umowę o wartości 235 mln USD (wówczas 963,15 mln zł) z JetZero z Kalifornii na budowę pełnoskalowego demonstratora XBW-1, który będzie bazował na firmowym projekcie Z-5. Oblot ma nastąpić w 2027. Pierwszym partnerem JetZero została spółka Scaled Composites, należąca do Northrop Grumman. Swój udział w projekcie ma także Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej NASA, która w ramach własnego budżetu również bada różne koncepcje dla rozwoju lotnictwa.
Wśród zalet skrzydła rozmytego jest również zwiększony udźwig, w porównaniu z klasyczną konstrukcją, co również jest atutem dla tego typu statków powietrznych, które muszą przenosić duże ładunki. Ponadto, będą to samoloty o zredukowanym przekroju radarowym (Radar Cross Section, RCS), a umiejscowienie silników w górnej części kadłuba pozwoli również na redukcję sygnatury akustycznej.
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami JetZero, koncepcja Z-5 zakłada możliwość opracowania także komercyjnego samolotu pasażerskiego o pojemności od 230 do 250 osób na pokładzie. Sama koncepcja skrzydła rozmytego w JetZero jest pomysłem współzałożyciela tego start-upu, czyli Marka Page’a, który legitymuje się wieloletnim doświadczeniem w pracy dla spółki McDonnell Douglas nad takimi koncepcjami. McDonnell Douglas, która została w 1997 zakupiona w całości przez Boeinga, jest ogólnie uznawana za pomysłodawcę idei skrzydła rozmytego, prezentując koncepcje od lat 1980.
https://twitter.com/RTX_News/status/1897686118423765051