Przejdź do serwisu tematycznego

Sport
cztery racje żywnościowe Maverick Food Package ustawione na trawniku

Sklep internetowy Maverick Food Package już aktywny

2025-07-18

Maverick Food Package, marka terenowych racji żywnościowych niewymagających otwartego ognia do przygotowania, aktywuje swój własny sklep internetowy. Na chwilę obecną dostępne są już…

Helikon-Tex Vehicle Med Kit – apteczka nie do bagażnika

2025-07-14

Wyobraź sobie, że jedziesz przez las, radio buczy, kawa stygnie w uchwycie, a dzieci z tyłu urządzają turniej w „kto głośniej krzyknie MAMOOOO!”. Nagle pieszy, sarna,…

Huawei Watch Fit 4, zegarek sportowy w dobrej cenie

2025-05-23

Kolejne budżetowe, a jednocześnie całkiem porządne smartwatche pojawiają się na rynku. W końcu jest w czym wybierać i można w całkiem przyzwoitej ceni złapać całkiem fajne…

Forerunner 970 i 570 – nowe zegarki do biegania od Garmina

2025-05-16

Garmin zaprezentował właśnie dwa nowe zegarki dla biegaczy i triatlonistów. Mają one bogaty pakiet funkcji wspierających ludzi uprawiających te sporty, a także sporo…

Helikon-Tex Vehicle Med Kit – apteczka nie do bagażnika

2025-07-14

Wyobraź sobie, że jedziesz przez las, radio buczy, kawa stygnie w uchwycie, a dzieci z tyłu urządzają turniej w „kto głośniej krzyknie MAMOOOO!”. Nagle pieszy, sarna,…

Must HEWEA. Poczuj adrenalinę i moc niezawodności

2025-06-06

Miłośnicy off-roadu, przygotujcie swoje maszyny! Już 26 lipca 2025 roku w OFF-ROAD PARK Częstochowa odbędzie się Amatorski Rajd „Must HEWEA” –…

Garmin Edge MTB

Garmin Edge MTB – Komputer rowerowy rodem z science-fiction

2025-06-23

Garmin wkracza na nowe szlaki, prezentując Edge MTB – swój pierwszy, w pełni dedykowany komputer rowerowy dla pasjonatów kolarstwa górskiego. Nowe urządzenie…

Drugi Rajd Rowerowy Weteranów już 9 czerwca

2025-06-06

Dnia 9 czerwca 2025 roku w Międzyrzeczu rusza II Rajd Rowerowy Weteranów, w którym to uczestnicy spotkają się w jednym celu: uczczenia pamięci  żołnierzy poległych w misjach poza…

Must HEWEA. Poczuj adrenalinę i moc niezawodności

2025-06-06

Miłośnicy off-roadu, przygotujcie swoje maszyny! Już 26 lipca 2025 roku w OFF-ROAD PARK Częstochowa odbędzie się Amatorski Rajd „Must HEWEA” –…

Tegoroczny Pieniny Ultra-Trail® będzie rekordowy

2025-04-04

W weekend 25-27 kwietnia odbędzie się 12 edycja Pieniny Ultra-Trail®. Jeden z najważniejszych festiwali biegów górskich w Polsce kusi emocjami i nagrodami.

Wynajem łodzi na Mazurach jest po to by podziwiać piękne widoki

Wynajem łodzi na Mazurach 2025: Ile kosztuje Przygoda?

2025-06-02

MAZURY – Kraina Wielkich Jezior właśnie wkracza w czerwcowy klimat. Po najzimniejszym maju od trzech dekad rośnie apetyt na letni relaks na wodzie. Wszyscy wypatrują…

Spływ kajakowy Błękitny San w drugi weekend czerwca

2025-05-06

W dniach 13-15 czerwca 2025 roku odbędzie się piąta edycja Ogólnopolskiego Spływu Kajakowego Błękitny San. Miłośników kajakarstwa i przyrody czeka niezwykła przygoda…

Pociąg na narty

Pociąg na narty: Minister planuje zimowe połączenia z Alpami

2025-06-11

Minister Infrastruktury zapowiada na antenie Radia Zet uruchomienie sezonowych, bezpośrednich połączeń kolejowych z Polski prosto w Alpy na zimę 2025/2026. Jak wyglądają obecnie połączenia…

Rekordowa zima to przedewszystkim turyści w Zermatt

Szwajcarski boom narciarski: Rekordowa zima w Alpach

2025-06-05

Szwajcarskie stoki narciarskie przeżyły prawdziwe oblężenie w sezonie zimowym 2024/2025, bijąc historyczne rekordy liczby noclegów. Wciąż spływają dane podsumowujące minioną zimę…

Poradnik samoobrony – część 2

2021-05-18

W poprzednim odcinku  rozpocząłem cykl artykułów związany z szeroko rozumianą samoobroną. Poruszyłem wówczas aspekt prawny, przeanalizowałem sytuację niebezpieczną (próba kradzieży) i przedstawiłem kilka…

Poradnik samoobrony – część 1

2021-05-12

Kiedy słyszymy słowo samoobrona, zazwyczaj kojarzy nam się z walka związaną z obroną siebie, swoich bliskich lub dobra powierzonego nam pod opiekę. Rozszerzając…

zestaw do pielęgnacji dłoni wspinaczy Crux Hand Care Kit - pełna zawartość

Manicure dla wspinaczy – recenzja zestawu Crux HAND CARE KIT

2025-06-18

Mówi się, że jednym z najważniejszych narzędzi każdego wspinacza są dłonie. Podczas wspinania w skałach albo na panelu, podczas treningów na chwytotablicy czy drążku, właściwie przez cały czas palce…

Góry będą patrzyć na Tatra Fest 2025

Tatra Fest 2025: Święto Gór, Sportu i Ludzi

2025-06-02

Zakopane czeka na wielkie wydarzenie! Już niedługo, od 13 do 15 czerwca, w stolicy Tatr odbędzie się Tatra Fest 2025. To festiwal, który łączy sport na światowym…

Relaks

Azory: Atrakcje w kraju ognia

2025-07-31

Archipelag dziewięciu wulkanicznych wysp, będący autonomicznym regionem Portugalii, stanowi jeden z ostatnich bastionów dzikiej, nieskażonej przyrody naszego kontynentu. To kraina, gdzie hortensje…

Mazury AirShow 2025

Mazury AirShow 2025: Najdłużej organizowane pokazy lotnicze w Polsce odbędą się w ten weekend

2025-07-30

Historyczne lotnisko Kętrzyn Wilamowo po raz kolejny stanie się miejscem, gdzie serca miłośników lotnictwa zabiją szybciej. W pierwszy weekend sierpnia – 2 i 3 sierpnia…

Co spakować dziecku na kolonie? Buty i plecak na pewno!

