MH-60M utracony podczas rajdu w Syrii

3 lutego br. prezydent USA Joe Biden ogłosił, że w wyniku operacji wojskowej w północno-zachodniej Syrii przeprowadzonej przez siły amerykańskie zginął przywódca Państwa Islamskiego, Abu Ibrahim al-Hashimi al-Kureiszi. Choć obyło się bez ofiar po stronie USA, to utracono śmigłowiec wsparcia operacji specjalnych MH-60M Black Hawk, należący do 160. (Powietrznodesantowego) Pułku Lotniczego Operacji Specjalnych Night Stalkers wojsk lądowych (US Army).

Prezydent Joe Biden i wiceprezydent Kamala Harris obserwujący operację specjalną w Syrii / Zdjęcie: Biały Dom

M.in. sekretarz obrony Lloyd Austin i przewodniczący Kolegium Połączonych Szefów Sztabów sił zbrojnych gen. Mark Milley / Zdjęcie: Departament Obrony USA

Zgodnie z informacjami administracji amerykańskiej, operacja specjalna nadzorowana przez Dowództwo Centralne Stanów Zjednoczonych (CENTCOM) została przeprowadzona w nocy z 2 na 3 lutego w niewielkiej miejscowości Atima w muhafazie Idlib, w pobliżu granicy z Turcją, kontrolowanej przez sunnickie milicje z Hayat Tahrir al-Szam (wywodzące się z Al-Kaidy), gdzie miał ukrywać się przywódca Państwa Islamskiego, Abu Ibrahim al-Hashimi al-Kureiszi (nazywający siebie drugim kalifem, po Abu Bakr al-Baghdadim, który zginął 27 października 2019 w miejscowości Barisza, leżącej 15 km na południe od Atimy). Idlib to ostatni znaczący rejon kontrolowany przez siły sprzymierzone z podziemnym państwem Daesz, który opiera się wojskom rządowym Baszszara al-Asada.

Zgodnie z informacjami naocznych świadków operacja trwała około 2 godzin – rozpoczęła się około godziny 1 w nocy czasu lokalnego. Wykorzystano w niej dwa lub trzy śmigłowce wsparcia operacji specjalnych MH-60M Black Hawk, śmigłowce szturmowe AH-64 Apache oraz bezzałogowe statki latające. Nieoficjalnie, wsparcie naziemne zapewniła elitarna jednostka specjalna US Army, znana jako Delta Force (1st Special Forces Operational Detachment-Delta) z pojazdami opancerzonymi AGMS (Armored Ground Mobility System), zmodyfikowanym wariantem Pandur 6×6. Amerykanie użyli megafonów, aby wezwać kobiety i dzieci do opuszczenia rejonu okolicznych wsi Deir Ballut i Afrin w pobliżu domniemanej siedziby al-Kureisziego na obrzeżach Atimy przed rychłym szturmem.

Przywódca terrorystów wysadził się w powietrze za pomocą pasu szahida (ocenianego na wyjątkowo silny ładunek jak na tego typu urządzenie), w wyniku czego trzypiętrowy budynek w którym się znajdował częściowo zawalił się (terrorysta miał znajdować się na najwyższym piętrze). Według źródeł Syryjskiego Obserwatorium Praw Człowieka i Obrony Cywilnej Syrii (Białych Hełmów) zginęło co najmniej 13 osób, w tym sześcioro dzieci i cztery kobiety, prawdopodobnie byli to członkowie rodziny al-Kureisziego. Wsparcie dla Amerykanów, ale nie bezpośrednie, zapewniły także działające w regionie siły kurdyjskie.

Zgodnie z dostępnymi informacjami, urodzony 1 lub 5 października 1976, Abu Ibrahim al-Hashimi al-Kureiszi (a właściwie Amir Mohammed Abdul Rahman al-Mawli) był irackim salafitą turkmeńskiego pochodzenia, który ukończył prawo szariatu na Uniwersytecie w Mosulu, a następnie związał się z partią Baas jako oficer sił zbrojnych Iraku. Po upadku reżimu Saddama Husajna dołączył do bojówek powiązanych z Al-Kaidą, zwalczających zachodnie siły koalicyjne w Iraku. Po aresztowaniu w 2004 miał poznać w więzieniu al-Baghdadiego, a po wyjściu na wolność został jego prawą ręką (Al-Kaidę opuścił w 2014 i odegrał kluczową rolę w zajęciu Mosulu w tym samym roku). Tydzień po śmierci pierwszego kalifa Daesz, al-Kureiszi został nowym liderem samozwańczego państwa. USA oferowały 10 mln USD nagrody za informacje, które mogły pomóc go ująć lub zabić.

