Defence & Space

Szwecja zamówiła dodatkową przeciwpancerną amunicję artyleryjską BONUS

Szwedzki urząd zamówień obronnych FMV zawarł umowę z rodzimą spółką BAE Systems Bofors AB na dostawę nowej partii 155-mm precyzyjnej, przeciwpancernej amunicji…

2025-05-14 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Rafael pomyślnie zademonstrował w USA zdolności Typhoon 30 C-UAS

Izraelska spółka Rafael Advanced Defense Systems przeprowadziła testy zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia Typhoon 30 do neutralizowania bezzałogowców w różnych odległościach podczas demonstracji…

2025-05-14 | Redakcja | 3 minuty

„Siła w prawdzie”: Rosyjski pociąg do zwycięstwa w wojnie na kłamstwa historyczne

Okolice 9 maja w Federacji Rosyjskiej obfitują w wydarzenia związane z II wojną światową. Jednak większość zachodnich historyków złapała by się za głowy słysząc, co opowiadają…

2025-05-09 | Sławek Zagórski | 5 minut

Szwedzkie A26 a polska Orka

Na początku kwietnia Saab zorganizował dla przedstawicieli polskich mediów branżowych wizytę w należącej do koncernu a mieszczącej się w Karlskronie, stoczni Saab Kockums. Głównym tematem…

2025-05-08 | Przemysław Gurgurewicz | 19 minut

Rohde & Schwarz prezentuje najnowsze innowacje w walce radioelektronicznej na targach AOC Europe

Niemiecka spółka Rohde & Schwarz zaprezentowała nową generację systemów zwiadu/walki radioelektronicznej (SIGINT/WRE), rozwiązań do łączenia czujników i analizy sygnałów, zaprojektowanych tak, aby…

2025-05-12 | Redakcja | 2 minuty

Iberyjski blackout: Czy Polska jest gotowa na podobny scenariusz?

Blackout na Półwyspie Iberyjskim wywołał kilka nieśmiałych pytań, czy Polska jest bezpieczna w przypadku awarii sieci energetycznej. Pytanie o tyle zasadne, że dziwić może jak…

2025-05-02 | Sławek Zagórski | 7 minut

„Siła w prawdzie”: Rosyjski pociąg do zwycięstwa w wojnie na kłamstwa historyczne

Okolice 9 maja w Federacji Rosyjskiej obfitują w wydarzenia związane z II wojną światową. Jednak większość zachodnich historyków złapała by się za głowy słysząc, co opowiadają…

2025-05-09 | Sławek Zagórski | 5 minut

Jak Pierwsza Wojna Światowa kształtowała obraz Drugiej? Technologia i inne wynalazki

Trudno jest w pełni zrozumieć przebieg i obraz Drugiej Wojny Światowej, jeżeli nie wie się nic o Pierwszej. Bo to właśnie lata Wielkiej Wojny doprowadziły…

2025-04-20 | Tomasz Świątkowski | 12 minut

Podpisanie umowy na dostawę Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi w programie MikroSAR

Konsorcjum polsko-fińskiej spółki ICEYE i Wojskowych Zakładów Łączności Nr 1 podpisało umowę z Ministerstwem Obrony Narodowej na dostarczenie Siłom Zbrojnym RP Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi…

2025-05-14 | Redakcja | 9 minut

Rheinmetall AG i ICEYE planują utworzenie spółki joint venture

Niemiecka grupa Rheinmetall AG oraz polsko-fińska spółka ICEYE zamierzają uruchomić spółkę joint venture, której zadaniem będzie produkcja satelitów wyposażonych w radar z syntetyczną aperturą…

2025-05-08 | Redakcja | 4 minuty

Rekordowe umowy obronne USA z Arabią Saudyjską

Podczas wizyty prezydenta USA Donalda Trumpa w Rijadzie, zostały zawarte amerykańsko-saudyjskie umowy obronne o wartości prawie 142 mld USD.

2025-05-14 | Rafał Muczyński | 6 minut

Ukraiński Przemysł Obronny kusi Ukraińców w Polsce powrotem do kraju

Koncern Ukraiński Przemysł Obronny JSC (UDI; dawniej UkrOboronProm) rozpoczął program Powrót Ukraińców, który ma zachęcić obywateli przebywających w Polsce do powrotu do kraju i podjęcia…

2025-05-13 | Rafał Muczyński | 2 minuty

Rafael pomyślnie zademonstrował w USA zdolności Typhoon 30 C-UAS

Izraelska spółka Rafael Advanced Defense Systems przeprowadziła testy zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia Typhoon 30 do neutralizowania bezzałogowców w różnych odległościach podczas demonstracji…