Wakacyjny niezbędnik: Co spakować dziecku na kolonie?

2025-06-26

Pakowanie na obóz to sztuka! Jak spakować plecak tak, by młody człowiek miał wszystko, czego potrzebuje, a jednocześnie nie dźwigał zbędnych ciężarów? Przygotujcie się na wakacyjną…

Lornetka dla dzieci Swarovski MY Junior 7×28 – bo świat jest piękny

2025-06-20

Pamiętam, jak za dziecięcych lat spoglądałem na starą lornetkę wujka i korciło mnie sobie przez nią pooglądać to, co na co dzień było poza zasięgiem. I niby wojskowy…

Mazury AirShow 2025

Mazury AirShow 2025: Najdłużej organizowane pokazy lotnicze w Polsce odbędą się w ten weekend

2025-07-30

Historyczne lotnisko Kętrzyn Wilamowo po raz kolejny stanie się miejscem, gdzie serca miłośników lotnictwa zabiją szybciej. W pierwszy weekend sierpnia – 2 i 3 sierpnia…

zarzuty wobec live nation

Czy torebka to bagaż? UOKiK stawia zarzuty Live Nation

2025-07-15

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów skierował poważne zarzuty wobec Live Nation Polska, dotyczące stosowania niedozwolonych klauzul w regulaminach. Sprawa dotyczy nie tylko kontrowersyjnych opłat…

Pyrkon 2025

Pyrkon 2025: Fantastyczna energia opanowała Poznań!

2025-06-14

Od wczoraj Poznań ponownie jest stolicą polskiej fantastyki. W piątek ruszyła dwudziesta trzecia edycja festiwalu Pyrkon, która na teren Międzynarodowych Targów Poznańskich przyciągnęła dziesiątki…

Floryda – American Police Hall of Fame

2024-11-09

Będąc w okolicy Vailant Air Command warto podjechać do muzeum Police Hall of Fame. To naprawdę rzut beretem i dojechać tam można w pięć minut,…

Targi BookGame 2025 już w ten weekend w Krakowie

2025-03-20

W Krakowie po raz trzeci odbywają się targi gier planszowych i stolikowych BookGame. To jedno z największych wydarzeń tego typu w Polsce.

Zjava, czyli Warszawski weekend z grami

2025-02-13

W najbliższy weekend w Warszawie spotykają się miłośnicy gier fabularnych i planszowych. Wydarzenie to skierowane jest zarówno do nowicjuszy jak i weteranów tego typu rozrywek.

Między historią a fikcją – czy warto przeczytać „Wojnę Wschodnią. Kroniki”?

2025-02-14

Co by było, gdyby zimna wojna przerodziła się w otwarty konflikt zbrojny?
Piotr Langenfeld w swojej książce „Wojna Wschodnia. Kroniki” zabiera nas do alternatywnej wersji historii Polski…

„Zabić Ukrainę. Alfabet rosyjskiej agresji” – wojna oczami reportera

2025-02-12

Marcin Ogdowski to jeden z najbardziej cenionych polskich korespondentów wojennych, znany z bezkompromisowych, rzetelnych i często brutalnie szczerych relacji z frontów wojennych. Jego najnowsza książka,…

Azory: Atrakcje w kraju ognia

2025-07-31

Archipelag dziewięciu wulkanicznych wysp, będący autonomicznym regionem Portugalii, stanowi jeden z ostatnich bastionów dzikiej, nieskażonej przyrody naszego kontynentu. To kraina, gdzie hortensje…

sinice

Sinice w natarciu: ponad 20 kąpielisk zamkniętych

2025-07-23

Lipiec nad polskim morzem w pełni, jednak dla tysięcy turystów wymarzony urlop stanął pod znakiem zapytania. Powodem jest masowy zakwit sinic, który zmusił Głównego…

dolina kościeliska

Dolina Kościeliska znów otwarta!

2025-07-18

Dobra wiadomość dla wszystkich miłośników Tatr – po przerwie spowodowanej niezbędnymi pracami modernizacyjnymi, jeden z najchętniej odwiedzanych szlaków, Dolina Kościeliska, wraz z popularną…

Zagrożenie ze strony niedźwiedzi!

2025-04-04

Przełom marca i kwietnia to okres kiedy głodne niedźwiedzie opuszczają swoje gawry po zimowym śnie. Spotkanie z kudłatymi zwierzętami jest w tym okresie najbardziej niebezpieczne.

Azory: Atrakcje w kraju ognia

2025-07-31

Archipelag dziewięciu wulkanicznych wysp, będący autonomicznym regionem Portugalii, stanowi jeden z ostatnich bastionów dzikiej, nieskażonej przyrody naszego kontynentu. To kraina, gdzie hortensje…

Turystyka

Samochodem przez USA: z Las Vegas do Yellowstone, cz. 22 Sunset Crater Volcano

2025-08-04

Na północ od Flagstaff, u podnóża potężnych San Francisco Peaks, leży miejsce, które na pierwszy rzut oka przypomina obcą planetę – surową, posępną, niemal…

zachód słońca nad jednym z jezior w pszczewskim parku krajobrazowym - malownicza atrakcja województwa lubuskiego

Gdzie na weekend – czyli wycieczki jednodniowe w Lubuskiem

2025-08-02

W życiu każdego człowieka przychodzi taki moment, że pojawia się weekend. Jest nawet ochota, by ruszyć się z domu (a już zwłaszcza z dziećmi, by nie tkwiły cały…