MH-60M Black Hawk ze 160. (Powietrznodesantowego) Pułku Lotniczego Operacji Specjalnych Night Stalkers / Zdjęcie: US Army

Podczas fazy infiltracji jeden ze śmigłowców MH-60M doznał usterki technicznej i został zmuszony do awaryjnego lądowania na terytorium kontrolowanym przez przeciwnika (nieoficjalnie mowa też o ostrzale z ziemi). Podjęto decyzję o wysadzeniu śmigłowca w powietrze, tak aby żaden jego działający komponent nie wpadł w niepowołane ręce. Użyto do tego ładunków wybuchowym, a wrak został dodatkowo ostrzelany z 20-mm działka pokładowego M61 Vulcan samolotu wielozadaniowego F-16, który zabezpieczał operację. Załoga śmigłowca bezpiecznie ewakuowała się. W mediach społecznościowych pojawiły się fotografie zniszczonego wiropłata.

Our first pictures of the US helicopter that was destroyed in the operation that killed #ISIS leader Qurashi today in northern #Syria @AFPphoto pic.twitter.com/I5gYYQr4T4

— Jean-Marc Mojon (@mojobeirut) February 3, 2022

عاجل | العثور على حطام طائرة أمريكية في ريف عفرين شاركت في الإنزال الجوي في أطمة pic.twitter.com/qxfpDt3KR5

— نبيل العثمان Nabel Alothman (@alothman_nabel1) February 3, 2022

Wariant MH-60M Black Hawk, wprowadzono w latach 2011-2015 w miejsce MH-60L/K, wyposażając go w mocniejsze silniki turbowałowe General Electric YT706-700 o mocy 2600 KM  sterowane w pełni cyfrowo (FADEC). Jednostki napędowe stosowane w MH-60M charakteryzują się o 25% wydajniejszą turbosprężarką niż w przypadku T700-GE-701D, używanej w UH-60M. Silniki wykonano z materiałów zapewniających lepsze chłodzenie turbiny. Śmigłowce dla amerykańskich komandosów wyposażono w sondę do tankowania w powietrzu z samolotu KC-130J Super Hercules.

صور تُعرض للمرة الأولى تُظهر حطام الطائرة الأمريكيّة التي استهدفت تجمعاً لمجموعة إرهابيّة يُعتقد أنها تابعة لتنظيم الدولة الإسلاميّة "داعش" في منطقة أطمة، شمال غربي سوريا. pic.twitter.com/lxkgY75RIo

— Al-Etihad Media – الاتحاد ميديا (@aletihadmedia) February 3, 2022

Wyposażenie pokładowe to system łączności głosowej Harris AN/ARC-201D, system identyfikacji swój-obcy AN/APX-118, cztery zestawy łączności AN/ARC-231, system wskazywania jednostek własnych na lądzie MTX Blue Force Tracker, stacja radiolokacyjna AN/APN-174B (z radarem pogodowym i do obrazowania powierzchni). Piloci otrzymali ulepszone gogle z wyświetlaczami nahełmowymi, kamerę do obserwacji w podczerwieni ZSQ-2 EOSS, system tłumienia drgań VMEP, a także mają do dyspozycji system ostrzegania przed opromieniowaniem wiązką lasera AN/AVR-2B, radaru AN/ALQ-211 i podczerwieni AN/ALQ-144. Dodatkowo śmigłowiec został wyposażony w główny generator o mocy 50 kW i zapasowy o mocy 28 kW, zbiorniki paliwa o pojemności 750 l z możliwością zrzutu paliwa.

صور تُعرض للمرة الأولى تُظهر حطام الطائرة الأمريكيّة التي استهدفت تجمعاً لمجموعة إرهابيّة يُعتقد أنها تابعة لتنظيم الدولة الإسلاميّة "داعش" في منطقة أطمة، شمال غربي سوريا. pic.twitter.com/RrYmsQxyt0

— Al-Etihad Media – الاتحاد ميديا (@aletihadmedia) February 3, 2022

W zależności od misji, uzbrojeniem MH-60M są dwa 7,62-mm napędowe karabiny maszynowe M134 Minigun albo przenoszone na 4 węzłach pod demontowalnymi skrzydłami Unitech Composites MLASS (Multi-station Lightweight Armament Support Structure). W tym wypadku obejmują różne konfiguracje uzbrojenia z 30-mm działkiem M230, do czterech belek uzbrojenia LGMA M299 dla łącznie 16 przeciwpancernych pocisków kierowanych AGM-114R Hellfire II lub do czterech 19-prowadnicowych wyrzutni M261 dla 70-mm niekierowanych pocisków rakietowych Hydra 70 albo do dwóch 7,62-mm napędowych karabinów maszynowych M134 Minigun.

There is a helicopter wreckage after US special operations forces' raid in Syria. Is that a Black Hawk? pic.twitter.com/qP9z3QDhWo

— Ryan Chan 陳家翹 (@ryankakiuchan) February 3, 2022