Gra o plastikowy tron
Do takich doniesień należy podchodzić wyjątkowo sceptycznie. Austriackie konstrukcje odniosły ogromny sukces, trafiając na rynek we właściwym miejscu i we właściwym czasie. Glocki można znaleźć w rękach cywilów, wojskowych i przedstawicieli służb mundurowych na całym świecie. Jednak wielu producentów wciąż próbuje rzucić rękawice i tworzy konstrukcje, które mogą zagrozić hegemonii modelu z Deutsch-Wagram. Jednym z nich jest czarnogórska spółka TARA Aerospace and Defence Products, która wytwarza pistolety samopowtarzalne TM-9. Ich polska premiera jest zapowiedziana na XXVII Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego w Kielcach.
Zakłady TARA
Pistolety TARA TM-9 występują w sześciu odmianach – standardowej, Tactical z lufą z gwintem zewnętrznym i kompaktowej TM-9 C, każda z nich z mechanizmem spustowym SPEAR lub DARE
TM-9 wymiarami i ergonomią są zbliżone do Glocków, jednak profil chwytu został poprawiony. Czarnogórskie konstrukcje pasują do kabur stworzonych do austriackiej broni
TM-9 Tactical ma zewnętrzny gwint na końcu lufy, nie wyposażono go jednak w podwyższone przyrządy celownicze. Tym samym lepiej zamocować na broni kompensator niż tłumik dźwięku
Wersja Tactical dostarczana jest z nakrętką zabezpieczającą gwint przed uszkodzeniami, kiedy nie jest w użytku
Pistolet TM-9 dostarczany jest z dwoma magazynkami, dwoma nakładkami i zestawem do czyszczenia. To wszystko umieszczono w usztywnianym pokrowcu tekstylnym
Zestaw do czyszczenia mieści się w niewielkim czarnym cylindrze. Zawiera skręcany wycior, dwie szczotki, materiałowy przecierak i pętlę do szmatek. Cylinder służy jako chwyt wyciora
Zakłady TARA Aerospace and Defence Products mieszczą się w niewielkim, czterotysięcznym miasteczku Mojakovac, położonym nieco na wschód od centrum Czarnogóry. Spółka skupia się głownie na wytwarzaniu i sprzedaży części do statków latających o radzieckich proweniencji: MiG-21, MiG-23MLD/UB, MiG-29/UB, Su-25/UB i czeskich L-39. Czterdzieści dziewięć wyrobów uzyskało numery indeksu materiałowego Sojuszu Północnoatlantyckiego NSN (NATO Stock Number), co umożliwia czarnogórskiemu przedsiębiorstwu dostarczanie komponentów do sił zbrojnych krajów członkowskich NATO. W TARA Aerospace and Defence Products można znaleźć silniki i paliwo rakietowe, zapalniki, flary, fotele katapultowe, granaty ręczne i moździerzowe, zapalniki, lonty i inne elementy wyposażenia saperskiego.
TARA Aerospace and Defence Products ma spółkę-córkę TARA Perfection, która koncentruje się na produkcji broni strzeleckiej. W ofercie czarnogórskiego przedsiębiorstwa można znaleźć bazujące na konstrukcji AR karabinki samopowtarzalne i automatyczne do amunicji pośredniej TM-M4A1 i karabinowej TM-10, pistolety maszynowe TM-9 SMG, a także pistolety bezkurkowe TM-9 (NSN 1005-77-000-0001). Te ostatnie występują w odmianach ze spustami z częściowym samonapinaniem SPEAR (Semi Precocked Enhanced Action Reset) i podwójnego działania DARE (Double Action Rapid Engagement). Opór spustu to 3,5 kg dla mechanizmu DARE i 2/2,5 kg dla SPEAR, a droga wynosi 8 i 18 mm. TARA Perfection ma także w ofercie model TM-9 Tactical z przedłużoną lufą z zewnętrznym gwintem do mocowania tłumików dźwięku oraz wersję kompaktową TM-9 C.