Samochodem przez USA: z Las Vegas do Yellowstone, cz. 22 Sunset Crater Volcano

2025-08-04

Na północ od Flagstaff, u podnóża potężnych San Francisco Peaks, leży miejsce, które na pierwszy rzut oka przypomina obcą planetę – surową, posępną, niemal…

zachód słońca nad jednym z jezior w pszczewskim parku krajobrazowym - malownicza atrakcja województwa lubuskiego

Gdzie na weekend – czyli wycieczki jednodniowe w Lubuskiem

2025-08-02

W życiu każdego człowieka przychodzi taki moment, że pojawia się weekend. Jest nawet ochota, by ruszyć się z domu (a już zwłaszcza z dziećmi, by nie tkwiły cały…

hotel Regent

Warszawski hotel Regent zmieni się w luksusowy JW Marriott

2025-07-24

Koniec epoki Regent w Warszawie! Kontrolowane przez Skarb Państwa spółki Polski Holding Nieruchomości oraz Polski Holding Hotelowy podpisały list intencyjny ws. kompleksowej modernizacji…

góry izerskie: to tam jest stacja Orle

Stacja Orle na rozdrożu: Bitwa o duszę kultowego schroniska

2025-07-16

Kultowa Stacja Turystyczna „Orle” w Górach Izerskich, przez ponad trzy dekady synonim gościnności Stanisława Kornafela, znalazła się na historycznym zakręcie. Nadleśnictwo Szklarska Poręba…

Amsterdam: Miasto, które kusi mimo olbrzymiego podatku turystycznego

2025-07-22

Amsterdam, jedno z najbardziej urokliwych i rozpoznawalnych miast Europy, w ostatnich latach stał się również liderem, choć w dość nietypowej kategorii. Od 2024 roku stolica…

Tatry - widok spod przełęczy pod Wołowcem

Wycieczka jednodniowa – jak zaplanować, gdzie jechać i co zabrać?

2025-07-08

Jak mówimy o wycieczkach jednodniowych to najlepiej, aby dotarcie do miejsca docelowego zajmowało mniej niż zaplanowane atrakcje. Choć czasem bywa porównywalnie lub odwrotnie,…

Samochodem przez USA: z Las Vegas do Yellowstone, cz. 22 Park Narodowy Bryce Canyon

2025-07-16

Choć nazwa „Bryce Canyon” może sugerować klasyczny kanion, miejsce to jest czymś znacznie bardziej niezwykłym – to ogromny naturalny amfiteatr, pełen niezwykle…

Samochodem przez USA: z Las Vegas do Yellowstone, cz. 20 Goblin Valley State Park

2025-05-27

Po opuszczeniu Moab i Parku Narodowego Arches, czekało na nas jeszcze dosłownie kilka ciekawych miejsc do odwiedzenia. Wyjechaliśmy z samego rana i ruszyliśmy do Goblin Valley State…

Samochodem przez USA: z Las Vegas do Yellowstone, cz. 22 Sunset Crater Volcano

2025-08-04

Na północ od Flagstaff, u podnóża potężnych San Francisco Peaks, leży miejsce, które na pierwszy rzut oka przypomina obcą planetę – surową, posępną, niemal…

zachód słońca nad jednym z jezior w pszczewskim parku krajobrazowym - malownicza atrakcja województwa lubuskiego

Gdzie na weekend – czyli wycieczki jednodniowe w Lubuskiem

2025-08-02

W życiu każdego człowieka przychodzi taki moment, że pojawia się weekend. Jest nawet ochota, by ruszyć się z domu (a już zwłaszcza z dziećmi, by nie tkwiły cały…

V Bieszczadzki Rajd Pieszy: Sierpniowe święto górskich wędrówek

2025-08-01

W sercu najdzikszych polskich gór, gdzie szumiące korony bukowych lasów spotykają się z bezkresem połonin, już 23 sierpnia 2025 roku miłośnicy górskich…

dolina kościeliska

Dolina Kościeliska znów otwarta!

2025-07-18

Dobra wiadomość dla wszystkich miłośników Tatr – po przerwie spowodowanej niezbędnymi pracami modernizacyjnymi, jeden z najchętniej odwiedzanych szlaków, Dolina Kościeliska, wraz z popularną…

Atrakcje Turystyczne Bułgarii -

Atrakcje turystyczne Bułgarii: Podróż przez świat historii i natury

2025-06-13

Bułgaria dla wielu Polaków wciąż kojarzy się głównie ze Złotymi Piaskami i przystępnymi cenowo wakacjami All-Inclusive. To obraz prawdziwy, ale zaledwie fragment fascynującej mozaiki,…

Szybki wypad do Wenecji? Szykuj się na ekstra wydatek

2025-06-11

Wakacje tuż, tuż, a wielu z Was zapewne marzy o słonecznej Italii. Kiedy już wybierzecie się do Włoch, trudno będzie oprzeć się pokusie, by nie zajrzeć…

Bezpieczny kierunek na wakacje? Kraków i Polska!

Bezpieczny kierunek na wakacje? Polska!

2025-06-20

Czy wiecie, że tego lata nie musicie szukać dalekich kierunków, by poczuć się naprawdę bezpiecznie i komfortowo? Okazuje się, że to właśnie Polska w 2025 roku jawi się…

Protesty anty-turystyczne. Mieszkańcy mówią „nie”!

2025-06-16

Wakacje na południu Europy to dla wielu raj, lecz dla mieszkańców bywają koszmarem. 15 czerwca 2025 roku tysiące ludzi wyszło na ulice hiszpańskich, włoskich…

W takim potoku można znaleźć realgar

Realgar – Zabójcze Serce Bieszczadów

2025-07-14

Wygląda jak rubinowe serce, porzucone przez mitycznego olbrzyma w górskim potoku. Jest piękne, rzadkie i… śmiertelnie niebezpieczne. Ten niezwykły minerał to realgar, a jego…

Sezon na poroża

2025-03-07

Na początku marca sezon, w którym samce jeleni i danieli zrzucają swoje poroże. Naturalnie znalezione rogi mogą być ciekawą pamiątka z wycieczki, ale gdzie i w jakich okolicznościach…

Helikon-Tex Traveler Enlarged – terenowy tron?