2025-05-14 | Redakcja | 3 minuty

Bell wyprodukował 6000 śmigłowców w Kanadzie

Kanadyjska spółka Bell Textron Canada Limited (część amerykańskiej Bell Textron) dostarczyła dwa śmigłowce wielozadaniowe Model 412EPX, dzięki czemu zakład wyprodukował…

2025-05-14 | Rafał Muczyński | 6 minut

Bell wyprodukował 6000 śmigłowców w Kanadzie

Kanadyjska spółka Bell Textron Canada Limited (część amerykańskiej Bell Textron) dostarczyła dwa śmigłowce wielozadaniowe Model 412EPX, dzięki czemu zakład wyprodukował…

2025-05-14 | Rafał Muczyński | 6 minut

Premier Tusk: Za pożarem Centrum Handlowego Marywilska 44 stoją Rosjanie

We wspólnym oświadczeniu ministra sprawiedliwości – prokuratora generalnego oraz ministra spraw wewnętrznych i administracji, koordynatora służb specjalnych stwierdzono, że za zeszłorocznym pożarem Centrum Handlowego Marywilska…

2025-05-12 | Redakcja | 4 minuty

Szwecja zamówiła dodatkową przeciwpancerną amunicję artyleryjską BONUS

Szwedzki urząd zamówień obronnych FMV zawarł umowę z rodzimą spółką BAE Systems Bofors AB na dostawę nowej partii 155-mm precyzyjnej, przeciwpancernej amunicji…

2025-05-14 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Rafael pomyślnie zademonstrował w USA zdolności Typhoon 30 C-UAS

Izraelska spółka Rafael Advanced Defense Systems przeprowadziła testy zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia Typhoon 30 do neutralizowania bezzałogowców w różnych odległościach podczas demonstracji…

2025-05-14 | Redakcja | 3 minuty

Szwecja zamówiła dodatkową przeciwpancerną amunicję artyleryjską BONUS

Szwedzki urząd zamówień obronnych FMV zawarł umowę z rodzimą spółką BAE Systems Bofors AB na dostawę nowej partii 155-mm precyzyjnej, przeciwpancernej amunicji…

2025-05-14 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Rafael pomyślnie zademonstrował w USA zdolności Typhoon 30 C-UAS

Izraelska spółka Rafael Advanced Defense Systems przeprowadziła testy zdalnie sterowanego modułu uzbrojenia Typhoon 30 do neutralizowania bezzałogowców w różnych odległościach podczas demonstracji…

2025-05-14 | Redakcja | 3 minuty

FEINDEF’25: Premiera europejskiej haubicy NEMESIS

Na rozpoczynających się dziś Międzynarodowych Targach Przemysłu Obronnego FEINDEF w Madrycie, europejskie spółki KNDS i GDELS zaprezentowały 155-mm haubicę samobieżną na podwoziu gąsienicowym NEMESIS.

2025-05-12 | Rafał Muczyński | 3 minuty

Rafael zaprezentował ulepszoną głowicę MicroLite

Podczas Special Operations Forces (SOF) Week 2025 w Tampa na Florydzie, izraelska spółka Rafael Advanced Defense Systems zaprezentowała ulepszoną głowicę optoelektroniczną MicroLite.

2025-05-10 | Redakcja | 4 minuty
Shooting

Inforce ARC 350 & 600 – nowe, mocniejsze latarki

Inforce wkrótce wprowadzi do dystrybucji latarki nowej linii ARC, w skład której wchodzi model 600 oraz 350 (zasilane odpowiednio ogniwami 18650 oraz 18350). Całkowicie nowa…

2025-05-14 | Michał Ihnatów | 5 minut

Szersza oferta Athlon Optics w Parabellum

W ofercie sklepie Parabellum pojawiły się kolejne produkty marki Athlon Optics. W jej ofercie znajdują się zarówno lunety biegowe, jak i te znacznie…

2025-05-14 | Michał Ihnatów | 13 minut

Inforce ARC 350 & 600 – nowe, mocniejsze latarki

Inforce wkrótce wprowadzi do dystrybucji latarki nowej linii ARC, w skład której wchodzi model 600 oraz 350 (zasilane odpowiednio ogniwami 18650 oraz 18350). Całkowicie nowa…

2025-05-14 | Michał Ihnatów | 5 minut

Szersza oferta Athlon Optics w Parabellum

W ofercie sklepie Parabellum pojawiły się kolejne produkty marki Athlon Optics. W jej ofercie znajdują się zarówno lunety biegowe, jak i te znacznie…

