Modułowy system MSA-CAAE

Taka filozofia prowadzenia walki wymagała dostosowania obowiązujących procedur logistycznych do potrzeb globalnego blitzkriegu. Nowo tworzone, lekko uzbrojone formacje przerzucano by w rejon konfliktu głównie drogą lotniczą. Wykorzystanie samolotów transportowych wymuszało na dowódcach zmianę systemu aprowizacji. Walczące jednostki miały otrzymywać zaopatrzenie w znacznie mniejszych ilościach, niż zapewniałby to transport morski. Jednak w zamian potrzebny sprzęt miałby docierać na pole bitwy znacznie szybciej i bezbłędnie trafiać do adresatów.

Aby tak się działo, wojskowi logistycy musieli redefiniować podstawowe priorytety. Transportowane wyposażenie musi być czytelnie oznakowane i łatwe do zidentyfikowania. Ponadto globalizacja zakładała operacje w każdych warunkach, począwszy od ekstremalnych mrozów, poprzez wilgoć klimatu równikowego, na wysokich temperaturach terenów pustynnych skończywszy. Dlatego koniecznym okazało się używanie uniwersalnych opakowań, aby ochronić broń i urządzenia zarówno przed niedogodnościami podczas transportu, jak i przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Przy tym transport lotniczy poważnie ograniczał wykorzystywanie standardowych kontenerów 20- i 40-stopowych – rozwiązania, które pozwoliło na standaryzację transportu morskiego.

Odpowiedzią na nowe wymagania okazały się uniwersalne skrzynie transportowe – stosunkowo niewielkie, wykonane z wytrzymałych tworzyw pojemniki zapewniające ochronę zawartości oraz hermetyczność. Dzięki niewielkim rozmiarom mogły być – w przeciwieństwie do kontenerów – przenoszone przez żołnierzy bez potrzeby wykorzystania specjalistycznych transporterów. Dodatkowo standaryzacja wymiarów umożliwiła wygodne gromadzenie, co znacznie ułatwiało transport lotniczy.

Płaskie skrzynie SKB mogą być troczone do przedniej przestrzeni ładunkowej stosunkowo niewielkich pojazdów, umożliwiając przewożenie na nich broni wyborowej

Polimerowa krzynia transportowa z wnętrzem przygotowanym do przechowywania 40‑mm granatnika rewolwerowego ZMT RGP‑40. To propozycja dla Wojsk Lądowych, zastępująca stare, drewniane opakowania

Przykład zabudowy przenośnego magazynu broni, przystosowanego do bezpiecznego przechowywania i transportu pistoletów, pistoletów maszynowych i karabinków

Początek XXI wieku również dla Sił Zbrojnych RP okazał się jednym z przełomowych momentów. Zapoczątkowane przystąpieniem Polski do NATO zmiany przyspieszyły po wybuchu konfliktów w Afganistanie i na Bliskim Wschodzie. Sprawiły one, że polscy żołnierze zostali zaangażowani w działania wojenne po raz pierwszy od zakończenia II wojny światowej. Pokłosiem operacji Polskich Kontyngentów Wojskowych była, wymuszona nową specyfiką konfliktów, zmiana sposobów działania. Realia konfliktów asymetrycznych – a zwłaszcza działania przeciwpartyzanckie – wymusiły znaczące zmiany zarówno w doktrynie, jak i w zakresie wyposażenia indywidualnego polskich żołnierzy.

Irackie sukcesy komandosów GROM (JWG) skłoniły polityków do lobbowania na rzecz dalszego angażowania się w sojusznicze operacje specjalne. Zwieńczeniem tych starań było przyznanie Polsce statusu państwa wiodącego NATO w zakresie operacji specjalnych. Konsekwencją takiej polityki była praktycznie ciągła obecność polskich żołnierzy poza granicami kraju.

Aby skutecznie przeprowadzać operacje, konieczna była jednak standaryzacja wyposażenia. Walkę z dala od macierzystych baz umożliwiło zgromadzenie zapasów broni i specjalistycznego wyposażenia na skalę niespotykaną od czasu drugiej wojny. Konieczne było także odpowiednie zaplecze medyczne. Wzorem dla Wojska Polskiego były amerykańskie siły zbrojne – tym bardziej, że konflikt w Zatoce Perskiej w 2003 został uznany za jeden z największych sukcesów logistyki wojskowej. Polacy, walcząc ramię w ramię z Amerykanami, korzystając z ich transportu lotniczego i zaopatrzenia, przejmowali praktyki stosowane przez sojuszników.

Początkowo podczas misji zagranicznych broń i wyposażenie przewożone były w standardowych drewnianych skrzyniach pamiętających czasy Układu Warszawskiego. Uzupełniały je nowocześniejsze kompozytowe opakowania dostarczane przez producentów kupowanego sprzętu. Dodatkowo doświadczeni żołnierze transportowali swoje rzeczy osobiste we własnych pojemnikach. Jednak trudne warunki klimatyczne coraz częściej wymuszały konieczność odpowiedniej ochrony ładunków.