2025-07-13

Ktoś może twierdzić, że survival, bushcraft i w ogóle lasobuszowanie „liczy się” tylko wtedy, kiedy znosimy niewygody, hartujemy się, planowo marzniemy i w ogóle. W porządku, szanuję…

Camper & Travel i SlowTravel – targi aktywnego wypoczynku

2025-04-24

Już najbliższy weekend na terenie Targów Kielce odbędą się dwa wydarzenia, które powinny zainteresować wszystkich miłośników aktywnego spędzania wolnego czasu. W świętokrzyskiej…

Człowiek

Böker Kihon Bifold MagnaCut – recenzja nietypowego Kihona

2025-08-04

W świecie noży składanych, w którym konkurencja jest ogromna, rzadko kiedy pojawia się model, który łączy nowoczesne materiały, funkcjonalność codziennego użytku i minimalistyczny design w sposób…

Lotnisko Copenhagen Kastrup to jedno z tych które wkrótce zwiększą limit płynów

Rewolucyjna zmiana na lotniskach w UE: Nowe skanery umożliwiają przewóz płynów do 2 litrów w bagażu podręcznym

2025-07-30

Koniec z żmudnym przepakowywaniem kosmetyków do miniaturowych buteleczek! Przewóz płynów w bagażu podręcznym staje się znacznie łatwiejszy dzięki nowej technologii na wybranych lotniskach Unii…

Böker Kihon Bifold MagnaCut – recenzja nietypowego Kihona

2025-08-04

W świecie noży składanych, w którym konkurencja jest ogromna, rzadko kiedy pojawia się model, który łączy nowoczesne materiały, funkcjonalność codziennego użytku i minimalistyczny design w sposób…

TOGO.com.pl oficjalnym dystrybutorem Civivi i WE Knife

2025-07-30

Rynek noży użytkowych w Polsce dynamicznie się rozwija, a potrzeby konsumentów stają się coraz bardziej wyspecjalizowane. Miłośnicy sprzętu EDC, outdooru oraz kolekcjonerzy noży…

Böker Kihon Bifold MagnaCut – recenzja nietypowego Kihona

2025-08-04

W świecie noży składanych, w którym konkurencja jest ogromna, rzadko kiedy pojawia się model, który łączy nowoczesne materiały, funkcjonalność codziennego użytku i minimalistyczny design w sposób…

TOGO.com.pl oficjalnym dystrybutorem Civivi i WE Knife

2025-07-30

Rynek noży użytkowych w Polsce dynamicznie się rozwija, a potrzeby konsumentów stają się coraz bardziej wyspecjalizowane. Miłośnicy sprzętu EDC, outdooru oraz kolekcjonerzy noży…

Amazfit Balance 2 w dwóch odsłonach

Amazfit Balance 2: “Średniopółkowiec” z potencjałem

2025-05-29

Na horyzoncie pojawia się kolejna świeżynka od Zepp Health – Amazfit Balance 2. Ten najnowszy smartwatch chińskiego producenta to nie tylko ewolucja, ale spory skok w przód…

Forerunner 970 i 570 – nowe zegarki do biegania od Garmina

2025-05-16

Garmin zaprezentował właśnie dwa nowe zegarki dla biegaczy i triatlonistów. Mają one bogaty pakiet funkcji wspierających ludzi uprawiających te sporty, a także sporo…

cztery racje żywnościowe Maverick Food Package ustawione na trawniku

Sklep internetowy Maverick Food Package już aktywny

2025-07-18

Maverick Food Package, marka terenowych racji żywnościowych niewymagających otwartego ognia do przygotowania, aktywuje swój własny sklep internetowy. Na chwilę obecną dostępne są już…

MagnaCut-owe nowości od Leatherman: trzy noże i dwa noże

2025-07-08

Leatherman to marka kojarząca się głównie ze składanymi kombinerkami, ale kto zagłębił się w ich ofertę minimalnie dalej, ten wie, że na tym nie poprzestali. Noże, bo o nich…

Miecze w Karpackiej Troi

2025-07-02

Miecz to szczególny element uzbrojenia, towarzyszący nam od epoki brązu. Karpacka Troja, skansen archeologiczny zlokalizowany w Trzcinicy koło Jasła, zaprasza na szczególne wydarzenie. W ramach…

Patagonia

Śmieciozoik. Patagonia stanęła do walki z fast fashion

2024-08-26

Patagonia w filmie „The Shitthropocene” ostrzega przed erą „taniego szajsu” i niekończącej się konsumpcji. Choć humorystyczny ton nawiązuje do stylu Philomeny Cunk, przekaz filmu…

Guns N’ Roses zagra na Rock For People!

2024-12-09

Organizatorzy festiwalu Rock For People, który organizowany jest w Hradec Kralove w Czechach, ogłosili dzisiaj kolejną gwiazdę, dodając jednocześnie piąty dzień. Z okazji 30.…

Rock For People – znamy pierwsze gwiazdy!

2024-11-14

Rock for People zachwycił fanów ogłoszeniem pierwszych trzydziestu artystów – w tym dwóch headlinerów – którzy wystąpią na 30. edycji festiwalu. W lecie Park…

Lotnisko Copenhagen Kastrup to jedno z tych które wkrótce zwiększą limit płynów

Rewolucyjna zmiana na lotniskach w UE: Nowe skanery umożliwiają przewóz płynów do 2 litrów w bagażu podręcznym

2025-07-30

Koniec z żmudnym przepakowywaniem kosmetyków do miniaturowych buteleczek! Przewóz płynów w bagażu podręcznym staje się znacznie łatwiejszy dzięki nowej technologii na wybranych lotniskach Unii…

Pixel Watch 4: Google stawia AI w walce o rynek premium

2025-07-28

Nadchodzący flagowiec Google odmienić postrzeganie Wear OS dzięki rewolucyjnemu koprocesorowi AI i pełnej integracji Gemini.