2025-05-14 | Michał Ihnatów | 13 minut

LMT MARS-L w Mex Armory – dwie lufy, jedna cena

W sklepie Mex Armory obowiązuje specjalna promocja na karabinki LMT MARS-L w wariantach z lufami długości 10,5 lub 11 cali (bez EBCG). Do każdego karabinka w zestawie…

2025-05-12 | Michał Ihnatów | 2 minuty

Nowości Bergara i Schmeisser w Incorsa

W firmie Incorsa pojawiły się nowości z katalogu Bergara oraz Schmeisser.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 5 minut

Strzelectwo od podstaw cz. 3 – Od egzaminu po WPA

Egzamin na patent strzelecki mamy już za sobą? Świetnie, ale droga do pozwolenia na broń jest długa. Biorąc pod uwagę czas, wysiłek i poniesione koszty, nie jesteśmy jeszcze…

2025-04-30 | Tomasz Karasiński | 21 minut

Wszystko o gwizdkach — Urządzenia wylotowe w broni palnej

A co by było, gdyby gazy wylotowe mogły jeszcze wykonać dla nas jakąś robotę? Niosą przecież sporą energię, która marnuje się, a nawet działa na niekorzyść…

2025-04-21 | Tomasz Karasiński | 32 minuty

Lynx Custom Knives – masywny taktyk z polskiej stajni

Czasem trafia w ręce coś, co od razu zdradza, że nie powstało na taśmie produkcyjnej. Nie przez przypadek, nie bo się sprzeda, tylko dlatego, że ktoś po drugiej stronie blachy i szlifierki…

2025-05-13 | Mateusz Sułek | 1 minut

Haix z nowym modelem – Connexis Go 2.0

Connexis Go 2.0 to nowość Haix wyróżniająca się nową syntetyczną cholewką, która jeszcze sprawiej odprowadzać ma wilgoć z wnętrza obuwia.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 1 minut

Strzelectwo od podstaw cz. 3 – Od egzaminu po WPA

Egzamin na patent strzelecki mamy już za sobą? Świetnie, ale droga do pozwolenia na broń jest długa. Biorąc pod uwagę czas, wysiłek i poniesione koszty, nie jesteśmy jeszcze…

2025-04-30 | Tomasz Karasiński | 21 minut

Wszystko o gwizdkach — Urządzenia wylotowe w broni palnej

A co by było, gdyby gazy wylotowe mogły jeszcze wykonać dla nas jakąś robotę? Niosą przecież sporą energię, która marnuje się, a nawet działa na niekorzyść…

2025-04-21 | Tomasz Karasiński | 32 minuty

SprawdzaMY za zaświadczeniem do nabycia broni w mObywatel

Zespół SprawdzaMY, założony przez Rafała Brzoskę, zgłosił kolejny pomysł w najnowszym pakiecie usprawnień – wprowadzenie zaświadczenia upoważniajacego do nabycia broni do aplikacji mObywatel.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 3 minuty

Ministerstwo Sportu i Turystyki z postępowaniem wobec PZSS

Dnia 9 maja 2025 roku, Ministerstwo Sportu i Turystyki poinformowało o wszczęciu postepowania nadzorczego wobec Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego. Postępowanie ma związek ze zgłaszanymi…

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 2 minuty

System Direct Action Spitfire Plate Carrier cz.1 – Sprawdźmy noszak

W dniu dzisiejszym na rynku dostępnych jest wiele rozwiązań w kategorii oporządzenia. Podstawowym, i raczej niezbędnym  elementem naszego wyposażenia są noszaki osłon balistycznych, których kilka…

2025-05-08 | Michał Gaweł | 15 minut

Fix It Sticks – The Works: Narzędziowy zestaw klasy premium

W świecie strzelectwa niezawodność to nie luksus – to konieczność. Bez względu na to, czy jesteś operatorem, myśliwym w terenie, czy pasjonatem precyzyjnego strzelania, jedno pozostaje niezmienne: dobrze utrzymana…

2025-04-29 | Mateusz Zydroń | 13 minut

Festiwal FAST w Krakowie – to był strzał w 10!

Niemal 11 000 osób przybyło w wiosenny weekend 25-27 kwietnia do EXPO Kraków, z zamiarem odwiedzenia stoisk 157 wystawców z branży strzeleckiej, survivalowej i łowieckiej.…

2025-05-12 | Redakcja | 7 minut

Delta Long Range Weekend 2025 już w sobotę

W dniach 10-11 maja (sobota-niedziela) odbędzie się kolejna edycja warsztatów strzeleckich Delta Long Range Weekend.

