W piątek, 6 września 2024, amerykański dziennik The Wall Street Journal, powołując się na rząd amerykański, poinformował, że wbrew naciskom Zachodu, Iran rozpoczął dostawy rakietowych pocisków balistycznych krótkiego zasięgu do Rosji. Nie ulega wątpliwości, że systemy te zostaną użyte w działaniach wojennych przeciwko Ukrainie, podobnie jak wcześniej amunicja krążąca/bezzałogowce bojowe Shahed 131/136 (produkowanych na licencji jako Gierań-1/2).
Fath 360 / Zdjęcie: Fars Media Corporation via Wikimedia Commons (CC BY 4.0)
USA miały poinformować swoich sojuszników, że Iran wysłał rakiety balistyczne krótkiego zasięgu do Rosji. Z kolei europejscy urzędnicy twierdzą, że Europa i USA pracują nad odpowiedzią w postaci sankcji na działania Iranu.
Ruch Teheranu daje Moskwie kolejne potężne narzędzie w wojnie z Ukrainą i następuje po stanowczych ostrzeżeniach Zachodu, aby nie dostarczać tego rodzaju uzbrojenia. Informacja o dostawach pojawiła się w czasie, gdy Rosja nasiliła ataki lotniczo-rakietowe na ukraińskie miasta i infrastrukturę krytyczną, zabijając w ostatnich dniach dziesiątki cywilów.
Waszyngton poinformował sojuszników o irańskich dostawach w tym tygodniu, powiedzieli europejscy urzędnicy, w tym podczas briefingu dla ambasadorów w Waszyngtonie w czwartek.
Według CNN z kolei, dostawa miała niedawno się zakończyć. Rzecznik Rady Bezpieczeństwa Narodowego Sean Savett powiedział CNN w oświadczeniu, że jakikolwiek transfer irańskich rakiet balistycznych do Rosji oznaczałby drastyczne nasilenie poparcia Iranu dla Kremla w jego inwazji na Ukrainę.
Stałe przedstawicielstwo Islamskiej Republiki Iranu przy ONZ zaprzeczyło, że takowe dostawy miały miejsce.
Przypomnijmy, że już 21 lutego br., agencja prasowa Reuters informowała, powołując się na sześć źródeł, że w styczniu br. Iran rozpoczął dostawy do Rosji około 400 rakietowych pocisków balistycznych Fateh-110 i Zulfikar o zasięgu od 300 do 700 km. Pierwsze informacje o planowanych dostawach takiego uzbrojenia pojawiły się 16 października 2022 na łamach The Washington Post.
Lecz w ciągu ostatniego półrocza nie było jasnych dowodów na te dostawy ani przypadków użycia nowego typu pocisków balistycznych. Zwłaszcza, że 4 stycznia br., podczas briefingu prasowego w Białym Domu, rzecznik prasowy Rady Bezpieczeństwa Narodowego USA John Kirby informował, że Korea Północna dostarczyła Rosji kilkadziesiąt pocisków balistycznych KN-23 (Hwasong-11Ga), dodając, że nie ma przesłanek że podobny krok uczynił Iran.
Jednak według doniesień prasowych we wrześniu 2023 irański Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) gościł w Iranie ówczesnego ministra obrony Rosji Siergieja Szojgu i zaprezentował swoje rakiety balistyczne Ababil o zasięgu 2500-3500 km oraz inne systemy rakietowe. Dlatego USA oceniały na początku roku, że Rosja dopiero przygotowuje się do zakupu pocisków balistycznych w Iranie.
Co ciekawiej, teraz agencja Reuters podaje, że Rosja mogła wynegocjować zakup innych pocisków balistycznych krótkiego zasięgu – mianowicie setek egzemplarzy Fath 360, a dziesiątki rosyjskich żołnierzy już szkoli się w zakresie ich użytkowania w Iranie. Ciekawym jest zatem fakt, że Teheran nie zdecydował się na dostarczenie pocisków balistycznych o większym zasięgu, tak jak Korea Północna.
Już 10 sierpnia br. agencja Reuters informowała, że rosyjscy żołnierze trafili do Iranu, aby szkolić się na poligonie z systemem Fath 360, w ramach realizacji wcześniejszej umowy, rzekomo podpisanej 13 grudnia 2023.
Oprócz wsparcia Iranu i Korei Północnej, Rosja ma otrzymywać pomoc techniczną od Chin. Według CNN, Pekin zapewnia wsparcie w rozwijaniu bazy rosyjskiego kompleksu militarno-przemysłowego na tak dużą skalę, że Moskwa podejmuje obecnie najbardziej ambitną ekspansję w produkcji wojskowej od czasów Związku Sowieckiego. Wsparcie Chin dla Rosji obejmowało znaczne ilości obrabiarek, silników do bezzałogowców i silników turboodrzutowych oraz technologii pocisków manewrujących.
Fath-360
Fath-360, znany również jako BM-120, to irański taktyczny pocisk balistyczny krótkiego zasięgu opracowany przez Aerospace Industries Organization (AIO) i po raz pierwszy publicznie zaprezentowany 21 sierpnia 2020 pod nazwą Fath.
Wprowadzenie do służby ogłoszono w Dniu Armii Islamskiej Republiki Iranu, 18 kwietnia 2022 i po raz pierwszy nowego systemu użyto na ćwiczeniach Eghtedar 1401 we wrześniu tego samego roku, które odbyły się w prowincji Nasrabad.
Pierwsze użycie bojowe miało mieć miejsce 28 września 2022 przeciwko lokalizacjom związanym z Demokratyczną Partią Kurdystanu (KDP) w północnym Iraku. 11 kwietnia 2023 zrealizowano drugą dostawę pocisków dla rodzimego użytkownika.
Uważa się, że Fath 360 jest pochodną pocisku Fateh-110 o zredukowanym zasięgu, od którego jest około dwukrotnie mniejszy. Pocisk ten ma bowiem 5,175 m długości, 368 mm średnicy i masę startową 787 kg. Dzięki temu kilka pocisków jest przenoszonych przez jeden pojazd (prezentowano konfiguracje z dwoma, trzema, czterema lub sześcioma kontenerami startowymi).
Charakteryzują się zasięgiem od 30 do 120 km, przenosząc głowice bojową odłamkowo-burzącą o masie 150 kg. Są naprowadzane satelitarnie (prawdopodobnie wspomagane inercyjnie) na cel z prędkością w fazie terminalnej Ma4. Celność wynosi mniej niż 30 m.