Garmin Instinct 3

Instinct 3 – Prawdziwy wół roboczy ze stajni Garmina

2025-07-22

Solidny zegarek w teren i do ciężkiej pracy? Zamiast “inteligentnych” bajerów – wytrzymałość, solidne podzespoły, dokładne odczyty czujników i imponujący czas pracy na baterii? Przed wami…

zbliżenie na kleszcza znajdującego się na źdźble trawy

Bestiariusz Wędrowca: kleszcze

2025-07-15

Kleszcze i choroby odkleszczowe, jak pogoda, mogą stanowić świetny temat do rozmów przy popołudniowej herbatce lub ognisku z kiełbaskami na szczycie góry. Mówimy: „O!…

zbliżenie na kleszcza znajdującego się na źdźble trawy

Bestiariusz Wędrowca: kleszcze

2025-07-15

Kleszcze i choroby odkleszczowe, jak pogoda, mogą stanowić świetny temat do rozmów przy popołudniowej herbatce lub ognisku z kiełbaskami na szczycie góry. Mówimy: „O!…

Lornetka dla dzieci Swarovski MY Junior 7×28 – bo świat jest piękny

2025-06-20

Pamiętam, jak za dziecięcych lat spoglądałem na starą lornetkę wujka i korciło mnie sobie przez nią pooglądać to, co na co dzień było poza zasięgiem. I niby wojskowy…

Kalendarium

Krakowski Festiwal Górski 2024 – pięć rzeczy, które trzeba wiedzieć

2024-12-05

Krakowski Festiwal Górski odbędzie się już w najbliższy weekend (7-8 grudnia) w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Pasjonaci gór i wspinacze – jeśli jeszcze…

Pol'and'Rock

Pol’and’Rock Festival 2024. Kolejne gwiazdy zapowiedziane

2024-06-28

Coraz więcej gwiazd dołącza do line-upu Pol’and’Rock Festival 2024. Co więcej, ostatnio ogłoszono artystę, który z pewnością zaskoczy wielu fanów. Kogo zobaczymy na scenie podczas…

Żar i płomień: jak rozpalać, utrzymywać i używać ognia

Ogień to jeden z czterech żywiołów. Najstarsze świadomie używane przez ludzi źródło energii, bez którego nie byłoby naszej cywilizacji. Dziś mimo płonnych frazesów o ujarzmieniu natury wciąż jesteśmy od niego zależni.

Każdy kto bywał na biwakach wie jak ważny jest ogień, gdy przebywamy w terenie. Dając światło i ciepło staje się punktem centralnym każdego obozu. Jest z jednej strony życiodajny, z drugiej pozostaje groźnym i destruktywnym żywiołem. Posługiwanie się ogniem to trudna sztuka, której fragmenty opiszę w artykule. Skupię się na jego użytkowaniu i różnych rodzajach opału.

Rozpalanie

Metod rozpalania ognia jest wiele. Każda kultura wytworzyła własne związane ze środowiskiem, w którym przyszło się jej rozwijać. Niemniej w każdej można wyróżnić cztery fazy: źródło ognia, hubka, podpałka i opał. Ich określenie i dalszy podział zależy od zastosowanego surowca i narzędzi.
My, współcześni Europejczycy, dysponujemy dziesiątkami sposobów na rozniecanie ognia. Nosimy zapałki i zapalniczki, a czasem krzesiwa magnezowe. Dodatkowo odtwarzamy stare, przedpotopowe metody, takie jak łuk lub świder ogniowy albo krzesiwa kowalskie. Wszystko to nazywamy źródłami ognia. Ich zadaniem jest dostarczenie iskry i wytworzenie na tyle dużej temperatury, żeby zajęła się hubka. To umowny termin określający pierwszy materiał, który zapalamy od iskry.
Hubka płonie przez kilka sekund i umożliwia przekazanie ognia dalej. Nazwa pochodzi od sproszkowanego, wewnętrznego miąższu Huby: zdrewniałych owocników grzybów nadrzewnych i nadrewnowych. Po wysuszeniu ten materiał wyjątkowo łatwo zajmuje się ogniem. Rolę tą może pełnić puch roślinny (oset i pałka wodna), zeskrobana kora brzozowa, a z nowocześniejszych metod: strzępy papieru, wata opatrunkowa, tampon i inne.
Pierwszy płomień przenosimy na podpałkę. W tej kategorii mieszczą się wszystkie materiały, które palą się kilkanaście-kilkadziesiąt sekund, a czasem nawet kilka minut. Proces zachodzi w znacznie wyższej temperaturze, emitując więcej światła i ciepła. Najczęściej w tej roli wykorzystywana jest kora brzozowa, suche, cienkie gałązki, igliwie, suche trawy lub podpałki chemiczne (na przykład grillowa) i preparowane (choćby strużki drewna nasączone żywicą). Te ostatnie mogą jednocześnie pełnić rolę hubki, czyli zapalać się od źródła ognia, a potem palić się nawet kilka minut.
Opałem jest to wszystko, co wkładamy do ognia chcąc go podtrzymać. Stare powiedzenie mówi, że ogień jest żywą istotą: musi jeść i oddychać. To prawda, bo bez tlenu i stale dostarczanego opału po prostu zgaśnie. W warunkach obozowych tę rolę najczęściej pełni drewno, które znajdujemy wokół siebie. Zwykle są to gałęzie, czasem jakieś pieńki, zdarza się, że martwe drzewko, które dobrze posłuży do wytworzenia żaru. Na stepach i pustyniach jako opał służą wysuszone odchody ludzkie i zwierzęce.


Narzędzia przydatne przy ognisku: siekierka, nóż, źródła ognia, hubki i rozpałki

Opału nigdy nie wrzucamy do ognia. Według tradycji wielu ludów pierwotnych wrzucanie czegoś do ognia jest obrazą dla żywiołu. To objaw braku szacunku dla Dziadka ognia, któremu posiłek (opał) należy podawać, a nie rzucać jak psu. Te same zwyczaje mówią, że rozpalający się ogień należy powitać, a gaszony pożegnać. Nie należy też palić w nim śmieci.


Kilka przydatnych odmian hubki i rozpałki. Od lewej: puch ostu, pałka wodna, tampon higieniczny, wata opatrunkowa, kora brzozowa i gałązki sosnowe z igliwiem

Cel

Istnieją dwa podstawowe cele rozpalania ognia. Pierwszym z nich jest uzyskanie światła. W ciemnościach jest trudno zrobić cokolwiek. W razie zagrożenia pożarowego lepiej użyć latarek, bowiem są bezpieczniejsze i bardziej funkcjonalne. Drugim celem jest uzyskanie ciepła. Potrzebujemy go do zachowania funkcji życiowych organizmu chroniąc go przed wychłodzeniem i częściej stosujemy do przygotowania potraw. Tu zastępstwem może być turystyczna kuchenka. Jeżeli wprowadzono zakaz wstępu do lasu, temperatura powietrza raczej nikomu nie będzie zagrażała.