Pistolety TM-9
Chwyt TM-9 jest mocniej nachylony niż w pistoletach Glock. Na zdjęciu dobrze widoczna wymienna nakładka chwytu
Wewnątrz chwytu pod nakładką znajduje się wybijak pomocny w całkowitym rozłożeniu broni. W jego obudowie umieszczono zaczep do smyczy
TM-9 wyposażono w stalowe przyrządy celownicze w układzie trzech białych punktów. TARA Precision ma w ofercie też wersję z wkładkami trytowymi
Przednie nacięcia na zamku ułatwiają kontrolę załadowania komory nabojowej, a tylne – przeładowanie. Te ostatnie są szerokie i oferują dobre właściwości antypoślizgowe
Spust DARE to rzadko spotykany w pistoletach z bijnikowym mechanizmem uderzeniowym SA/DA. Przy pierwszym strzale opór jest większy, każdy następny wymaga już o wiele mniejszej siły
SPEAR to już mechanizm z częściowym napinaniem znany z większości bezkurkowców. Jego charakterystyka jest zbliżona go Glocków Gen 5
Zatrzask magazynka jest obustronny i działa bardzo dobrze. Wielkość jest dobrze dobrana i nie ma mowy o przypadkowym zwolnieniu
Pod lufą umieszczono odcinek szyny akcesoryjnej Picatinny przeznaczony do mocowania latarki lub laserowego wskaźnika celu
Rozkładanie broni należy zacząć od obrotu dźwigni umieszczonej po lewej stronie szkieletu. Demontaż zamka, lufy i mechanizmu powrotnego nie wymaga pociągnięcia za spust
Szyny zamka pistoletu TM-9 są długie i solidnie wykonane
Budowa TM-9 jest zbliżona do innych bezkurkowców na rynku
Mechanizm powrotny to żerdź z dwoma sprężynami, wymienna ze stosowaną w Glockach. Do TM-9 pasują więc zatem mechanizmy akcesoryjne na przykład DPM Systems
Pistolety samopowtarzalne TARA Perfection TM-9 są wytwarzane od 2014. Sprzedawano je wcześniej w Polsce za 1,5 tysiąca złotych. Na MSPO będzie miała premierę nowa generacja broni z Czarnogóry z licznymi modyfikacjami i usprawnieniami. Prezentowane w Kielcach TM-9 są wymiarami zbliżone do austriackich pistoletów Glock 17, a kompaktowe TM-9 C zewnętrznie przypominają G19. Pasują też do tych samych kabur.
Czarnogórskie bezkurkowce wyposażono w polimerowe szkielety z wymiennymi nakładkami chwytu, dzięki którym można je lepiej dopasować do dłoni użytkownika. Trzpień mocujący nakładkę służy również jako zaczep linki zabezpieczającej TM-9 przed zgubieniem lub zaborem. Pod nakładką umieszczono wybijak, pozwalający na całkowite rozłożenie broni.
Szkielety dostępne są w kolorze czarnym, szarym (Urban Gray), piaskowym (Desert Tan) i zielonym (Olive Drab). Kabłąk spustowy pocięto w miejscu spotkania z chwytem i od spodu. Ma to pozwolić na lepszą kontrolę podrzutu. W przedniej części pod lufą znajduje się uniwersalna szyna akcesoryjna standardu Picatinny/NAR. To odróżnia broń z Czarnogóry od Glocka.
Zatrzask zamka znajduje się tylko po lewej stronie broni. Przycisk zwalniania magazynka umieszczono po obu stronach chwytu. Rozkładanie odbywa się bez konieczności pociągnięcia za spust, za pomocą obrotowej dźwigni po lewej stronie szkieletu. Po prawej stronie zamka, przy oknie wyrzutowym umieszczony jest wskaźnik załadowania naboju do komory.