2025-05-07 | Michał Ihnatów | 4 minuty
Adventure

Lynx Custom Knives – masywny taktyk z polskiej stajni

Czasem trafia w ręce coś, co od razu zdradza, że nie powstało na taśmie produkcyjnej. Nie przez przypadek, nie bo się sprzeda, tylko dlatego, że ktoś po drugiej stronie blachy i szlifierki…

2025-05-13 | Mateusz Sułek | 1 minut

Haix z nowym modelem – Connexis Go 2.0

Connexis Go 2.0 to nowość Haix wyróżniająca się nową syntetyczną cholewką, która jeszcze sprawiej odprowadzać ma wilgoć z wnętrza obuwia.

2025-05-09 | Michał Ihnatów | 1 minut

Rąbać, łupać, strugać, wbijać, czyli siekiera w terenie. „Toporny” poradnik dla bezpieczeństwa i spokoju ducha

„Tylko niech im pan nie daje siekier do ręki!” To zdanie słyszę często, kiedy rozpoczynam zajęcia terenowe, nieważne czy z młodzieżą, czy z dorosłymi. Narzędzia do rąbania wzbudzają lęk,…

2024-10-21 | Tomasz Świątkowski | 1 minut

Elementarz preppersa: zapasy żywności

Prepping to „hobby” tak wielowątkowe, że chyba nie ma na tym świecie arcymistrza, który opanowałby wszystkie powiązane z nim umiejętności. Jednak niektóre z zagadnień preppingu są absolutnie kluczowe.…

2024-09-21 | Tadeusz Jakliński | 1 minut

Lynx Custom Knives – masywny taktyk z polskiej stajni

Czasem trafia w ręce coś, co od razu zdradza, że nie powstało na taśmie produkcyjnej. Nie przez przypadek, nie bo się sprzeda, tylko dlatego, że ktoś po drugiej stronie blachy i szlifierki…

2025-05-13 | Mateusz Sułek | 1 minut

Torba Helikon-Tex Field Tote już dostępna!

Nowości z Enforce Tac 2025 stopniowo pojawią się w ofercie Helikon-Tex. Field Tote to torba z linii Urban, która łączy cywilny styl z militarnym zacięciem.

2025-05-08 | Michał Ihnatów | 1 minut

Helikon-Tex Tracer — anorak zamiast bluzy mundurowej?

Kurtka Tracer to kolejny anorak (czy też kangurka) od Helikon-Tex. Od pozostałych różni się tym, że należy do linii Patrol i zaprojektowany został do użytku wojskowego — dlatego też…

2025-04-11 | Michał Ihnatów | 1 minut

Recenzja kurtki Helikon-Tex Trooper Mk2

Tematem tejże recenzji jest nowa wersja jednego z najbardziej znanych produktów Helikon-Tex – kurtki softshell Trooper. Mając już doświadczenie ze starszym projektem,…

2025-03-10 | Michał Ihnatów | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Swarovski BP24: plecak do podglądania natury

„– Stary, mam plecak Swarovskiego! – Z diamentów? – Nie no, naprawdę Swarovskiego. Taki na optykę! – Ale jak to? Tego od pierścionków i kolczyków?”. Tak w większości…

2024-07-03 | Konrad Busza | 1 minut

„Zabić Ukrainę. Alfabet rosyjskiej agresji” – wojna oczami reportera

Marcin Ogdowski to jeden z najbardziej cenionych polskich korespondentów wojennych, znany z bezkompromisowych, rzetelnych i często brutalnie szczerych relacji z frontów wojennych. Jego najnowsza książka,…

2025-02-18 | Mateusz Sułek | 1 minut

Między historią a fikcją – czy warto przeczytać „Wojnę Wschodnią. Kroniki”?

Co by było, gdyby zimna wojna przerodziła się w otwarty konflikt zbrojny?
Piotr Langenfeld w swojej książce „Wojna Wschodnia. Kroniki” zabiera nas do alternatywnej wersji historii…

2025-02-14 | Mateusz Sułek | 1 minut

Jak dojechać szybowcem pod K2? Spotkanie ze Sławkiem Makarukiem.

W najbliższy piątek 7 lutego o godzinie 18:00 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie odbędzie się wyjątkowe wydarzenie, którego gościem specjalnym będzie Sławek Makaruk – podróżnik,…

2025-02-05 | Redakcja | 1 minut

Krakowski Festiwal Górski 2024 – najważniejsze informacje

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się w dniach 7-8 grudnia 2024 roku w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Jak co roku w programie wiele atrakcji,…

2024-11-07 | Redakcja | 1 minut
Kalendarium

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Szkolenie Team99 Academy poziom LVL3, czyli balistyka zewnętrzna w teorii i praktyce

W dniach 22 i 23 listopada br. Team99 Academy zorganizowała trzeci etap nauki strzelania dalekodystansowego. Tym razem zajęcia praktyczne odbyły się na strzelnicy w Skarżysku-Kamiennej.