Puch ostu ułożony z korą brzozową (widoczna strona wewnętrzna), czyli hubka i rozpałka gotowe do podpalenia

Ognisko w lesie

Należy być świadomym, do czego ogień jest nam potrzebny oraz w jakim środowisku go palimy. Od tego zależy czy spełni swoje zadanie i nie wyrwie się spod kontroli. Najczęściej będziemy chcieli rozpalać ognisko w lesie. Prawo narzuca tutaj wiele ograniczeń. Należy bezwzględnie trzymać się wyznaczonych do tego miejsc i zwracać uwagę na poziom zagrożenia pożarowego. Dotyczy to również lasów prywatnych.
Przy trzecim stopniu zagrożenia pożarowego obowiązuje zakaz wstępu do lasu. To nie przelewki. Wówczas wilgotność gleby i powietrza jest tak niska, że naprawdę jedna iskra jest zdolna wywołać pożar na ogromnej przestrzeni. O szczególne zachowanie rozsądku proszeni są wszyscy miłośnicy survivalu. Żadne ostrzeżenie przeciwpożarowe nie jest bezpodstawne. Leśnicy wiedzą co robią, mają za sobą lata nauki i doświadczenia. Lepiej niż ktokolwiek inny znają specyficzne warunki obszarów leśnych którymi się opiekują.
Jeśli koniecznie chcecie palić ogień w lesie, niech to będzie w miejscu do tego wyznaczonym. Tu można szlifować swoje umiejętności w przekonaniu, że nie spowoduje się wypadku. Poza takimi miejscami, możemy rozpalać ogień tylko w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia. Na przykład, kiedy zgubimy się w górach i musimy się ratować przed wychłodzeniem organizmu.


Wykarczowany pieniek drzewa. Dobra wkładka na dno ogniska do utrzymywania żaru

Zabezpieczenie ognia

Można zastosować wiele różnych układów ogniska. W zależności od warunków i celu palenia ognia, różne układy i metody sprawdzają się lepiej lub gorzej. Ważne jest, żeby posługiwać się opałem w miarę suchym i dobrze dobranym: nie za twardym, nie za miękkim i połamanym w taki sposób, aby pasował do wielkości ogniska.


Przekrój wilgotnego, zbutwiałego drewna. Z punktu widzenia poszukiwacza opału niegodne uwagi

Rozpalając ognisko należy pamiętać, żeby ogień zabezpieczyć. Odsunąć ściółkę leśną, suchą trawę, wykopać talerz (okrągłe wgłębienie w ziemi) i obłożyć ognisko kamieniami. To podstawowe zasady bezpieczeństwa, chroniące przed wypadkami i las przed tragicznymi skutkami ludzkiej nieuwagi.
Ognisko musi być maksymalnie oddalone od drzew i zabezpieczone. Podstawą jest głęboki talerz i kamienie albo wał ziemny wokół paleniska. Ten ostatni dobrze jest wzmocnić od wewnątrz kamieniami lub patykami. Obowiązkowo należy uprzednio odsunąć ściółkę.
Na nadmorskiej plaży trzeba wziąć pod uwagę silne porywy wiatru. Nie chodzi tu tylko o ochronę ogniska przed zgaszeniem, ale też zabezpieczenie przed wydmuchami żaru z paleniska. Możemy w tym celu poszukać zagłębienia terenu lub zbudować zasłonę z gałęzi.
Jeszcze większym problemem są podmuchy wiatru na stepach. Tu nie obejdzie się bez wkopania ogniska w ziemię i zasłony. Nie chcemy, żeby stepowy wicher roznosił miriady iskier po suchej trawie rosnącej wokół nas.


Źle potraktowany opał z drzew iglastych generuje duże ilości iskier. Należy uważać, bo wystarczy jeden silniejszy powiew by wywołać pożar

Do gotowania i oświetlania

Generalnie możemy podzielić układy ogniska na dwie grupy: do gotowania i oświetlania lub ogrzewania i pieczenia. Zasada jest prosta – w pierwszej konfiguracji potrzebny jest płomień. Otwarty ogień jest mniej gorący od żaru, ale do zagotowania wody potrzebujemy tylko 100 stopni Celsjusza.
Do gotowania i oświetlania stosuje się te układy ognisk, w których gałęzie stoją ukośnie w palenisku zapewniając większy dostęp powietrza. Płomień strzela w górę, obejmuje pojemnik z wodą, któremu przekazuje dużo energii i w krótkim czasie uzyskać można wrzątek. Najbardziej użyteczny będzie stożek (stos, watra) lub przeciwdeszczowy szałas. Duży płomień oznacza oczywiście więcej światła.


Wysoki płomień oświetla i pozwala wygodnie gotować. Do tego celu najlepiej nadaje się opał z drzew iglastych

Do ogrzewania i pieczenia

Do ogrzewania i pieczenia, potrzebny jest żar. Jego wytworzenie wymaga wolniejszego spalania z mniejszym dostępem powietrza. Lepsze są więc te układy ogniska, w których drewno po prostu leży w palenisku. Wytwarza ono wyższą temperaturę, pali się wolniej i generuje mniej popiołu.
Do ogrzewania i pieczenia należy użyć grubszego opału i dać ognisku trochę czasu, aby żaru się uzbierało. Możemy bezpieczniej niż przy płomieniach ułożyć się w pobliżu. W nagromadzony żar da się wsunąć ziemniaki, rybę w glinie lub menażkę z mięsem. Taki układ ognia posłuży też do rozgrzewania kamieni. Przydadzą się, gdy nie mamy ognioodpornego pojemnika na wodę lub chcemy je wnieść do szałasu by uzyskać improwizowany grzejnik. Trzeba pamiętać, aby kamienie nie były wyciągnięte z wody. Wówczas pękają w żarze i mogą strzelać odłamkami na boki. Do ogrzewania i pieczenia sprawdzi się palenisko typu studnia, stos syberyjski lub układanie kłód poziomo, prostopadle do siebie.