W przedniej i tylnej części zamka umieszczono nacięcia ułatwiające przeładowanie i kontrolę stanu załadowania komory nabojowej. Przyrządy mechaniczne są stalowe, w układzie trzech białych punktów. Producent oferuje tez wersję z wkładkami trytowymi ułatwiającymi zgranie w warunkach ograniczonego oświetlenia. Według przedstawicieli TARA Perfection Polska do TM-9 pasują muszki z pistoletów Smith & Wesson M&P i szczerbinki do pistoletów Glock.
TM-9 zasilany jest ze stalowych magazynków mieszczących 17 nabojów. Do kompaktowego TM-9 C wykorzystuje się magazynki 15-nabojowe. Pistolety TM-9 dostarczane są w sztywnym tekstylnym pokrowcu. Poza samą bronią mieści on dwa magazynki, zestaw do czyszczenia, dwie nakładki chwytu i instrukcję obsługi.
TM-9 | TM-9 C | |
Masa z pustym magazynkiem (g) | 800 | 750 |
Masa z pełnym magazynkiem (g) | 1000 | 970 |
Długość (mm) | 186 | 173 |
Wysokość (mm) | 139 | 127 |
Szerokość (mm) | 30 | 30 |
Długość lufy (mm) | 113 | 101 |
Liczba bruzd | 6 prawoskrętne | 6 prawoskrętne |
Skok bruzd | 250 | 250 |
Długość linii celowniczej (mm) | 165 | 153 |
Niezawodność
Podczas spotkania z przedstawicielami TARA Perfection Polska na strzelnicy Falcon w Warszawie mieliśmy okazję wystrzelić pół tysiąca nabojów z kilku egzemplarzy TM-9 w obu wersjach mechanizmów spustowych. Testowaliśmy także wersję Tactical wyposażoną w tłumik dźwięku. Podczas strzelania nie zaobserwowaliśmy żadnych awarii.
Zdecydowaliśmy się też na poddanie udostępnionego pistoletu TARA TM-9 ze spustem SPEAR testowi Gauntlet Test, inspirowanemu próbom prowadzonym na kanale Military Arms Channel. Daje to porównanie w stosunku do innych dostępnych na rynku konstrukcji.
Test jest dwuetapowy. W pierwszym poddaje się broń działaniu wody, piasku, ziemi i błota, a następnie oddaje po 10 strzałów. W każdym z przypadków pistolet jest płukany w wodzie między kolejnymi zbiornikami z zanieczyszczeniami. W drugim etapie TM-9 poddano podobnej próbie, ale z wyłączeniem płukań.
Jedyną zaobserwowaną nieprawidłowością była utrudniona praca mechanizmu spustowego po zanurzeniu w zbiorniku z piaskiem. Ustąpiła po pierwszym strzale. Poza tym TM-9 przeszedł Gauntlet Test wzorowo, bez jakichkolwiek awarii wymagających interwencji strzelca. Z przebiegiem próby można zapoznać się w całości na załączonym filmie.
Podsumowanie
TM-9 walczą obecnie o miejsce w kaburach polskich policjantów z pistoletami Glock 17. Pierwsze wrażenia z kontaktów z bronią są zdecydowanie pozytywne. Pistolety wydają się być niezawodne i dobrze się z nich strzela. Poprawiono w czarnogórskiej broni większość niedomagań wcześniejszych generacji Glocków. Prowadnice zamka są długie i solidne. Niski zamek i oś lufy wspomagają powrót broni, a co za tym idzie przyrządów na cel. Kultura pracy mechanizmów TM-9 jest wysoka. Po zwolnieniu zatrzasku magazynki samoistnie wypadają z gniazda i trzeba ich ręcznie usuwać. Chwyt pistoletu TM-9 jest ergonomiczny, ale jego faktura pozostawia nieco do życzenia i prosi się o potraktowanie szlifierką i lutownicą przez profesjonalistę. Zatrzask zamka pracuje z wyczuwalnym oporem, można to jednak tłumaczyć koniecznością dotarcia się nowego egzemplarza. Dla niektórych zaletą może być spust DARE, który pozwala na ponowną próbę przebicia opornej spłonki.
Dziękujemy TARA Perfection Polska za udostępnienie pistoletów TM-9