Równolegle przeprowadzano proces modernizacji Sił Zbrojnych w kraju, a nowo kupowane wyposażenie wymagało właściwego przechowywania. Te czynniki przyczyniły się do zmiany sposobu myślenia wojskowych logistyków i, w konsekwencji, wykreowały zapotrzebowanie na nowy produkt – nowoczesne skrzynie transportowe dla sił zbrojnych.

Rynek odpowiedział szybko, oferując standardowe produkty dostępne w ofercie największych producentów takich jak Explorer, SKB, Peli, ECS czy też Aegis Cases. Początkowo tego typu produkty wystarczały – zwłaszcza gdy potrzebne były pojemniki na standardowe wyposażenie i broń. Jednak wraz z pozyskiwaniem nowego, polskiego uzbrojenia pojawiła się konieczność opracowania konstrukcji dostosowanej do konkretnych produktów.

Katalizatorem mającym przyspieszyć zakupy było powołanie Wojsk Obrony Terytorialnej (WOT). Pierwsze, obecnie formowane brygady WOT planuje się wyposażyć w polskie karabinki, karabiny wyborowe, moździerze i granatniki. Dodatkowo formacje te mają być mobilne i często działać w trudnym terenie. Dlatego też większość ich wyposażenia będzie przewożona lekkimi pojazdami lub wręcz przenoszona ręcznie.

Tak specyficzna doktryna wymaga odpowiednich narzędzi. Jednym z podmiotów, który ma możliwości, aby je dostarczyć, jest spółka Castelior od lat oferująca specjalistyczne skrzynie transportowe. Działając na rynku cywilnym, wdrożyła szereg indywidualnych projektów dla klientów potrzebujących bezpiecznych opakowań na sprzęt medyczny, fotograficzny i pomiarowy. Wrocławskie przedsiębiorstwo opracowało własne know-how, pozwalające na praktycznie dowolne aranżowanie wnętrz pojemników poprzez dopasowanie wkładów piankowych do kształtów dowolnych urządzeń. Mając w swojej ofercie korpusy skrzyń większości wiodących producentów, Castelior mógł wejść na rynek wojskowy, oferując kompleksowe rozwiązania.

Pojedyncza skrzynia systemu Aegis. Widoczne przetłoczenia na pokrywie ułatwiające składowanie w stosach. Zwracają uwagę przepusty do troczenia i niskoprofilowe zamknięcia

Przykład zabudowy pionowej. W skrzyniach Aegis mogą zostać zainstalowane przegrody bądź szuflady zmieniające je w magazyn leków, szafkę warsztatową lub zasobnik na sprzęt elektroniczny

Wnętrza skrzyń łatwo przekształcić w specjalistyczne szafki na wyposażenie

Skrzynię w takiej konfiguracji można błyskawicznie rozstawić, tworząc stanowisko robocze

Pierwszym klientem zostały Wojska Specjalne, których żołnierze poszukiwali rozwiązań pozwalających na zarówno przenoszenie indywidualnego wyposażenia, jak i tworzenie przenośnych magazynów broni. Jednym z kluczowych wymagań był łatwy transport, niewymagający specjalistycznych pojazdów.

Efekt prac stanowiło przygotowanie zestawu pojemników dostosowanych do transportu broni indywidualnej. Każdy z nich mógł pomieścić 22 pistolety wraz z 44 magazynkami, 6-12 strzelb gładkolufowych lub 10 karabinków (systemu AR-15 lub AK). Jako bazę wybrano skrzynię Explorer 10826, model wyposażony w kółka i rączkę, pozwalające na przemieszczanie pojedynczemu żołnierzowi pomimo znacznego ciężaru ładunku.

Uszczelniane Explorery mają chronić broń przed wilgocią i zapyleniem. Konstrukcja została także zabezpieczona przed dostępem osób niepowołanych. Dodatkowo dzięki płaskiemu profilowi skrzyń możliwe było troczenie ich do quadów i pojazdów specjalistycznych. Punkty mocowań zostały tak dobrane aby nie utrudniać dostępu do zawartości. Aby ułatwić identyfikację ładunku, producent oznaczył każdy pojemnik numerem seryjnym oraz zapewnił możliwość montażu tabliczki znamionowej z kodem QR.

Skrzynie Aegis mogą być łatwo i stabilnie ustawiane również w warunkach polowych, bez zastosowania specjalistycznego sprzętu

Zaletą skrzyń Aegis jest brak wystających poza obrys kółek i rączek transportowych. Płaska powierzchnia i dodatkowe punkty mocowania umożliwiają łatwe troczenie do lekkich pojazdów

Bazując na doświadczeniach Wojsk Specjalnych, Castelior rozwija obecnie Modułowy System Aranżacji i Zabudowy skrzyń transportowych Castelior Aegis (MSA-CAAE). Jako bazę systemu wybrano skrzynie Aegis. Są to modele, które już w fazie produkcji wyposażono w szereg rozwiązań, umożliwiających szybką zmianę funkcji. Prócz klasycznego wypełnienia piankowego mogą się w nich pojawić podłużne lub poprzeczne przegrody, co umożliwia stworzenie półek lub szuflad.

