We wtorek, 14 października 2025, podczas waszyngtońskiej wystawy AUSA, amerykańska spółka Boeing zaprezentowała koncepcję bezzałogowego, autonomicznego zmiennowirnikowca o nazwie Collaborative Transformational Rotorcraft (CxR), którą opracowało biuro projektowe Phantom Works.
Jak czytamy, Boeing bada obecnie koncepcję bezzałogowej platformy w układzie zmiennowirnikowca, łączącego cechy aerodynamiczne śmigłowca i samolotu. CxR ma być rdzeniem rodziny bezpilotowców różnego przeznaczenia od misji szturmowych, wsparcia bojowego i rozpoznania, obserwacji i namierzania celów, po transport i zwalczanie celów morskich.
„X” w CxR oznacza transformacyjny i reprezentuje szeroką gamę misji, do których system może się dostosować. Dlatego mógłby współpracować z załogowymi wiropłatami w ramach koncepcji MUMT-X opracowanymi przez spółkę dla amerykańskich Wojsk Lądowych, a więc najnowszych wersjach transportowych CH-47F Chinook (Block II) jako Collaborative Logistics Rotorcraft i szturmowych AH-64E Apache Guardian (v6.5) jako Collaborative Combat Rotorcraft, jak również innymi platformami, jako tzw. Lojalny Skrzydłowy (Loyal Wingman) – np. jako uzupełnienie przyszłych załogowych zmiennowirnikowców Bell MV-75 FLRAA.
CxR ma być platformą „ekspedycyjną” dostarczaną w rejon misji w ładowni samolotu transportowego C-130 Hercules — będzie mogła operować w trudno dostępnym rejonach i co ciekawe, bez wsparcia z zewnątrz przez jakiś czas. Platforma będzie przenosić wiele ładunków, takich jak zaawansowane czujniki, amunicję krążącą, uzbrojenie i wyposażenie walki radioelektronicznej.
Obecnie, spółka optymalizuje koncepcję i konfigurację, koncentrując się na opracowaniu ram czasowych i kosztorysów dla ewentualnych klientów.
Unikalne zalety modułowej koncepcji zmiennowirnikowca mogą zapewnić naszym klientom sprawdzoną opcję szybkiego pionowego startu i lądowania, zachowując jednocześnie właściwości pilotażowe przy niskiej prędkości porównywalne ze śmigłowcem – powiedział Chris Speights, główny inżynier Boeinga działu Vertical Lit Nasza koncepcja CxR ma potencjał, aby sprostać wielu wymaganiom misji we wszystkich rodzajach sił zbrojnych.
Jak dowiedziała się redakcja magazynu Aviation Week podczas AUSA 2025, obecnie badana koncepcja CxR zakłada platformę o maksymalnej masie startowej od ok. 2,27 do 3,18 tony (5000-7000 funtów) z pojedynczym spalinowym silnikiem turbowałowym napędzającym dwa śmigła do osiągania prędkości przelotowej 370-460 km/h (200-250 w.) z motylkowym układem ogonowym. Ładowność ma wynosić od ok. 453 do 907 kg (1000-2000 funtów). Byłby to największy bezzałogowiec w US Army od czasu wprowadzenia w 2009 bojowego MQ-1C Gray Eagle.
Meet our Collaborative Transformational Rotorcraft — also known as CxR.
CxR is a modular, unmanned, autonomous tiltrotor concept that can act as a loyal wingman and serve a vast range of current and future military missions.
See how: https://t.co/Oa9RTdZdus #AUSA2025
Shown 📹:… pic.twitter.com/5f1Io2S890
— Boeing Defense (@BoeingDefense) October 14, 2025
Czytaj także:
- Sikorsky prezentuje bezzałogowy śmigłowiec S-70UAS U-Hawk
- Sikorsky prezentuje rodzinę bezzałogowych stałopłatów w układzie latającego skrzydła Nomad
- Bell Textron w drugim etapie programu SPRINT X-Plane
- Sacheon Airshow 2024: KAI proponuje rozwiązania Korean Future Vertical Lift
- UR6000 – bezzałogowy zmiennowirnikowiec z Chin ujrzał światło dzienne
- Zmiennowirnikowiec Leonardo AW609 na włoskim lotniskowcu Cavour

