CGM4 dla US Army

Pod koniec sierpnia US Army rozpoczęło negocjacje z szwedzkim Saab Dynamic w sprawie zakupu 84-mm granatników bezodrzutowych Carl Gustaf M4 (CGM4). Dowództwo amerykańskich Wojsk Lądowych zatwierdziło pozyskanie 1111 tych konstrukcji w styczniu 2017. Mają one zostać wprowadzone do uzbrojenia pod nazwą M3E1 MAAWS (Multi-Role Anti-Armor Anti-Personnel Weapon System).

Pierwsze granatniki Carl Gustaf M3 (CGM3) do amunicji 84 mm x 246R, jako M3 MAAWS kupiono w połowie lat 1990. dla jednostek komandosów podległych Dowództwu Operacji Specjalnych (USSOCOM). Od końca 2011 szwedzkie konstrukcje wprowadzono też, w ramach prób operacyjnych, do regularnych pododdziałów działających podczas misji w Afganistanie.

Granatniki CGM3 pojawiły się tam na szczeblu drużyny. Wynikało to z zapotrzebowania żołnierzy, domagających się uzbrojenia najmniejszych pododdziałów w lekką broń wsparcia, umożliwiającą zwalczanie umocnionych stanowisk, jak też przeciwników uzbrojonych w rakietowe granatniki przeciwpancerne oraz karabiny maszynowe na dystansie do 1000 m. Bez takiej konstrukcji, podczas pojedynku ogniowego, drużyna skazana była na wzywanie wsparcia artyleryjskiego lub lotniczego.

W amerykańskich siłach zbrojnych podstawowym, lekkim uzbrojeniem przeciwpancernym jest jednorazowy granatnik M136 (Saab Dynamics AT4). Jednak dobre doświadczenia z użycia CGM3 i zapotrzebowanie na wielorazowe granatniki sprawiły, że Amerykanie zlecili Szwedom opracowanie lżejszej odmiany. To element szerszego planu, mającego na celu zmniejszenie obciążenia noszonego przez żołnierzy.

Nowy CGM4, którego premiera miała miejsce w 2014, zaś pierwsze produkcyjne modele trafiły do słowackich sił zbrojnych, jest o 28% lżejszy od modelu M3. Sama konstrukcja jest też krótsza, charakteryzuje się lepszą ergonomią i funkcjonalnością. Granatnik jest wyposażony w licznik strzałów, pozwalający ocenić zużycie lufy i innych elementów broni. Ułatwia to logistykę.

US Army uważa, że M3E1 MAAWS to perspektywiczna konstrukcja, o bardzo dużych możliwościach, które dodatkowo mają zostać zwiększone przez wprowadzenie nowych rodzajów amunicji. Stąd Agencja Zaawansowanych Projektów Badawczych w Obszarze Obronności (DARPA, Defence Advanced Research Project Agency) zleciła nawet opracowanie pocisków kierowanych do tej broni.

Ładowany odtylcowo 84-mm granatnik bezodrzutowy Carl Gustaf pojawił się w 1948. Broń opracowano na bazie wcześniejszej konstrukcji z 1940, która zasilana była amunicją 20 mm x 180R. Granatnik przeznaczony jest do niszczenia celów opancerzonych, siły żywej nieprzyjaciela, a także do tworzenia zasłon dymnych i oświetlania terenu.  

W trakcie siedmiu dekad powstały cztery odmiany od M1 do M4. Sukcesywnie dopracowywano broń, zmniejszając jej masę z ponad 16 do 6,7 kg w najnowszej wersji. W CGM3 lufa była stalowa, a otaczał ją płaszcz z tworzywa wzmocnionego włóknem szklanym. W M4 wkładka jest tytanowa, zaś płaszcz wykonano z włókna węglowego. Przekonstruowano też stalowy zamek i dyszę. Żywotność lufy to 1000 strzałów.

Granatniki Carl Gustaf w wersjach M2-M4 używane są w ponad 45 państwach (Słowacy dostali CGM4, 2017-07-23), w tym w Polsce w Wojskach Specjalnych. Inspektorat Uzbrojenia planuje też zakup nowych granatników wielorazowego użytku, które mają zastąpić rgppanc-7 (RPG-7) w Wojsku Polskim. Biorąc pod uwagę rozpowszechnienie szwedzkiej konstrukcji, jak też interoperacyjność z siłami zbrojnymi Stanów Zjednoczonych oraz okolicznych państw, wydaje się, że największe szanse ma starszy CGM3 lub nowszy CGM4.