Opał z drzew liściastych lepiej sprawdza się do wytwarzania żaru. Przy takim ognisku można się ogrzać, smażyć i podpiekać jedzenie

Opał

Opałem jest najczęściej znalezione w lesie drewno. Głównymi czynnikami decydującymi o tym, jak ognisko będzie się palić są jego jakość i grubość. Opał powinien być spoisty, twardy i suchy. Opadłe gałęzie, zwalone pnie i pniaki, martwe drzewa jeszcze stojące w lesie, martwe gałęzie w dolnych partiach pni drzew to materiał którego szukamy.
Zbyt duże do naszych potrzeb gałęzie i pniaki łupiemy stosownymi narzędziami. Należą do nich saperka, siekierka lub nóż. Uważać należy na sęki. Przy łupaniu nożem (batonowniu) szczególnie twardych gatunków drewna mogą nawet zniszczyć ostrze. Kłody należy ciąć wzdłuż po długości, a nie w poprzek układu włókien.
Warto wiedzieć, że drewno potrzebuje czasu by dogłębnie przemoknąć. Wewnątrz grubszego kawałka możemy znaleźć fragment wystarczająco suchy na rozpałkę lub podtrzymania ognia, nim strona zewnętrzna wyschnie.
Istotną kwestią jest gatunek drzewa, z którego pochodzi opał. Każde jest trochę inne, a odmienne właściwości wpływają na proces spalania. Pospolite krzewy, jak leszczyna, kruszyna lub wierzba (drzewo, nie krzew), mimo że mają pozornie twarde gałęzie palą się błyskawicznie. Dają niewielki płomień i mało żaru. Nie warto ich używać na opał, jeśli w zasięgu znajdzie się coś innego.


Buk. Łatwo go rozpoznać dzięki charakterystycznej gładkiej, srebrzystej korze. Drewno uschłych gałęzi nabiera pomarańczowego zabarwienia

Drzewa iglaste

Uogólniając, drewno drzew iglastych jest bardziej miękkie, pali się szybko w niższej temperaturze i daje spory płomień. Nadaje się do gotowania i oświetlania. Małe gałązki oraz suche igliwie doskonale pełnią funkcję rozpałki. W lasach iglastych, szczególnie młodszych, łatwo znaleźć martwe drzewka, a na pniach wiele obumarłych gałązek. Drewno spala się niemal całkowicie i daje mało żaru. Szybko nasiąka wodą, ale też szybko schnie, więc krótko po deszczach łatwiej o suchą sosnę niż buka. Paląc drewno iglaste należy bardzo uważać, gdyż powoduje to znaczne iskrzenie, szczególne igliwie.

 


Rude sosny na tle innych drzew to typowy pokrój i widok polskiego lasu

Drzewa liściaste

Drewno drzew liściastych jest twardsze i pali się wolniej, za to w wyższej temperaturze. Powstaje z niego dużo żaru, a płomień jest mniejszy. Długo trzyma wilgoć. Trudniej je łupać, a sęki są wyjątkowo trudne do rozbicia. Jest też mniej łamliwe. Jednak, jeśli chcemy zbudować długo płonący stos, utrzymać żar i ogrzać obozowisko, nic nie zastąpi porządnego kawałka grabu lub dębu. Włożony na dno ogniska, może trzymać żar przez wiele godzin i ułatwić ponowne rozpalenie o poranku.

Wartość energetyczna

Wartość energetyczna to bardzo ważny współczynnik dla drewna kupowanego na opał. Dla nas trochę mniej przydatny, gdyż zależy od wielu czynników na które nie mamy wpływu. Istotna jest długość i sposób suszenia, wilgotność, udział kory w masie drewna i tak dalej. Dla korzystających z tego co podarowała matka natura, kilowatogodziny i kilokalorie mają znikomą wartość informacyjną.
Mimo to, warto zapoznać się z tabelą wartości energetycznej kilku wybranych gatunków drewna. Wybór dokonano na podstawie częstotliwości występowania danych drzew w polskich lasach. Jedna kilowatogodzina (kWh) to mniej więcej 860 kilokalorii (kcal). Jest to przelicznik przybliżony, tylko dla zobrazowania zagadnienia.

Na podstawie własnych doświadczeń udało się sporządzić tabelę przydatną każdemu miłośnikowi polowych ognisk.

Tabele uświadamiają, czego możemy się spodziewać po drewnie z danego gatunku drzewa i dlaczego czasem warto posegregować materiał zebrany na ognisko.

Co omijać

Pozostaje jeszcze poruszyć kwestię, czym palić nie należy. Po pierwsze: próchnem i zbutwiałym drewnem, które jest mało spoiste. Suche spala się błyskawicznie, a wilgotne przydusza ogień i tworzy bardzo dużo dymu. Tak samo będą się zachowywały w ognisku huby, kora, mech i szyszki, które w dodatku często strzelają. Na opał nie będą nadawały się także świeże gałęzie i kawałki drewna. Dlatego nie warto ścinać żywych drzew i ich elementów. Taki materiał jest zbyt mokry, żeby się dobrze palił. Skręcone wiechcie trawy dadzą słomiany ogień, czyli spalą się błyskawicznie lub utworzą żar o relatywnie niewielkiej temperaturze. Analogicznie zachowają się suche liście.

Rozpoznawanie drzew

Najtrudniejszym zagadnieniem jest rozpoznawanie gatunków drzew. Można oczywiście próbować rozpoznawać je na zdjęciach, ale lepsze są jednak własne doświadczenia. Pamiętać należy o kilku prostych zasadach. Po pierwsze, drzewa rozpoznajemy po korze i listowiu (warto dodać, że igły to też forma listowia). Po drugie, martwe gałęzie wyglądają nieco inaczej niż żywe. Przed rozpaleniem ogniska warto pójść do lasu i ocenić go pod tym kątem. Po trzecie, to że jakaś gałąź leży pod sosną wcale nie oznacza, że jest sosnowa. W to miejsce mogli ją przynieść inni ludzie, zawlec zwierzęta czy przygnać wiatr. To tworzy bałagan w lesie, a my potrzebujemy się w tym zamieszaniu odnaleźć.