2024-12-01 | Grzegorz Sobczak | 7 minut

Szkolenie Long Range Shooting Team99 Academy LVL2, czyli kto nie liczy, ten nie trafia

W sobotę 28 września Team99 Academy zorganizowała kolejny etap szkolenia w zakresie strzelectwa dalekodystansowego – tym razem na poziomie LVL2. Zajęcia odbywały się…

2024-09-30 | Grzegorz Sobczak | 6 minut

Zbliża się III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. To prestiżowe wydarzenie, gromadzi uznanych ekspertów krajowych i zagranicznych.

2025-05-09 | Redakcja | 2 minuty

III Międzynarodowy Kongres Antyterrorystyczny już w maju

W dniach 21-22 maja 2025 na Uniwersytecie WSB Merito we Wrocławiu odbędzie się trzecia edycja Międzynarodowego Kongresu Antyterrorystycznego. Rejestracja uczestników i prelegentów jest już otwarta!

2025-04-18 | Redakcja | 4 minuty

Nowe zawody taktyczne na mapie Polski, czyli relacja z Defcon One 2024

Kurz po zawodach Defcon One zdecydowanie już opadł, siniaki poznikały, a emocje nadal nas trzymają. Te intensywne dwa dni przyniosły niezapomniane wspomnienia…

2024-11-20 | Klaudia Lazar | 8 minut

MCS Bochnia zaprasza na zawody „Solny Garnizon”

Zapraszamy wszystkich chętnych na zawody strzeleckie, organizowane 13 października przez Solny Garnizon, na strzelnicy Małopolskiego Centrum Strzelectwa w Bochni.

2024-09-24 | Redakcja | 2 minuty

75 lat Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych

Jesienią 2021 Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A. uroczyście świętowały, przypadający w ubiegłym roku jubileusz 75-lecia. Pomimo szerzącej się na świecie pandemii choroby zakaźnej Covid-19 poznańska spółka nie przerywa prac nad kluczowymi projektami, którymi są programy modernizacji bojowych wozów piechoty (bwp) BWP-1 oraz czołgów Leopard 2A5 będących na uzbrojeniu Sił Zbrojnych RP.

Historia Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych (WZM) rozpoczęła się wraz z końcem drugiej wojny światowej. Już w lutym 1945 roku została powołana w Poznaniu jednostka wojskowa JW 2123, która miała dbać o wojskowy park maszynowy. Wraz z biegiem lat potrzeby rosły, dlatego w 1947 roku jednostka została rozwiązana, a jej warsztaty zlokalizowane przy ul. Świerczewskiego 37 przekształcone w Centralne Warsztaty Remontu Samochodów Nr 42.

Wraz z dalszą rozbudową, zarządzeniem Ministerstwa Obrony Narodowej Nr 75 z dnia 05.08.1952 roku, warsztaty zostały przemianowanie na Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne Nr 5 w Poznaniu. Już wtedy WZM odpowiadało za naprawy główne takich pojazdów jak Gaz 67 i 69, Škoda 1101 i 1108, Opel Kadet, Mercedes 170, Olimpia oraz motocykle Harley Davidson i Jawa.

Oczywiście pomimo wojskowej podległości zakłady, podobnie jak większość ówczesnych przedsiębiorstw były zaangażowane w odbudowę powojennej Polski. Prócz odbudowy zniszczeń wynikających z działań wojennych konieczne było stworzenie krajowej sieci transportu samochodowego i podtrzymanie eksploatacji niezbędnych pojazdów. W erze socjalistycznego centralnego planowania wykorzystanie podmiotów podległych MON było powszechną praktyką wynikającą z konieczności budowy większości infrastruktury praktycznie od podstaw. Również w latach późniejszych WZM serwisowało samochody osobowe i dostawcze takie jak Wołga, Warszawa, Zim, Nysa oraz Żuk.

Widok z powietrza Wojskowych Zakładów Mechanicznych zlokalizowanych w Poznaniu przy ul. Dąbrowskiego

Pierwszy krok w nowoczesność

W 1969 roku rozpoczęła się budowa nowoczesnego jak na ówczesne warunki zakładu przy ul. Dąbrowskiego w Poznaniu, którą przynajmniej częściowo zakończono w 1980 roku, przenosząc całą produkcję do nowych obiektów. Równocześnie 1 stycznia1973 roku nastąpiło połączenie dwóch przedsiębiorstw: Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych Nr 5 z Wojskowymi Zakładami Mechanicznymi. Po połączeniu WZM uzyskały kompetencje do przeprowadzania napraw głównych pojazdów gąsienicowych i urządzeń specjalnych.

