1 lutego 2018 rozpoczęła działalność Służba Ochrony Państwa (SOP). Nowa formacja, która zstąpiła Biuro Ochrony Rządu ma specjalizować się w ochronie najważniejszych osób w państwie i obiektów rządowych. W SOP będzie służyć więcej funkcjonariuszy, dodatkowo dysponujących znacznie większymi uprawnieniami niż miało to miejsce w BOR. Budżet nowej formacji w 2018 wynosi ponad 237 mln zł.
Funkcjonariusze SOP odpowiadają za ochronę najważniejszych osób w państwie, zabezpieczenie budynków rządowych i bezpieczeństwo delegacji zagranicznych. /Zdjęcie: A. Hrechorowicz/KPRP
Zgodnie z nowymi przepisami, Służba Ochrony Państwa uzyska możliwość wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych. Dodatkowo w ramach prowadzonych operacji funkcjonariusze SOP mają mieć możliwość korzystania z pomocy innych służb, tj. Policji, Straży Granicznej i Żandarmerii Wojskowej (SOP zastąpi BOR, 2017-08-02).
Służba Ochrony Państwa zastąpi Biuro Ochrony Rządu. Nowa formacja będzie posiadała większy zakres uprawnień oraz będzie liczniejsza. /Zdjęcie: Służba Ochrony Państwa
Rozszerzeniu ulega również katalog obiektów, które znajdą się pod ochroną nowej formacji. Na podstawie art. 3 pkt 1 lit. e przyjętej ustawy ochronie będą podlegały nie tylko obiekty służące Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesowi Rady Ministrów, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych, ale także wskazane w decyzji ministra właściwego do spraw wewnętrznych inne obiekty państwowe. Z powyższego wynika, że funkcjonariusze SOP będą chronić obiekty administracji rządowej obecnie często zabezpieczane przez prywatne spółki ochroniarskie.
Ustawa również doprecyzowała, kto z zagranicznych gości otrzyma ochronę polskich funkcjonariuszy. Z przepisów wynika, że objęte nią zostaną delegację, w których znajdują się głowy państw, szefowie rządów i ich zastępcy, przewodniczący parlamentów lub izb parlamentów, ministrowie spraw zagranicznych. W uzasadnionych przypadkach zakres chronionych osób będzie można poszerzyć.
Działaniem służby będzie kierował komendant. Na to stanowisko został mianowany gen. bryg. Tomasz Miłkowski. Dowódca SOP otrzymał status centralnego organu administracji rządowej, co ma przyspieszyć i usprawnić proces decyzyjny.
Wszyscy pełniący służbę w Biurze Ochrony Rządu w dniu wejścia w życie ustawy o Służbie Ochrony Państwa stali się się z mocy prawa funkcjonariuszami SOP. Dodatkowo MSWiA planuje zwiększenie zatrudnienia, Służba Ochrony Państwa ma docelowo liczyć około 3 tys. funkcjonariuszy. Wpisuje się to w politykę resortu, który konsekwentnie stara się zwiększać liczebność formacji ochronnych. W 2016 do BOR przyjęto 134 nowych funkcjonariuszy, w 2017 155, natomiast w styczniu 2018 szeregi zasiliło 36 rekrutów. Zmianie ulegają również zasady naboru do służby. Kandydaci i funkcjonariusze będą mogli być poddawani badaniom wariografem, podobnie jak ma to miejsce podczas naboru do Straży Granicznej i innych służb.