Typowy widok młodego lasu iglastego (w tym przypadku jodłowy). Rzadkie poszycie i dużo martwych gałązek na pniach drzew, które tylko czekają by je zebrać na rozpałkę


Sosna o grubo karbowanej korze w dolnej partii pnia z wyraźnym wykwitem żywicznym

Dąb

Dąb to dawne święte drzewo Słowian, poświęcone Perunowi. Drewno doskonałe do ogrzewania obozu i rozgrzewania kamieni. Pali się równo i powoli, daje mnóstwo żaru, który czasem ciężko ugasić. Dąb jest twardy, trudno łamliwy i zupełnie nie nadaje się na rozpałkę. Porcjować najlepiej piłą, bo potrafi ukruszyć siekierę, o nożach nie wspominając. Wrzucając solidny kawał dębu do ogniska uzyskamy żar utrzymujący się wiele godzin. Dokładamy go do ogniska najlepiej gdy jest już dobrze rozżarzone. Dąb występuje w lasach grądowych i mieszanych, czasem w postaci gajów dębowych. Rzadko występuje w górach i nie lubi nadmiaru wilgoci.

 


Dąb. Najbardziej charakterystyczny dla tego drzewa jest kształt liści i podłużna faktura kory. Im starsze drzewo tym większe fraktale

Buk

Buk ma zbliżone właściwości do dębu. Występuje z reguły na wyżynach, często w towarzystwie jodły i świerka. Dla naszych potrzeb to idealne połączenie. Po liściach można go pomylić z grabem, ale do naszych celów nie jest to duża różnica, gdyż palą się tak samo.


Dosyć typowy pokrój buka. Należy uważać, bo to drzewo bardzo łatwo ulega zwyrodnieniom, zmieniającym jego kształt i fakturę kory

Brzoza

Brzoza to jedno z najbardziej popularnych drzew w Polsce. Występuje niemal na każdej wysokości, nie ma dużych wymagań glebowych – jest rośliną pionierską. Prędzej czy później zawsze można je znaleźć. Trudniej o nie w głębi lasu, bo lubi dostęp światła słonecznego. Brzoza jest dobra na opał, choć daje niewielki płomień. Wysuszona kora to fantastyczna rozpałka. Łatwo znaleźć powalone pnie, z których okrywa odchodzi płatami. Brzoza rośnie w lasach liściastych i mieszanych, czasem wtrąca się też do iglastych. Warto zabrać zapas kory, na wypadek gdyby głębiej w puszczy już jej nie było.

Brzozę można łatwo rozpoznać po efektownej, cienkiej i białej korze

Jodła

Jodła tego drewna nie należy używać, gdy naprawdę się nie musi. A na pewno nie należy drzewa niszczyć. Jodła to roślina chroniona i bardzo cenna dla ekosystemu, a dla nas nieszczególnie przydatna. Po korze łatwo pomylić ze świerkiem, ale ten ma zupełnie inne igliwie. Igły jodły są płaskie i charakteryzują się dwoma jasnymi paskami w części spodniej. Pali się całkiem nieźle, daje spory płomień, dobrze się na niej gotuje, jednak jeśli masz wybór, użyj świerka.


Kora jodły o porowatej, drobnej fakturze


Igły jodły widziane od spodu. Dwa jasne paski na każdej, są cechą charakterystyczną dla tego drzewa

Modrzew

Modrzew był niegdyś popularny. Obecnie jego drzewostan jest silnie przetrzebiony i trudno go znaleźć w polskich lasach. Gałązki nadają najwyżej na rozpałkę. Większy pień, jak na drzewo iglaste, daje dużo żaru. Pamiętaj, że modrzew jest chroniony, więc jeśli nie umierasz z zimna – nie ruszaj.

Kora modrzewia z wiekiem staje się gruba i głęboko spękana

Liście modrzewia, jako jednego z nielicznych gatunków drzew iglastych, opadają na zimę

Świerk

Świerk to klasyczne, pospolite drzewo iglaste. Pień jest podobny do jodłowego, ale odróżnia się krótkimi, ostrymi i okrągłymi igłami. Suche gałązki z igliwiem nadają się na rozpałkę. Drewno świerkowe daje spory płomień, szybko się spala i dostarcza znikomą ilość żaru. Najbardziej lubi góry i tereny wyżynne, gdzie często towarzyszy bukom.

Świerk to drzewo wiecznie zielone – nie gubi liści (igieł) na zimę. Igły są ciemozielone, skrętnoległe i sztywne, na przekroju czworokątne

Sosna

Sosna to najpospolitsze w Polsce drzewo iglaste. Występuje w różnych odmianach na każdej wysokości we wszystkich klimatach umiarkowanych. Charakterystyczna ruda kora i długie igły sprawiają, że jest nie do pomylenia z żadnym innym drzewem. Sosna jest doskonała na rozpałkę i do gotowania. Drewno zawiera dużo żywicy, więc łatwo znaleźć smolne kawałki: fragmenty przesycone, niegdyś używane do produkcji smoły. Paląc się wydzielają dużo gęstego, tłustego dymu. Smolne drewno, jak inaczej się je nazywa, po rozszczepieniu znane jest jako łuczywo. To doskonały materiał na rozpałkę, może się zapalić nawet, gdy jest wilgotny.


Wysuszony pień sosny stojący w lesie. Kora sama odchodzi płatami. Po powaleniu i pocięciu, opał doskonały. Drewno miękkie, więc więcej światła a mniej żaru


Przekrój gałązki sosnowej z dużą ilością żywicy. Wyraźnie widoczna młoda, ruda kora

Podsumowanie

Poruszyliśmy wiele kwestii dotyczących relacji drewno-ogień. Podsumowując, można stwierdzić, że do gotowania lepiej nada się drewno iglaste, a do ogrzewania liściaste. Pamiętajmy zawsze o zasadach bezpieczeństwa. Oprócz tego, zapraszamy serdecznie do lasu, aby oglądać, badać, poznawać i eksperymentować, nabierać wiedzy z doświadczenia i przekładać teorię na praktykę. Niech wszystkie rozniecone przez was ogniska dobrze się palą, spełniają swoje zadania, nie powodując wypadków i pożarów. Howgh!

Sprawdź podobne tematy, które mogą Cię zainteresować

Komentarze

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.

Dodaj komentarz

X