Fragment ekspozycji WZM na tegorocznej wystawie MSPO w Kielcach

W 1984 roku zapadła decyzja o dalszej modernizacji zakładu z przystosowaniem go do remontu sprzętu pancernego, co dało podwaliny pod dzisiejszy potencjał poznańskiej spółki. Ostatnim kamieniem milowym było przekształcenie państwowych Wojskowych Zakładów Motoryzacyjnych Nr 5 w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A. Pod tą nazwą poznańskie przedsiębiorstwo funkcjonuje obecnie jako spółka wchodząca w skład Polskiej Grupy Zbrojeniowej (PGZ).

Programy modernizacyjne kierunkiem rozwoju WZM

Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w serwisowaniu gąsienicowego i kołowego sprzętu pancernego Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne realizowały szereg projektów, które w czasie transformacji Sił Zbrojnych RP miały być przyczynkiem do unowocześnienia parku maszynowego wojska.

Przykładem może być głęboka modernizacja kołowego transportera opancerzonego (kto) OT-64 SKOT. Efektem pracy był rozwijany w latach 2002 – 2004 kto Ryś 8×8. Poznańskie zakłady stworzyły modułowy pojazd, który, w 2004 roku, pomyślnie przeszedł badania przewidziane ówczesnymi wymaganiami Wojska Polskiego dla tej klasy pojazdów.

Kto Ryś wyposażono w szybko wymienny układ napędowy typu power-pack z silnikiem diesla i półautomatyczną skrzynią biegów, centralny układ pompowania kół. Zaletą tego pojazdu miała być też modułowa konstrukcja, ułatwiająca naprawy w warunkach polowych oraz przystosowanie do transportu lotniczego na pokładzie średnich samolotów transportowych (np. z rodziny C-130 Hercules). Co ciekawe, już wtedy planowano wprowadzenie nowoczesnego uzbrojenia. Podczas Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego (MSPO) w 2003 roku zaprezentowano Rysia wyposażonego w armatę automatyczną Mauser MK 30 kalibru 30 mm posadowioną wieży Rheinmetall E8.

Wprawdzie Wojsko Polskie zdecydowało się na zakup i wdrożenie obecnie eksploatowanych kto Rosomak to jednak zostały stworzone podwaliny pod dalsze prace.

Zmodernizowany BWP-1

Pomimo licznych deklaracji bojowy wóz piechoty BWP-1 na początku trzeciej dekady XXI w. pozostaje koniem roboczym polskich Wojsk Zmechanizowanych. Wprawdzie w latach 1960 i 1970 BWP-1 był uznawany za konstrukcję wręcz nowatorską jednak, pod koniec XX w. zestarzał się i stanowił znacznie mniejsze zagrożenie dla potencjalnego przeciwnika. Obecnie ani uzbrojenie ani ochrona balistyczna nie spełniają norm współczesnego pola walki.

Jedna z ofert WZM na modernizację sprzętu dla Sił Zbrojnych RP – modernizacja BWP-1

Czekając na bojowe wozy piechoty (bwp) nowej generacji Ministerstwo Obrony Narodowej szuka rozwiązań, które mogły by pomostowo zwiększyć potencjał wojsk zmechanizowanych. Część zadań przejęły kto Rosomak, które po uzbrojeniu w przeciwpancerne pociski kierowane (ppk) oraz dysponujące stosunkowo nowoczesną 30-mm armatą automatyczną Bushmaster, dysponują dużą siłą ognia. Umożliwia to zastosowanie, opracowanej przez konsorcjum Huty Stalowa Wola i Grupy WB, bezzałogowej wieży ZSSW-30. Ten system ma stać się w przyszłości głównym uzbrojeniem nowoczesnych bwp Borsuk.

Zanim jednak Siły Zbrojne otrzymają pierwsze nowoczesne pojazdy konieczne jest zastosowanie rozwiązania pomostowego, które pozwoli na podtrzymanie chociaż części potencjału bojowego bwp w najbliższym czasie. Propozycja WZM ma się wpisywać w te trendy. Poznańskie zakłady proponują szybki i stosunkowo tani proces dostosowania BWP-1 do wymogów współczesnego pola walki na tyle na ile pozwala na to 60-letni projekt. Co wydaje się być istotne dla decydentów MON pomimo wielu prac modernizacyjnych, skutkujących zwiększeniem masy całkowitej, proponowany pojazd ma zachować pływalność.

