5 kwietnia br. amerykańska spółka Raytheon Missiles & Defense (część Raytheon Technologies) zaprezentowała koncepcję nowego radaru pozahoryzontalnego (Next Generation Over-The-Horizon Radar, NGOTHR), oferowanego siłom zbrojnym Stanów Zjednoczonych.
Grafika: Raytheon Missiles & Defense
Nowy radar pozahoryzontalny ma być odpowiedzią na rosnące zagrożenia ze strony pocisków manewrujących dalekiego zasięgu, latających na niskich pułapach. Radar ma szybko wykrywać, śledzić i identyfikować takie zagrożenia w każdych warunkach, w dzień i w nocy, oraz w przypadku wystąpienia zorzy polarnej.
Next Generation Over-The-Horizon Radar stanowi milowy krok naprzód w naszych możliwościach nie tylko w wykrywaniu i śledzeniu statków powietrznych i jednostek nawodnych, ale także wykrywania i obrony kraju przed pociskami manewrującymi i innym uzbrojeniem tej klasy — powiedział Paul Ferraro, prezes działu Air Power w Raytheon Missiles & Defense. Dzięki swojej bezprecedensowej czułości ta nowa technologia radarowa zmieni reguły gry, zapewniając naszym siłom zbrojnym niezrównaną przewagę w obronie przeciwrakietowej.
NGOTHR ma wykrywać obiekty oddalone od setek do tysięcy kilometrów poza limitem zasięgu konwencjonalnych radarów, ograniczanych przez tzw. horyzont radiolokacyjny. Ma działać na częstotliwościach od 5 do 35 MHz, wykorzystując silne sygnały radiowe transmitowane przez dużą antenę.
Tym, co ma odróżniać NGOTHR od innych radarów systemów obrony przeciwrakietowej, jest to, że mogą wykrywać cele spoza krzywizny Ziemi. Odbijają swój sygnał od jonosfery, a następnie od celu, który odbija energię z powrotem do jonosfery i ostatecznie wraca do anten odbiorczych radaru.
Źródło: Raytheon Missiles & Defense
NGOTHR ma bazować na sprawdzonych technologiach systemu radarowego ROTHR (Relocatable Over-The-Horizon Radar), użytkowanego przez amerykańską marynarkę wojenną (US Navy) do monitorowania granic morskich USA, w tym przede wszystkim przemytu, od ponad 30 lat. Sześć takich urządzeń zostało rozmieszczonych w Portoryko, Teksasie i Wirginii oraz znajduje się pod kontrolą Joint Interagency Task Force South – pokrywają one obszar prawie 6,5 miliona km kw.
Doświadczenie przy ROTHR przyniesie korzyści w opracowaniu pierwszego w swoim rodzaju systemu NGOTHR z matrycą 2D i odbiornikiem cyfrowym.
Wykorzystujemy ponad trzy dekady technologii ROTHR i HF (wysokiej częstotliwości) w naszym portfolio, a także badania i inwestycje, aby dostarczyć system nowej generacji zbudowany do wykrywania zaawansowanych zagrożeń — powiedział kierownik programu Jeremy Hurley.
Anteny radaru ROTHR w San Antonio w Teksasie / Zdjęcie: US Navy
Warto zauważyć, że w latach 1971-1988 w ZSRS wykorzystywano radar pozahoryzontalny Duga-2 projektu 5N77 (w kodzie NATO: Steel Yard). Zwany potocznie Okiem Moskwy lub Rosyjskim Dzięciołem (Russian Woodpecker), do wybuchu pełnoskalowej wojny rosyjsko-ukraińskiej, jako nieużywana instalacja, był atrakcją turystyczną, położoną w pobliżu, także zamkniętej, b. Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. Wcześniej, w końcu lat 1950. w rejonie Kalinówki k. Mikołajowa powstał pierwszy, eksperymentalny, sowiecki radar pozahoryzontalny Duga-1 (zamknięty w 1995), a kolejny, oznaczony jako RŁU-2, działał w latach 1982-1989 w rejonie Komsomolska nad Amurem – do czasu jego pożaru.