Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) zaprezentował 24 kwietnia 2017 najnowsze dane dotyczące dynamiki światowych wydatków zbrojeniowych. Raport wskazuje, iż zbrojenia w 2016, pochłonęły globalnie kwotę 1686 mld USD (6590 bln zł), co stanowi wzrost o 0,4% w stosunku do roku ubiegłego. Zwiększanie wydatków na obronność jest szczególnie widoczne w krajach Europy Zachodniej i Stanów Zjednoczonych.

Wykres przedstawiający dynamikę wydatków zbrojeniowych w latach 1988-2016. Uwagę zwraca wyraźny wzrost globalnych wydatków po wyraźnym trendzie spadkowym, jaki miał miejsce na początku drugiej dekady XXI wieku / Grafika: SIPRI

Wykres przedstawiający dynamikę wydatków zbrojeniowych w latach 1988-2016. Uwagę zwraca wyraźny wzrost globalnych wydatków po wyraźnym trendzie spadkowym, jaki miał miejsce na początku drugiej dekady XXI wieku / Grafika: SIPRI

Szwedzcy badacze podkreślają że wzrost w Europie utrzymuje się już drugi rok z rzędu, zaś globalnie osiągnięta kwota jest drugim największym wynikiem od 2011, kiedy to suma wydatków osiągnęła 1699 mld USD (6640 bln zł).

Tegoroczna aktywność zbrojeniowa wydaje się być konsekwencją przemian politycznych, które miały miejsce w minionych latach. Najbardziej zainteresowane inwestycjami są kraje aspirujące do miana „mocarstw”, tak w Europie, jak i Ameryce Północnej oraz Azji. Równocześnie państwa leżące w Afryce Północnej, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Południowej i Środkowej są zmuszone szukać oszczędności zarówno z powodów ekonomicznych, jak i konfliktów toczących się regionalnie.  

Oczywistym liderem w 2016 pozostały Stany Zjednoczone, z budżetem zbrojeniowym na poziomie 611 mld USD (2,39 bln zł), na kolejnych miejscach znajdowały się Chiny z 215 mld USD (840 mld zł) oraz Rosja wydająca na wojsko 69,2 mld USD (270 mld zł). Warty uwagi był przyrost w stosunku do 2015, dla USA wynosił 1,7%, Chin – 5,4% i Rosji – 5,9%. Budżet wojskowy Arabii Saudyjskiej, zajmującej dotychczas trzecią pozycję, po uwikłaniu w konflikty regionalne spadł o spektakularne 30%. Wielką piątkę zamykają Indie z budżetem 55,9 mld USD (218 bilionów zł) oraz 8,5% wzrostem.

Eksperci SIPRI wskazują jako jeden z głównych  z głównych czynników wpływających na dynamikę zbrojeń jest napięcie na linii Rosja-NATO, wymuszające przyśpieszenie nowych programów obronnych. Z drugiej strony, zawirowania na rynku ropy naftowej spowodowały konieczność wprowadzenia oszczędności w państwach utrzymujących się z eksportu czarnego złota, jak Arabia Saudyjska, Angola i Wenezuela.