Laserowy Pierieswiet w służbie?

5 grudnia Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej poinformowało, że kompleks laserowy Pierieswiet rozpoczął dyżur bojowo-doświadczalny w siłach zbrojnych. Ujawniono również, że próby prototypu rozpoczęto już w 2017, pomimo że jego istnienie zostało upublicznione dopiero na początku marca 2018.

Specjalne szkolenie personelu technicznego rozpoczęto na Wojskowej Akademii Kosmicznej im. A.F. Możajskiego w Sankt Petersburgu, a także przedsiębiorstwach, które miały go opracować, nie precyzując jednak w których. Co ciekawe, komunikat Ministerstwa Obrony FR twierdzi, że system opiera się na nowych zasadach fizyki, co brzmi enigmatycznie.

Brak jest informacji na temat mocy lasera, jego typu, a także komponentów i systemów wsparcia takich jak systemu śledzącego, głowicy optoelektronicznej, systemów zasilania i chłodzenia, a także dowodzenia i kontroli, łączności i rozpoznania. Na wcześniej publikowanych nagraniach wideo prezentowano dwa pojazdy z efektorami systemu na 10-kołowej platformie, a także wozami wsparcia na podwoziu KamAZ.

Zastosowanie także pozostaje niewiadomą, choć według rosyjskiego eksperta wojskowego Wiktora Murachowskiego przeznaczeniem zestawu ma być osłanianie pozycji międzykontynentalnych rakietowych pocisków balistycznych RWSN i oślepianie satelitarnych lub lotniczych systemów rozpoznania przeciwnika. Z kolei według ekspertów amerykańskich, Pierieswiet, podobnie jak systemy opracowywane i testowane na zlecenie Departamentu Obrony, może służyć do zwalczania bezzałogowych statków powietrznych i pocisków manewrujących (Kolejne fundusze na LPLD, 2018-11-02; Raytheon w programie HEL TVD, 2018-07-05; Laser i mikrofale przeciwko bsl, 2018-03-26; Stryker MEHEL 2.0 w Europie, 2018-03-02).

Podczas tegorocznej Defilady Zwycięstwa 9 maja padła zapowiedź, że system laserowy Pierieswiet pojawi się publicznie w Moskwie w ciągu 2-3 lat. Co ciekawe nazwa zestawu, wybrana podczas ogólnokrajowego głosowania, odnosi się do żyjącego w XIV wieku mnicha i świętego prawosławnego Aleksandra Pierieswieta, uczestnika bitwy na Kulikowym Polu 8 września 1380 (Airshow China 2018: Laserowy LW-30, 2018-11-05; Chińska broń laserowa, 2018-07-08).

Trzecie opublikowane oficjalnie nagranie wideo z kompleksem laserowym Pierieswiet ukazuje m.in. zbliżenia na elementy efektora. Poprzednie nagrania opublikowano 19 lipca i 1 marca. /Zdjęcie i film: MO FR

System laserowy Pierieswiet został ujawniony 1 marca 2018 przez prezydenta Władimira Putina podczas corocznego przemówienia do Zgromadzenia Federalnego. Zaprezentowano wówczas również wizualizacje i fotografie prototypu ciężkiego, międzykontynentalnego pocisku balistycznego RS-28 Sarmat, hipersonicznego pocisku rakietowego Ch-47M2 Kindżał, torpedy (bądź podwodnego bezzałogowca) o napędzie nuklearnym Posejdon (wcześniej znanej jako Status-6/Kanyon), hipersonicznego pojazdu szybującego Awangarda czy pocisku manewrującego 9M730 Buriewiestnik o napędzie nuklearnym.

Analiza
Koncepcja wykorzystania urządzeń laserowych do zastosowań wojskowych w ZSRR pojawiła się jeszcze w latach 1970. W 1990 opracowano prototyp samobieżnego zestawu laserowego 1K17 Sżatije (pol. kompresja), który otrzymał kod NATO Stiletto. Projekt powstał w zakładach NPO Astrofizyka i UralTransMaszZawod.

Został on posadowiony na podwoziu 155-mm samobieżnej armatohaubicy 2S19 Msta-S i miał służyć do niszczenia czułych urządzeń optoelektronicznych statków powietrznych i pojazdów opancerzonych przeciwnika. Składał się 15 soczewek, w tym 12 lasera światłowodowego na bazie tlenku glinu i 3 systemu celowania i naprowadzania wiązki. Uzbrojeniem dodatkowym był 12,7-mm wkm NSWT.

Prototyp był testowany w latach 1991-1992 i został pozytywnie oceniony, lecz z powodu rozpadu ZSRR, a także wysokich kosztów i stopnia skomplikowania konstrukcji, nigdy nie wszedł do produkcji. Trafił ostatecznie do muzeum wojskowo-technicznego w miejscowości Iwanowskoje.