Projektanci, rozwijając system MSA-CAAE opracowali zasobniki z szufladami które mogą posłużyć jako wyposażenie warsztatu lub – po dobraniu odpowiednich komponentów – szpitala polowego. Bardzo pomysłowym rozwiązaniem okazało się wykorzystanie wieka skrzyni jako blatu roboczego (w zestawie znajdują się chowane nogi pozwalające na zbudowanie stołu). Co istotne, konfiguracja wyposażenia odbywa się bez wykorzystywania specjalistycznych narzędzi i nie narusza hermetyczności pojemnika.

Komponenty Modułowego Systemu Aranżacji i Zabudowy MSA‑CAAE. Lekkie pojemniki pozwalają na bezpieczne przechowywanie sprzętu. Dzięki niewielkiej masie i ergonomicznym kształtom mogą być w łatwy sposób przenoszone

Skrzynie Aegis wykonane są z liniowego polietylenu o niskiej gęstości (LLDPE), który dzięki gładkiej powierzchni pozwala na odkażanie i zachowanie aseptyki. Dzięki temu modułowe systemy mogą być  wykorzystywane do tworzenia wysuniętych szpitali polowych. Zamykane szuflady o głębokości od 200-330 mm pozwalają na przechowywanie leków i narzędzi chirurgicznych bez dostępu osób nieuprawnionych.

Skrzynie dzięki wewnętrznym uszczelkom zachowują szczelność. W razie skażenia chemicznego, po dekontaminacji można bezpiecznie korzystać z zawartości. Mogą pełnić również rolę szaf przeznaczonych do instalacji modułów elektronicznych. Przy zastosowaniu uniwersalnych kieszeni montażowych pozwala to na budowanie zestawów radiostacji, serwerów, routerów lub bram IP.

Największą zaletą systemu MSA-CAAE jest wyjątkowa prostota. Zamykając wieko, uzyskujemy wodoodporną skrzynię – zgodnie z normą IP 65. Jest gotowa do transportu lub długotrwałego składowania w każdych warunkach, w zakresie temperatur od -40 do +70 °C. Zdjęcie pokrywy umożliwia wykorzystanie pojemnika jako funkcjonalnego magazynu leków, szafki warsztatowej, radiostacji lub magazynu broni.

Przenośny magazyn leków i środków opatrunkowych.

Najnowsze modele bazowych skrzyń Aegis były projektowane przez producenta przy współpracy działu konstrukcyjnego Casteliora. Cały system MSA-CAAE uwzględnia wymagania użytkowników wojskowych. Pojemniki są odporne na paliwa, oleje, rozpuszczalniki i promieniowanie UV, a dzięki gładkiej powierzchni – częściowo nawet na bojowe środki chemiczne.

Wiele uwagi poświęcono zapewnieniu maksymalnej ładowności: wewnętrzny kąt ścianek wynosi dokładnie 90°, co pozwala na optymalne wykorzystanie dostępnej kubatury. Wymiary podstawowego zasobnika to 750 x 600 x 500 mm, przy masie 34 kg. Wielkość pojemników pozwala na łatwe ich składowanie zarówno na paletach, jak i w stosach. Dodatkowo powierzchnię wyprofilowano tak, żeby pojemniki mogły stabilnie stać jeden na drugim, również poprzecznie.

Uchwyty transportowe zostały zaprojektowane w taki sposób, aby nie miały części ruchomych. Dzięki temu są mniej podatne na uszkodzenia i łatwiejsze w obsłudze, zwłaszcza przy grubszych rękawicach. Mogą być również wykorzystywane do dodatkowej stabilizacji skrzyń (spinania i kotwienia).

Uwagę zwraca sposób montowania kół transportowych. Inaczej niż w innych modelach nie wystają poza obrys skrzyń, co dodatkowo ułatwia składowanie. Dodatkową stabilizację (na przykład podczas przewożenia czterokołowcem) zapewniają przepusty transportowe. Pozwalają na wielopunktowe troczenie, co praktycznie eliminuje ryzyko niekontrolowanego przemieszczenia ładunku.

Bardzo ważny jest również sposób mocowania specjalistycznego wyposażenia wewnętrznego. Nie narusza ono integralności warstwy zewnętrznej, dzięki czemu po demontażu może ona być wykorzystywana jako standardowa skrzynia transportowa.

Jedno z przykładowych zastosowań MSA-CAAE. Pokrywy skrzyń wraz z dołączonymi nogami tworzą stanowiska robocze. Wsporniki są transportowane w przestrzeniach w obrębie skrzyń

Przyglądając się systemowi MSA-CAAE, można stwierdzić, że Castelior doskonale wypełnił postawione mu zadanie. Zamiast oferować gotowe rozwiązania przeznaczone do konkretnych celów, idzie dwa kroki dalej. Tworząc w pełni modyfikowalne, uniwersalne i funkcjonalne moduły, których funkcjonalność, rozwiązuje największy problem logistyków – brak standardowych, uniwersalnych kontenerów. Dodatkowo wykorzystanie systemu Aegis może znacznie ułatwić pracę magazynierom i żołnierzom operującym z dala od stałego zaplecza logistycznego.

Artykuł pierwotnie opublikowany w MILMAG nr 02/2017