W czwartek, 29 lutego, laboratorium amerykańskich sił powietrznych AFRL (Air Force Research Laboratory) poinformowało, że jej Dyrektoriat Systemów Aerokosmicznych (Aerospace Systems Directorate) dokonał oblotu prototypu bezzałogowego statku latającego o napędzie odrzutowym XQ-67A, który został opracowany przez spółkę General Atomics Aeronautical Systems Inc. (GA-ASI) na potrzeby programu OBSS (Off-Board Sensing Station). Samolot ujawniono 8 lutego br.
Zdjęcia: AFRL
Dziewiczy lot nastąpił w środę, 28 lutego, z lotniska ośrodka testowego General Atomics Gray Butte w pobliżu Palmdale, w Kalifornii. Jak podaje AFRL, XQ-67A to pierwszy samolot z 2. generacji autonomicznych platform powietrznych ACP (Autonomous Collaborative Platform). Jak wskazano, pierwszą był Kratos XQ-58A Valkyrie, który obecnie został przejęty do testów przez Korpus Piechoty Morskiej (US Marine Corps, USMC).
Co ciekawe, komunikat podkreśla, że XQ-67A i XQ-58A (ten drugi opracowany w ramach inicjatywy Low Cost Attritable Strike Demonstrator; LCASD), współdzielą ze sobą cały układ podwozia głównego i przedniego, a standaryzacja ma być krokiem ku redukcji kosztów produkcji i obsługi, a co za tym idzie masowego wdrażania w przyszłości systemów bezzałogowych. Chodzi o inicjatywę niskokosztowego wdrażania technologii lotniczych o nazwie LCAAT (Low-Cost Attritable Aircraft Technology).
To podejście pomoże zaoszczędzić czas i pieniądze poprzez wykorzystanie standardowych podstruktur i podsystemów, podobnie jak przemysł motoryzacyjny buduje linię produktów – powiedział Doug Meador, lider zespołu platform ACP w Dyrektoriacie Systemów Aerokosmicznych AFRL. Od tego może to zostać rozbudowane dla innych statków powietrznych – podobnie jak w przypadku ramy pojazdu – z możliwością dodania do ramy różnych zestawów (misji), takich jak zewnętrzne czujniki lub zewnętrzne belki uzbrojenia.
Technologie XQ-67A zostały opracowane w ramach inicjatywy LCAAPS (Low Cost Attritable Aircraft Platform Sharing), ale sama platforma – na potrzeby programu OBSS.
Off-Board Sensing Station
GA-ASI otrzymała środki finansowe w ramach programu OBSS w październiku 2021, równolegle z Kratos Defense & Security Solutions, która na jego potrzeby miała opracować własny samolot o nazwie Demogorgon. Sam program został rozpoczęty w lutym 2020.
Zgodnie z wcześniejszymi informacjami XQ-67A; jest to oficjalne oznaczenie amerykańskich wojsk lotniczych (US Air Force, USAF); wywodzi się z koncepcji rodziny systemów powietrznych o nazwie Gambit i ich rozwinięcia znanego jako Gambit 2. Pierwsza wizualizacja pojawiła się we wrześniu 2022, a 2 lutego 2023 spółka ogłosiła, że została wybrana w programie OBSS jako główny wykonawca.
Nowy bezzałogowiec ma być nosicielem czujników różnego typu i być uzupełnieniem tzw. lojalnego skrzydłowego (Loyal Wingman), czyli autonomicznego, uderzeniowo-rozpoznawczego bsl, wcześniej rozwijanego pod kryptonimem Skyborg Vanguard. Obecnie wszystkie inicjatywy bezzałogowców lojalnych skrzydłowym są skupione w programie Collaborative Combat Aircraft (CCA).
Program OBSS zakłada opracowanie niskokosztowego bsl konwencjonalnego startu i lądowania o napędzie odrzutowym oraz modułowej konstrukcji awioniki o otwartej architekturze, którą będzie można dostosowywać w zależności od misji operacyjnej. Pełniąc rolę nosicieli czujników różnego typu w rozproszonych sieciach, mają zwiększać świadomość sytuacyjną samolotów załogowych, wspieranych przez rozpoznawczo-uderzeniowe bsl.
Przykładowo przenosząc czujniki termolokacyjne IRST (InfraRed Search and Track), aby pasywnie wykrywać statki powietrzne przeciwnika lub niewielkich rozmiarów radary z antenami z aktywnym skanowaniem elektronicznym AESA (Active Electronically Scanned Array). Jednak AFRL nie wyklucza, że także OBSS, podobnie jak Skyborg Vanguard, będzie mógł, w razie konieczności, przenosić uzbrojenie. Konstrukcja wskazuje, że będą to samoloty o znacznie zredukowanym przekroju radarowym.