W ramach prac ma zostać zmieniona nieznacznie bryła. WZM podwyższył kadłub o 200 mm co skutkuje zwiększeniem przestrzeni przedziału desantu o ok. 2 m³. Ma to nie tylko poprawić komfort załogi oraz desantu ale również dać przestrzeń pod zabudowę nowych systemów. Przekonstruowane zostały włazy dowódcy oraz desantu oraz zastosowano wzmocniony układ zawieszenia pojazdu (dodatkowy amortyzator, elastomerowe zderzaki krańcowe). Dzięki tym zmianom możliwe było zastosowanie rampy ułatwiającej desantowanie się oraz zmiana blach pancernych kadłuba. Po zmianach ma być zapewniona ochrona balistyczna pojazdu na 3. poziomie wg normy STANAG 4569.

W ramach modernizacji opracowanej przez WZM BWP-1 otrzymał podwyższony kadłub dający większa przestrzeń m. in. przedziale desantowym

Modernizacji ma podlegać uzbrojenie główne. Na bezzałogowej wieży ma być zamontowana armata Mk44S Bushmaster 30 mm (będąca obecnie standardem w Siłach Zbrojnych RP), wyrzutnia ppk Spike, karabin maszynowy 7,62 mm oraz wyrzutnie granatów dymnych zintegrowane z systemem samoosłony. Dowódca i działonowy mają mieć do dyspozycji nowe przyrządy optyczne dzienno-nocne.

Uzbrojeniem zmodernizowanego BWP-1 ma być działko kal. 30 mm i wyrzutnia pocisków przeciwpancernych Spike

Zmiany uwzględniają również podniesienie komfortu oraz bezpieczeństwa załogi i desantu. BWP-1 znany dotychczas ze spartańskich warunków ma zostać doposażony w system ogrzewania i klimatyzacji zintegrowany z układem filtrowentylacji, nowe systemy przeciwpożarowe i tłumienia wybuchu oraz nowoczesny system wykrywania skażeń NBC.

Zmodernizowany przez Wojskowe Zakłady Mechaniczne BWP-1 ma otrzymać nowy pancerz  zapewniający ochronę balistyczna pojazdu na 3. poziomie wg normy STANAG 4569

Zabudowane maja zostać nowoczesne systemy elektroniczne: system łączności zewnętrznej na bazie radiostacji RRC-9311 oraz system łączności wewnętrznej i teleinformatyczny, zgodny z wymogami zamawiającego.

Jak widać z powyższego zestawienia proces modernizacji wydaje się być znacznie bardziej kompleksowy od, zatwierdzonej przez MON, modyfikacji czołgów T-72M1 realizowanej w zakładach BUMAR-Łabędy. Pozostaje tylko zadać pytanie czy nie będziemy mieć powtórki z historii i MON w perspektywie rychłego wprowadzenia bwp Borsuk zrezygnuje z modernizacji BWP-1 (tak jak to miało miejsce w przypadku kto Ryś i Rosomak).

 

Modyfikacja Leoparda 2A5

Wprawdzie czołgi podstawowe Leopard 2A5 są uznawane za najnowocześniejsze i najmłodsze w parku maszynowym polskich Wojsk Pancernych to jednak jest to konstrukcja, której potencjał bojowy mógłby ulec zwiększeniu.

Obecnie starsze, polskie czołgi Leopard 2A4 są modernizowane do standardu 2PL. Natomiast, zgodnie z koncepcją WZM wersja 2A5 mogła by zostać poddana szeregowi modyfikacji. Poznańskie zakłady proponują wymianę i modernizację przestarzałych systemów i komponentów. W procesie modyfikacji miałyby zostać wykorzystane głównie krajowe podzespoły, już wprowadzone do uzbrojenia SZ. Cały proces miały by przeprowadzić polskie spółki zbrojeniowe.

Wszystkie prace zostały zrealizowane przez Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A. przy współudziale spółek z polskiego przemysłu zbrojeniowego. Zakres proponowanych zmian modyfikacyjnych obejmuje modyfikację systemu kierowania ogniem w zakresie optoelektronicznych przyrządów obserwacyjno-celowniczych. W przyrządach obserwacyjno-celowniczych PERI-R17A2 (dowódcy) oraz EMES 15A2 (działonowego) zainstalowano kamery termowizyjne III generacji ASTERIA KLW-1, produkcji PCO S.A., które poprawiają zasięg widzenia w dzień i w nocy oraz dokładność prowadzenia ognia.

Zmiany obejmują również system zewnętrznej łączności radiowej. W czołgu zainstalowano cyfrowe radiostacje RRC-9311 AP. Zastosowanie dwóch radiostacji umożliwia szybką zmianę czołgu w wersji bojowej na czołg w wersji dowódczej.

Zmodyfikowany ma zostać również pokładowy system łączności wewnętrznej. Nowe rozwiązanie ma umożliwić łączność głosową i cyfrową wymianę danych pomiędzy członkami załogi i z otoczeniem.

Siłami krajowego przemysłu ma zostać wymienione uzbrojenie małokalibrowe. Karabin MG3 zostałby zastąpiony 7,62-mm karabinem UKM 2000 produkcji ZM Tarnów S.A.

Ciekawą propozycją jest, opracowany we współpracy z firmą LUBAWA S.A., wielospektralny kamuflaż mobilny. Wzór kamuflażu zapewnia komponowanie się z naturalnym otoczeniem co pozwala na ochronę przed optycznymi systemami rozpoznania. Zastosowane materiały zwiększają ochronę przed wykryciem przez urządzenia noktowizyjne, redukują emisję promieniowania podczerwonego i maja tłumić odbicie fal radarowych.

Kolejną ofertą Wojskowych Zakładów Mechanicznych jest modernizacja czołgów podstawowych Leopard 2A5, w skład której ma wchodzić opracowany przez LUBAWĘ multispektralny kamuflaż

WZM zakłada również rozbudowę programu o współpracę międzynarodową. Zakłady, razem z niemiecką spółką KMW, deklarują wzmocnienie opancerzenia kadłuba – zarówno podstawowego jak i dodatkowego, a także wieży oraz zabudowę pasywnych i aktywnych systemów obrony. Dodatkowo może być wzmocnienie układu jezdnego i napędowego.

W ramach rozbudowanej modernizacji WZM planuje zabudowę cyfrowego systemu kierowania ogniem (sko), klimatyzacji przedziałów bojowego i stanowiska kierowcy oraz zastosowanie układu tłumienia wybuchów w przedziale bojowym.

Zwiększenie potencjału bojowego Wojsk Pancernych wydaje się być priorytetem w obecnie wdrażanej strategii dostosowywania Sił Zbrojnych RP do rozwoju sytuacji geopolitycznej. Pozostaje jednak pytanie na co zostanie położony największy nacisk. Czy będą to zakupy w USA czołgu podstawowego Abrams M1A2 SEP v3 czy też zwiększanie potencjału bojowego już eksploatowanych pojazdów. Niewątpliwie Leopardy 2A5 dysponują dużym potencjałem bojowym, mogą być serwisowane i obsługiwane przez krajowy przemysł zbrojeniowy. Dodatkowo PGZ dysponuje kompetencjami do wytwarzania 120-mm gładkolufowych armat i amunicji. Amerykańskie czołgi, choć potężne i nowoczesne, będą wymagały zakupu wszystkich komponentów za oceanem…

 

Przyszłość WZM

Wojskowe Zakłady Mechaniczne podobnie jak inne polskie spółki z sektora zbrojeniowego muszą konkurować na trudnym rynku. Głównym klientem są i pozostaną Siły Zbrojne RP, dlatego większość projektów wydaje się być skrojonych pod potrzeby MON.

Jednym z nich, który ma szansę zaowocować dostawami w przyszłości, jest szybko-wymienny zespół napędowy power-pack. Został on zaprojektowany i wykonany przez Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne S.A. jako jednostka napędowa w projekcie Nowy Bojowy Pływający Wóz Piechoty (NBPWP) Borsuk. Podobnie jak sam nowy bwp, projekt był finansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Efektem prac jest dostosowanie silnika MTU 8V199 TE20 (moc maksymalna 530 kW, maksymalnym momencie obrotowym 2700 Nm) i automatycznej skrzyni biegów X300 na potrzeby Borsuka. Masa zespołu napędowego wraz z płynami eksploatacyjnymi wynosi ok. 3200 kg, a czas demontażu ma wynosić poniżej 1 h.

Niewątpliwie historycznym dziedzictwem WZM jest prowadzenie prac remontowych a następnie modernizacyjnych. Poznańskie zakłady opracowały kilka projektów modernizacyjnych, które mają odpowiadać najbardziej palącym potrzebom Wojska Polskiego.

Najszerzej dyskutowanym programem jest modernizacja BWP-1. Wprawdzie decydenci wydają się sprzyjać programowi bwp Borsuk, jednak, nawet przy pełnym wsparciu polityków, na nowe wozy bojowe przyjdzie jeszcze poczekać. Tymczasem żołnierze, podobnie jak ich ojcowie i dziadkowie przemieszczają się sędziwymi BWP-1 w podstawowej konfiguracji…

X